Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng lần thứ 8

Tham dự Hội nghị có Bộ trưởng Bộ Quốc phòng các nước thành viên ADMM+; Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi. Trưởng đoàn Việt Nam dự Hội nghị là Thượng tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

Duy trì hợp tác mạnh mẽ, thực chất về quốc phòng - an ninh

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thứ 2 Brunei chuyển lời chào của Quốc vương Brunei tới các đại biểu và chúc hội nghị thành công tốt đẹp. Thiếu tướng Pehin Datu Lailaraja Dato Paduka Seri Haji Awang Halbi bin Haji Md Yussof khẳng định, với tư cách là Chủ tịch ASEAN 2021, Brunei vinh dự vì Hội nghị có sự hiện diện đông đủ của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng các nước thành viên ADMM+, cho thấy sự ủng hộ đối với nhiệm kỳ Chủ tịch của Brunei.

Đánh giá cao cam kết lâu dài của các đối tác trên kênh quốc phòng, theo Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thứ 2 Brunei, sự hiện diện của đại diện các nước đã thể hiện quyết tâm tập thể trong việc tiếp tục hợp tác bất chấp các thách thức trong bối cảnh đại dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, Hội nghị phải tổ chức dưới hình thức họp trực tuyến với sự khác biệt, chênh lệch về múi giờ.

Năm 2020 đánh dấu sự kiện kỷ niệm 10 năm thành lập ADMM+. Theo Thiếu tướng Pehin Datu Lailaraja Dato Paduka Seri Haji Awang Halbi bin Haji Md Yussof, đây là một cột mốc đối với ADMM và quan hệ với 8 nước đối tác đối thoại. “Tuy còn có những khác biệt nhưng các nước tiếp tục khẳng định cam kết và bảo đảm chia sẻ tầm nhìn về một khu vực ổn định, thịnh vượng. Trên tinh thần đó, Brunei chọn chủ đề của ASEAN 2021 là “Chúng ta quan tâm, chúng ta chuẩn bị, chúng ta thịnh vượng”, đem đến cách tiếp cận toàn diện để chúng ta nắm bắt cơ hội lớn hơn, từ đó cùng hợp tác chặt chẽ với bạn bè và đối tác”, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thứ 2 Brunei cho biết.

Với tư cách là cơ chế tham vấn chính sách và hợp tác thực chất về quốc phòng, an ninh, tuy ADMM+ bước sang thập niên thứ hai trong bối cảnh còn nhiều thách thức, song Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thứ 2 Brunei bày tỏ tin tưởng, các nước thành viên ADMM+ vẫn có thể tiếp tục duy trì động lực mạnh mẽ, tích cực của những hợp tác thực chất đã được xây dựng trên cơ sở 7 nhóm chuyên gia ADMM+.

Tại Hội nghị, đại diện Brunei báo cáo kết quả Hội nghị Quan chức quốc phòng cao cấp ASEAN mở rộng (ADSOM+) họp tháng 4/2021. Các đại biểu trao đổi về tình hình an ninh thế giới, khu vực, đặc biệt là các thách thức an ninh truyền thống và an ninh phi truyền thống có ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực; đánh giá kết quả hợp tác trong khuôn khổ ADMM+ thời gian qua. Các đại biểu cũng đã nghe Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi cập nhật về tình hình hợp tác ASEAN.

Tiếp tục thúc đẩy các cam kết

Chia sẻ tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang, Trưởng đoàn Việt Nam nhận định tình hình an ninh khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, cạnh tranh nước lớn diễn ra trên mọi khía cạnh, các thách thức an ninh phi truyền thống tiếp tục nổi lên. Một trong những thách thức an ninh phi truyền thống nghiêm trọng nhất hiện nay là đại dịch COVID-19, đòi hỏi phải có sự hợp tác quốc tế, đặc biệt là từ các nước lớn, có tiềm lực khoa học, công nghệ, nguồn lực.

Trưởng đoàn Việt Nam đánh giá cao chủ đề năm 2021 của Brunei, khẳng định ủng hộ các sáng kiến của Brunei đưa ra trong năm 2021, tiếp tục thúc đẩy các cam kết đã đạt được trong năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam, đặc biệt là các sáng kiến nhằm phục hồi sau đại dịch COVID-19; đồng thời chia sẻ về vai trò của Quân đội nhân dân Việt Nam trong phòng, chống dịch COVID-19.

