Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hội kiến với Tổng thống Cộng hòa Philippines Rodrigo Roa Duterte đang có chuyến thăm chính thức Việt Nam. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN |
Phát biểu ý kiến tại buổi hội kiến, thay mặt Chính phủ Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Rodrigo Roa Duterte, là một dấu ấn quan trọng trong dịp kỷ niệm 40 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước, tạo xung lực mới đưa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam – Phi lippines phát triển mạnh mẽ hơn trong giai đoạn mới.
Thủ tướng nhất trí rằng, hai bên cần tăng cường hợp tác trên mọi lĩnh vực theo hướng ngày càng thực chất và hiệu quả, nhất là quốc phòng, an ninh, thương mại, đầu tư cũng như hợp tác trên các diễn đàn khu vực và quốc tế. Nhấn mạnh hai nước là anh em thân thiết, láng giềng tốt, trên tinh thần là Đối tác chiến lược, Thủ tướng vui mừng trước kết quả hội đàm thành công giữa Tổng thống Rodrigo Roa Duterte và Chủ tịch nước Trần Đại Quang.
Trên tinh thần đó, Thủ tướng đề nghị về hợp tác chính trị-ngoại giao, hai bên tiếp tục duy trì trao đổi đoàn và tiếp xúc ở tất cả các cấp, tăng cường giao lưu nhân dân, duy trì các cơ chế hợp tác sẵn có giữa hai nước, t ổ chức tốt những hoạt động kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm 2016. Thủ tướng đề nghị đẩy mạnh hợp tác với Philippines trong lĩnh vực an ninh-quốc phòng, phối hợp tuần tra chung, cứu trợ, tăng cường phát huy cơ chế Ủy ban hỗn hợp về biển và đại dương cấp Thứ trưởng Ngoại giao, Nhóm chuyên gia Pháp lý trong khuôn khổ Ủy ban hỗn hợp này; thường xuyên thông báo cho nhau về diễn biến tình hình liên quan. Việt Nam sẵn sàng phối hợp với Philippines trong phòng, chống ma túy và các loại tội phạm khác như tội phạm công nghệ cao, tội phạm mạng, buôn bán người, phòng chống khủng bố, hợp tác an ninh biển, hải quân, cảnh sát biển, đào tạo, tìm kiếm cứu nạn trên biển… Hai bên cần sớm ký các Hiệp định dẫn độ và Hiệp định về chuyển giao người bị kết án phạt tù.
Thủ tướng đề nghị hai bên cần thúc đẩy phát triển thương mại và đầu tư tương xứng tiềm năng và quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước. Việt Nam hoan nghênh và cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư Philippines về nông nghiệp, chế biến thực phẩm, dịch vụ du lịch và đề nghị Philippines tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư Việt Nam vào lĩnh vực hạ tầng, khai thác dầu khí, khai khoáng, dịch vụ tại Philippines. Tiếp tục phối hợp chặt chẽ, hợp tác trong thương mại gạo thông qua cơ chế Thỏa thuận thương mại gạo cấp Chính phủ, Thủ tướng khẳng định, Việt Nam sẵn sàng cung cấp gạo lâu dài, ổn định, bảo đảm an ninh lương thực cho Philippines . Do đó, Thủ tướng đề nghị hai nước sớm ký gia hạn Biên bản ghi nhớ về Thương mại gạo cho giai đoạn 2017-2020. Việt Nam sẵn sàng cung cấp các loại gạo chất lượng, mở kho gạo tại Phi lippines. Thủ tướng cũng đề nghị tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực khác như văn hóa, du lịch, nông nghiệp, giao thông vận tải, vấn đề ngư dân…
Thủ tướng nhất trí với Tổng thống Philippines về việc hai bên cần sát cánh bên nhau để bảo vệ hòa bình và ổn định ở Biển Đông, quyền và lợi ích của mỗi nước, phù hợp luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982), phản đối sử dụng vũ lực, xây dựng Biển Đông hòa bình, phi quân sự .
Thủ tướng cũng đề nghị hai bên thúc đẩy hợp tác biển và đại dương; tiếp tục củng cố đoàn kết, thống nhất và vai trò của ASEAN trong xử lý vấn đề Biển Đông; đẩy mạnh phối hợp chặt chẽ hơn nữa trong ASEAN thông qua việc chia sẻ thông tin, phối hợp lập trường chung; thúc đẩy trao đổi thường xuyên giữa 4 nước ASEAN liên quan là Brunei, Philippines, Malaysia và Việt Nam, phấn đấu trở thành nhóm nòng cốt thúc đẩy toàn bộ ASEAN 10. Trên cơ sở đó, hai nước tiếp tục phối hợp chặt chẽ, tăng cường đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN trong việc ứng phó các thách thức có tác động tới hòa bình, ổn định và an ninh khu vực và trong quan hệ với các nước đối tác.
Thủ tướng cho rằng, nếu chúng ta có thể đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hoàn chỉnh trong năm 2017 nhân dịp kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN thì đây sẽ là dấu ấn và bước tiến quan trọng không chỉ của ASEAN mà còn là của Philippines trong vai trò Chủ tịch ASEAN, góp phần thúc đẩy hòa bình, ổn định ở khu vực.
Về phần mình, Tổng thống Rodrigo Roa Duterte chia sẻ, khi còn trẻ, một trong những mơ ước của ông là được thăm Việt Nam. Ông cũng thường hay đọc sách về Việt Nam; rất ngưỡng mộ Việt Nam chiến thắng trong đấu tranh giành độc lập dân tộc, ngưỡng mộ thành tựu của Việt Nam trong công cuộc Đổi mới, phát triển đất nước; coi Việt Nam là một tấm gương để Philippines học tập.
Tổng thống đánh giá cao những gì mà Chính phủ và nhân dân Việt Nam đã dành cho Philippines, nhất là cung cấp gạo giúp Philippines không bị thiếu lương thực trong lúc khó khăn. Việt Nam luôn là người anh em, láng giềng tốt của Phi lippines.
Tổng thống Rodrigo Roa Duterte khẳng định, Philippines ủng hộ hoàn toàn Việt Nam tổ chức thành công Hội nghị APEC 2017; chào đón Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sang tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN 2017. Philippines mong ký thêm nhiều thỏa thuận hợp tác thương mại với Việt Nam và hy vọng, quan hệ này sẽ ngày một phát triển, giúp hai nước trở thành những quốc gia mạnh trong khu vực. Philippines cũng mong muốn tăng cường hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực khác, trong đó có phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia; sẵn sàng đàm phán để ký Hiệp định dẫn độ…
Tổng thống Rodrigo Roa Duterte cho rằng, vấn đề Biển Đông, các bên cần tiếp tục giải quyết mọi tranh chấp, bất đồng một cách hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế. Philippines phản đối sử dụng vũ lực ở khu vực này, đồng thời mong muốn các bên liên quan tăng cường hiểu biết lẫn nhau. ASEAN cần nỗ lực giải quyết hòa bình vấn đề Biển Đông, Tổng thống Rodrigo Roa Duterte đề nghị cần thúc đẩy tham vấn giữa các nước ASEAN trong vấn đề này.