Các hoạt động tưởng niệm nhân 68 năm chiến thắng phátxít (9/5/1945) đã được tổ chức tại nhiều nước trên thế giới, như một dịp để nhớ lại chiến công anh dũng của quân đội và nhân dân Xô Viết trong cuộc chiến đấu gian khổ bảo vệ đất nước và cứu loài người khỏi thảm họa phátxít; đồng thời để nuôi dưỡng tinh thần yêu nước và lòng tự hào trong các thế hệ trẻ. Ngày 8/5, Tổng thống Nga Vladimir Putin, Thủ tướng Dmitry Medvedev cùng các thành viên chính phủ, đại diện các chính đảng, các tổ chức cựu chiến binh, tổ chức xã hội... đã tới đặt hoa tại Mộ Chiến sĩ vô danh, nơi có Ngọn lửa Vĩnh cửu bên bức tường Điện Kremli để tỏ lòng tôn kính và tưởng nhớ những người đã ngã xuống trong các trận đánh để bảo vệ tổ quốc thời kỳ Chiến tranh giữ nước vĩ đại 1941-1945.
Máy bay chiến đấu của quân đội Nga bay trong buổi tổng duyệt lễ duyệt binh tại Moscow ngày 7/5. Ảnh: AFP-TTXVN |
Buổi lễ được tổ chức trang trọng trong tiếng nhạc quốc ca Nga hùng tráng. Các nhà lãnh đạo Nga cũng đặt hoa tại các bệ đá khắc tên các Thành phố Anh hùng và các Thành phố Vinh quang của Nga. Cuối buổi lễ, đại diện các đơn vị quân đội, sẽ tham gia cuộc diễu binh truyền thống mừng Ngày Chiến thắng 9/5 trên Quảng trường Đỏ, cũng đã tuần hành biểu dương lực lượng tại Vườn Alexander.
Nhân Ngày Chiến thắng, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đã gửi thư tới Tổng thống Nga Putin. Ông Lukashenko khẳng định trong trí nhớ của các thế hệ hôm nay sẽ mãi mãi ghi nhớ chiến công anh dũng của những con người Xô Viết đã chiến đấu và hy sinh vì tự do và độc lập của tổ quốc mình, cũng như cứu cả thế giới thoát khỏi thảm họa phátxít.
Ngày 8/5, lãnh đạo CH Séc, trong đó có Tổng thống Milos Zeman, Thủ tướng Petr Necas và Bộ trưởng Quốc phòng Vlastimil Pichka cũng tham gia các hoạt động tưởng niệm tại Mộ Chiến sĩ vô danh ở thủ đô Praha. Phát biểu tại buổi lễ, ông Pichka nêu rõ ngày nay, xuất hiện một số ý kiến tìm cách hạ thấp ý nghĩa của ngày lịch sử này, vì vậy cần phải có những hoạt động để giúp cho giới trẻ hiểu rõ ý nghĩa của sự kiện chiến thắng phátxít và mãi mãi ghi nhớ những năm tháng ấy.
Cùng ngày, tại Berlin (Đức), hoa tươi đã được đặt tại đài tưởng niệm các chiến sĩ Xo Viết giải phóng Berlin ở công viên Treptov. Tới đặt hoa tưởng niệm có đại diện Chính phủ và Quốc hội Đức, đại diện các đại sứ quán của Nga, các nước Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại Đức, các cựu chiến binh, các tổ chức xã hội...
Khu quần thể đài tưởng niệm các chiến sĩ Xô Viết tại Berlin là nơi yên nghỉ của 7.200 chiến sĩ Xô Viết trong tổng số hơn 20.000 chiến sĩ đã ngã xuống trong các trận đánh giải phóng Berlin vào cuối Chiến tranh thế giới thứ Hai.
Tại Latvia, ngày 8/5 được kỷ niệm như Ngày đập tan chủ nghĩa phátxít và tưởng niệm các nạn nhân của Chiến tranh thế giới thứ Hai. Tổng thống Andris Berzinsh, Thủ tướng Valdis Dombrovskis, Chủ tịch Quốc hội Solvita Aboltinia cùng nhiều quan chức đã tới đặt hoa tại các đài tưởng niệm ở Riga. Nhiều hoạt động tưởng niệm cũng được tổ chức tại Tượng đài các chiến sĩ Soviet giải phóng Riga.
Ukraine cũng đã tôn vinh các chiến sĩ và người dân nước này thiệt mạng trong Chiến tranh thế giới thứ Hai trong "Ngày Tưởng nhớ và Hòa giải", diễn ra ngày 8/5. Trong bài diễn văn được phát trên cả nước, Tổng thống Viktor Yanukovych kêu gọi người dân tưởng nhớ các nạn nhân cuộc chiến và tăng cường các nỗ lực duy trì hòa bình trên thế giới. Ông nhấn mạnh các vấn đề của nhân loại trên toàn cầu chỉ nên được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình.
Ngày 8/5, tại thủ đô Paris của Pháp, Tổng thống Francois Hollande đã chủ trì buổi lễ kỷ niệm "Ngày Chiến thắng ở châu Âu" nhân 68 năm kết thúc Chiến tranh thế giới thứ Hai. Tham gia buổi lễ có Thủ tướng Pháp Jean-Marc Ayrault, một số thành viên Chính phủ và đại diện đến từ nhiều nước trên thế giới.
Với sự hộ tống của đội Vệ binh Cộng hòa, ông Hollande đã đến đặt vòng hoa dưới chân tượng đài Tướng Charles de Gaulle, người sáng lập đồng thời là vị Tổng thống đầu tiên của nền Cộng hòa Pháp đệ ngũ. Tiếp đó, ông đi dọc đại lộ Champs-Elysees nổi tiếng để vẫy chào dân chúng. Ông Hollande còn cùng với người đồng cấp Ba Lan Bronislaw Komorowski duyệt đội danh dự. Trong tiếng Quốc ca, họ cùng nhau thắp lên ngọn lửa tại Tượng đài Chiến sĩ vô danh dưới chân Khải Hoàn môn (Arc de Triomphe) nhằm tôn vinh sự quả cảm của các chiến sĩ trong cuộc kháng chiến chống lực lượng chiếm đóng.
"Ngày Chiến thắng ở châu Âu" được tổ chức hàng năm vào ngày 8/5 để đánh dấu chiến thắng năm 1945 của quân đồng minh (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Liên Xô và Ba Lan) trước Đức quốc xã trong Chiến tranh thế giới thứ Hai. Các hoạt động tưởng niệm tương tự cũng diễn ra tại Đan Mạch, Bungary, Kazakhstan, Phần Lan... Nhiều hoạt động phong phú như biểu diễn ca nhạc, triển lãm, gặp gỡ, thăm các cựu chiến binh... đã được tổ chức với những hình thức khác nhau. Trong thời gian diễn ra Chiến tranh thế giới thứ II, gần 27 triệu người Xô Viết, trong đó có hơn 8,66 triệu chiến sĩ Hồng quân, đã ngã xuống để bảo vệ tổ quốc và đánh tan đội quân phátxít ở châu Âu.
TTXVN/Tin tức