Đề cao tầm quan trọng của duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn trên Biển Đông, Bộ trưởng Phan Văn Giang khẳng định: “Nói đến an ninh biển, chúng ta không thể không nhắc tới Biển Đông vì vị trí quan trọng của nó trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Chúng ta cần phải cùng nhau thúc đẩy những gì chúng ta đã thống nhất, đưa ra những giải pháp phù hợp để đảm bảo lợi ích hợp pháp của tất cả chúng ta. Vấn đề nào liên quan đến hai nước thì giải quyết song phương, vấn đề nào liên quan đến nhiều nước thì giải quyết đa phương."

Trưởng đoàn Việt Nam cho rằng, tất cả các bên liên quan cần phải nghiêm túc tuân thủ nguyên tắc giải quyết bất đồng bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, đồng thời cần sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả và thực chất. Các lực lượng hoạt động trên biển của các quốc gia phải hết sức kiềm chế, không có những hành động làm gia tăng căng thẳng, phức tạp dưới mọi hình thức.

Việc tiếp tục thực hiện đầy đủ và toàn bộ Tuyên bố của các bên về ứng xử tại Biển Đông (DOC) cũng như Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 là việc làm cần hơn bao giờ hết vào lúc này, cùng với việc đối xử nhân đạo với ngư dân trong bất kỳ hoàn cảnh, tình huống nào trên biển. "Làm được điều này, sẽ khẳng định rằng chúng ta là những nhà lãnh đạo quốc phòng vì hòa bình!", Bộ trưởng Phan Văn Giang nhấn mạnh.

Nhân dịp kỷ niệm 15 năm thành lập ADMM, Trưởng đoàn Việt Nam đánh giá cao tầm quan trọng của ADMM cũng như sự đóng góp của ADMM và ADMM+ đối với hòa bình, ổn định khu vực. Bộ trưởng Phan Văn Giang bày tỏ tin tưởng, với tinh thần hữu nghị, thực tâm thông qua đối thoại và hợp tác thực chất, cơ chế hợp tác ADMM và ADMM+ sẽ tiếp tục là động lực chính nhằm góp phần duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực.

ASEAN là động lực thúc đẩy trong ADMM+

Hội nghị ADMM+ lần thứ 8 đã thông qua Tuyên bố Bandar Seri Begawan của ADMM+ về việc thúc đẩy một ASEAN sẵn sàng cho tương lai hòa bình và thịnh vượng, trong đó Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN và 8 nước đối tác đối thoại (nước Cộng) đã một lần nữa khẳng định ASEAN là động lực thúc đẩy trong ADMM+, hợp tác chặt chẽ cùng các đối tác Cộng trên tinh thần nâng cao trách nhiệm tập thể, không ngừng nỗ lực để thúc đẩy lòng tin. 

Tuyên bố cũng cho thấy sự ghi nhận các thách thức an ninh chưa có tiền lệ mà khu vực và thế giới phải đối mặt, cũng như những hệ quả của các mối đe dọa truyền thống và phi truyền thống đang nổi lên, bao gồm bản chất xuyên biên giới của an ninh mạng; các mối đe dọa về hóa học, sinh học và phóng xạ, khủng bố, tình trạng y tế công cộng khẩn cấp, bao gồm đại dịch COVID-19; thiên tai, trong đó có những thiên tai do biến đổi khí hậu làm trầm trọng thêm.  

18 vị Bộ trưởng cũng tuyên bố sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ ADMM+, trong đó có hợp tác về ứng phó với dịch bệnh. Theo đó, các nước ADMM+ sẽ tăng cường đóng góp của các cơ quan quốc phòng trong việc ngăn ngừa, phát hiện, kiểm soát, ứng phó với sự lây lan của các dịch bệnh truyền nhiễm, bao gồm COVID-19; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc vận dụng năng lực của Nhóm chuyên gia ADMM+ về Quân y, Trung tâm Quân y ASEAN và Mạng lưới chuyên gia quốc phòng ASEAN về hóa học, sinh học và phóng xạ.

Đối với việc ứng phó với các thách thức an ninh biển cũng như xử lý các vấn đề trên biển trong khu vực, các nước ADMM+ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì, thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, thịnh vượng, an toàn, tự do hàng hải, hàng không, cũng như sự cần thiết phải tăng cường lòng tin, sự tin cậy lẫn nhau; thực hiện tự kiềm chế trong việc tiến hành các hoạt động, tránh các hành động làm phức tạp thêm tình hình; theo đuổi các biện pháp giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, không cưỡng ép, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).