Ngày 12/4, tại thành phố Plâycu, tỉnh Gia Lai, Ban Chỉ đạo Tây Nguyên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước, UBND tỉnh Gia Lai đã phối hợp tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư Tây Nguyên lần thứ hai - 2013.
|
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu tại Hội nghị xúc tiến đầu tư Tây Nguyên lần thứ hai.Ảnh: Nguyễn Dân- TTXVN |
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang - Trưởng Ban Chỉ đạo Tây Nguyên cùng hơn 600 đại biểu đại diện cho các bộ, ngành Trung ương, ngân hàng và doanh nghiệp đã tham dự.
Vùng đất giàu tiềm năng
Với diện tích tự nhiên trên 5,4 triệu ha, trong đó có 1,36 triệu ha đất đỏ bazan, chiếm 66% diện tích đất bazan toàn quốc, dân số 5,2 triệu người, đồng bào các dân tộc Tây Nguyên năng động, sáng tạo, có văn hóa đặc thù, đa dạng và phong phú. Tây Nguyên thực sự là vùng đất giàu tiềm năng, lợi thế phát triển, nhất là về nông, lâm nghiệp, thủy điện, khoáng sản, du lịch và kinh tế cửa khẩu.
Nhận rõ đặc điểm, vị trí quan trọng, tiềm năng to lớn và cả những khó khăn trong việc phát triển kinh tế - xã hội của vùng Tây Nguyên, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm phát triển kinh tế - xã hội Tây Nguyên, Bộ Chính trị đã có Nghị quyết số 10 về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên. Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều quyết định về quy hoạch và chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội đối với các tỉnh Tây Nguyên.
Tây Nguyên là vùng sản xuất nhiều loại nông sản hàng hóa với sản lượng lớn, chất lượng và giá trị kinh tế ngày càng tăng, có lợi thế cạnh tranh cả trong và ngoài nước như cà phê, cao su, chè, tiêu, bông vải, dược liệu, cây ăn quả, nguyên liệu giấy...
Công nghiệp phát triển cả về quy mô và công nghệ, đáng chú ý là thủy điện, vật liệu xây dựng, chế biến nông sản... với thị trường xuất khẩu ngày càng mở rộng. Dịch vụ, nhất là thương mại, vận tải, viễn thông, ngân hàng phát triển khá nhanh. Kinh tế tăng trưởng liên tục ở mức khá cao. Thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh từ 2,9 triệu đồng (năm 2001) lên 26,9 triệu đồng năm 2012. Kết cấu hạ tầng phát triển khá nhanh, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội của vùng, giao lưu thuận lợi hơn với các tỉnh Đông Nam bộ, Thành phố Hồ Chí Minh, Duyên hải miền Trung, với Lào và Campuchia.
Hầu hết các tuyến đường giao thông chính trên địa bàn đã được cải tạo. Đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên đã được hoàn thành về cơ bản, tuyến đường Đông Trường Sơn nối 7 tỉnh miền Trung và Tây Nguyên đã được khởi công xây dựng. Các sân bay được nâng cấp và mở thêm đường bay đến một số thành phố lớn trong cả nước. Giao thông nông thôn tiếp tục phát triển, 100% các trung tâm cụm xã, hầu hết số xã đã có đường ô tô đến trung tâm.
Sau Hội nghị xúc tiến đầu tư Tây Nguyên lần thứ nhất năm 2009, thu hút đầu tư vào vùng đã có chuyển biến tích cực với tổng vốn đăng ký đầu tư đạt trên 90.000 tỷ đồng (bình quân 30.000 tỷ đồng/năm). Về thu hút nguồn vốn ODA, từ năm 2005 đến nay, vùng Tây Nguyên thu hút được hơn 192 triệu USD, tập trung vào các lĩnh vực chủ yếu như nông nghiệp và phát triển nông thôn; xóa đói giảm nghèo; cơ sở hạ tầng đô thị, giao thông; giáo dục và đào tạo; y tế; thủy lợi... Về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, tính đến hết tháng 3/2013, toàn vùng đã thu hút được 169 dự án FDI còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký đạt 900 triệu USD.
Tháo gỡ lực cản
Với nhiều tiềm năng, lợi thế, nhưng hiện Tây Nguyên vẫn là vùng khó khăn, địa hình hiểm trở, chia cắt phức tạp, dân cư phân tán, tỷ lệ đói nghèo cao, sản xuất chưa phát triển, trình độ dân trí thấp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất ổn định an ninh, chính trị. Vì vậy, đầu tư phát triển Tây Nguyên có ý nghĩa vô cùng quan trọng, không chỉ về kinh tế mà còn đối với việc tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc và sự ổn định, phát triển bền vững đất nước, bảo đảm an ninh, quốc phòng, đối ngoại.
Theo Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh, cơ hội đầu tư vào vùng Tây Nguyên là rất lớn, nhu cầu vốn đầu tư phát triển của vùng giai đoạn 2011 - 2015 khoảng 400.000 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư tư nhân, kể cả FDI khoảng 250.000 tỷ đồng (chiếm đến 60%). Bộ sẽ tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện và trình Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách đặc thù và ưu đãi phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên đến năm 2020, trong đó tập trung vào xúc tiến đầu tư, thu hút FDI vào lĩnh vực giáo dục - đào tạo, huy động và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Về hỗ trợ nguồn lực, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Bình cho biết, NHNN chủ trì phối hợp với Ban Chỉ đạo Tây Nguyên, cấp ủy, chính quyền địa phương 5 tỉnh trong vùng xây dựng đề án tổng thể của ngành ngân hàng phục vụ phát triển kinh tế Tây Nguyên, tập trung vốn tham gia tài trợ các chương trình tín dụng đặc thù cho kinh tế Tây Nguyên.
Theo đó, các NHTMNN đi đầu trong việc đóng vai trò trung tâm tạo lập ra các chuỗi giá trị từ nhà cung cấp đầu vào về nguyên vật liệu, con giống, đến người nông dân sản xuất, doanh nghiệp thu mua chế biến xuất khẩu, các siêu thị, nhà hàng đưa hàng hóa đến người tiêu dùng trong cả nước, nhằm kích cầu nội địa và thiết thực tạo ra nhiều giá trị gia tăng cho sản xuất chế biến nông sản hàng hóa của Tây Nguyên.
NHNN sẽ làm đầu mối, kết nối tất cả các chương trình tài trợ cho an sinh xã hội đối với huyện nghèo, xã nghèo, hộ đặc biệt khó khăn trong vùng kinh tế Tây Nguyên, để có nguồn tiền đủ lớn, tạo ra sự thay đổi đáng kể đối với sản xuất, kinh doanh, điều kiện đi lại, trường học, nơi khám chữa bệnh... của bà con trong vùng được tài trợ. Ngay trong hội nghị này, các ngân hàng đã huy động được trên 251 tỷ đồng cho công tác an sinh xã hội, trong đó các ngân hàng thương mại đóng góp 184 tỷ đồng - Chủ tịch Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) Trần Bắc Hà cho biết.
Huy động mọi nguồn lực
Nhấn mạnh tiềm năng, lợi thế và những thành tựu trong phát triển kinh tế - xã hội của vùng Tây Nguyên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng, kết quả thu hút đầu tư vào Tây Nguyên đến nay còn rất khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của vùng. Số lượng, quy mô dự án còn hạn chế, công nghệ đơn giản, lạc hậu; sử dụng ít lao động và chủ yếu tập trung ở các đô thị. Số lượng dự án đầu tư vào các khu kinh tế cửa khẩu, khu công nghiệp, du lịch - dịch vụ tạo giá trị gia tăng lớn còn rất ít, chưa thu hút được các tập đoàn kinh tế lớn.
Để tiếp tục xây dựng Tây Nguyên trở thành một trong những vùng động lực phát triển của cả nước, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, Chính phủ đang chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương hoàn thiện để trình ban hành các cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên đến năm 2020. Theo đó, Chính phủ sẽ huy động mọi nguồn lực trong và ngoài nước để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng hiện đại, trong đó ưu tiên đầu tư xây dựng các công trình lớn về hạ tầng giao thông, đảm bảo thông suốt, nối liền các cảng biển, sân bay, đô thị ven biển và các vùng phụ cận; chú trọng xúc tiến việc đầu tư nâng cấp đường Hồ Chí Minh (đoạn quốc lộ 14 cũ qua Tây Nguyên), các dự án đường cao tốc ngã ba Dầu Giây - Đà Lạt, Plâycu - Quy Nhơn, các tuyến đường sắt nối Tây Nguyên với vùng Duyên hải miền Trung và Đông Nam bộ; đầu tư nâng cấp và hiện đại hóa các sân bay Buôn Ma Thuột, Plâycu và Liên Khương, nhằm tạo thuận lợi hơn trong thu hút đầu tư.
Thủ tướng chỉ đạo các địa phương trong vùng tăng cường phối hợp, triển khai quy hoạch một cách hiệu quả, gắn kết các tiềm năng, lợi thế, tạo tiếng nói chung để thu hút đầu tư, phát triển. Chú trọng đào tạo phát triển nguồn nhân lực có trình độ quản lý và tay nghề cao; có chính sách thích hợp để khuyến khích ứng dụng, đổi mới và chuyển giao công nghệ; đẩy mạnh cải cách hành chính tạo môi trường thông thoáng cho đầu tư phát triển. “Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu bổ sung các cơ chế chính sách ưu đãi, nhất là ưu đãi đặc thù phát triển một số lĩnh vực có nhiều tiềm năng, lợi thế để vùng Tây Nguyên thu hút mạnh mẽ các nguồn đầu tư, phát triển nhanh, bền vững” - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh.
Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các địa phương trong vùng khẩn trương chọn, đề xuất một số dự án đầu tư trọng điểm, có tính lan tỏa vào lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và đề xuất các ưu đãi đặc biệt để tập trung đầu tư và thu hút đầu tư bằng nhiều hình thức, nguồn vốn khác nhau.
Nhấn mạnh việc đẩy mạnh hợp tác kinh tế, giao lưu thương mại giữa các tỉnh Tây Nguyên với các tỉnh vùng biên của Lào, Campuchia, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu việc thu hút đầu tư và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn vốn đầu tư vào Tây Nguyên phải gắn với việc đảm bảo an ninh quốc phòng và trật tự an toàn xã hội, để Tây Nguyên trở thành một điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư.
Ngay tại Hội nghị xúc tiến đầu tư Tây Nguyên lần thứ hai - 2013, các NHTM đã ký kết 28 hợp đồng tài trợ vốn cho các doanh nghiệp trong vùng đầu tư vào lĩnh vực cà phê, cao su, thủy điện với số tiền gần 24.000 tỷ đồng và trao giấy chứng nhận đầu tư cho 13 doanh nghiệp với tổng số vốn trên 16.000 tỷ đồng.
* Nhân tham dự Hội nghị xúc tiến đầu tư Tây Nguyên lần thứ 2, chiều 12/4, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương đã làm việc với lãnh đạo chủ chốt tỉnh Gia Lai.
Sau khi nghe báo cáo của lãnh đạo tỉnh và ý kiến phát biểu của lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao sự nỗ lực cố gắng cũng như những kết quả toàn diện mà Gia Lai đạt được trong những năm qua, nhất là trong năm 2012 và quí 1/2013. Nổi bật là tốc độ tăng trưởng GDP đạt 12,9%, thu nhập bình quân đầu người đạt 26,16 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo giảm 3,82% (tương đương trên 8.370 hộ)...
Về Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đến nay Gia Lai đã hoàn thành việc xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình này trong giai đoạn 2011 - 2015; 100% huyện, thị xã, thành phố và 100% số xã đã hoàn thành việc lập Quy hoạch và Đề án xây dựng nông thôn mới.
Chỉ đạo những nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng đề nghị lãnh đạo Gia Lai tiếp tục quan tâm đến tháo gỡ khó khăn, tạo các điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh. Thúc đẩy hoạt động phát triển sản xuất nông nghiệp, đưa khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao năng suất lao động, tạo giá trị gia tăng lớn và tăng khả năng cạnh tranh của các sản phẩm hàng hóa trên thị trường, đặc biệt là phát triển cây cà phê, cao su, hồ tiêu, chăn nuôi gia súc. Bên cạnh đó, tỉnh cần quan tâm cải thiện môi trường đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp đầu tư vào những ngành, lĩnh vực còn nhiều tiềm năng, trong đó có đầu tư vào trồng và chế biến các sản phẩm từ cây công nghiệp cà phê, cao su, chè...
Thủ tướng đề nghị Gia Lai cần hết sức quan tâm thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, gắn liền với hỗ trợ người dân nông thôn phát kinh tế hộ gia đình. Đồng thời, tập trung mạnh hơn vào nâng cao chất lượng y tế, giáo dục; chú trọng công tác đào tạo nguồn nhân lực, thực hiện có hiệu quả các chính sách đảm bảo an sinh xã hội, đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người lao động, quyết liệt thực hiện các biện pháp giảm thiểu tai nạn giao thông... Thủ tướng cũng đề nghị lãnh đạo tỉnh Gia Lai cần tập trung xây dựng, kiện toàn hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, gần dân, sát dân, hoạt động ngày càng có chất lượng, hiệu quả, động viên được sức mạnh của nhân dân trong phát triển sản xuất, xây dựng buôn làng ngày càng giàu mạnh.
Tại buổi làm việc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương đã xem xét, cho ý kiến cụ thể đối với các kiến nghị, đề xuất của Gia Lai như: đầu tư nâng cấp Nhà ga sân bay Plâycu, hỗ trợ vốn đầu tư cho một số công trình trọng điểm của tỉnh...
* Chiều cùng ngày, Thủ tướng và đoàn công tác của Chính phủ đã đến thăm và làm việc với Bộ Tư lệnh Quân đoàn 3.
Thiện Thuật