Chuyến thăm của Tổng thống Brazil tới Việt Nam mở ra giai đoạn hợp tác song phương mạnh mẽ

Tổng thống Brazil Lula da Silva đã thực hiện chuyến thăm Việt Nam lần thứ nhất vào tháng 7/2008. Xin Đại sứ cho biết chuyến thăm Việt Nam lần thứ hai này của Tổng thống Brazil Lula da Silva có ý nghĩa gì đặc biệt?

Chuyến thăm Việt Nam lần thứ hai của Tổng thống Brazil Lula da Silva lần này mang một ý nghĩa hết sức quan trọng so với chuyến thăm chính thức đầu tiên của Tổng thống tới Việt Nam vào năm 2008. Nếu như chuyến thăm Việt Nam năm 2008 chủ yếu trao đổi về mối quan hệ hữu nghị và hợp tác song phương giữa hai quốc gia, thì chuyến thăm lần này diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam - Brazil đã được nâng cấp lên Đối tác chiến lược, vào dịp Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại thành phố Rio de Janeiro tháng 11/2024.

Việc nâng cấp quan hệ này thể hiện sự phát triển mạnh mẽ, thực chất, hiệu quả của mối quan hệ song phương, đánh dấu một bước tiến vượt bậc về chất trong quan hệ chính trị - đối ngoại giữa hai nước. Việt Nam là nước đầu tiên trong ASEAN có quan hệ Đối tác chiến lược với Brazil tại khu vực Nam Mỹ, tương tự Brazil là nước đầu tiên trong khu vực này nâng cấp quan hệ lên tầm chiến lược với Việt Nam. Do vậy, chuyến thăm lần này lại càng mang ý nghĩa sâu sắc khi thể hiện sự tiếp nối những thỏa thuận và hợp tác đạt được trong chuyến thăm chính thức Brazil của Thủ tướng Phạm Minh Chính vào năm 2023, cũng như tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 vào năm 2024. Chuyến thăm của Tổng thống Lula da Silva thể hiện sự phát triển liên tục trong quan hệ giữa hai quốc gia, cũng như cam kết của cả hai bên trong việc thống nhất các biện pháp nhằm triển khai hiệu quả khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Brazil, thúc đẩy các mối quan hệ hợp tác thiết thực trên tất cả các lĩnh vực như chính trị - an ninh, kinh tế - thương mại - đầu tư, khoa học - công nghệ - đổi mới sáng tạo, văn hóa - xã hội và biến đổi khí hậu ở một tầm cao mới.

Chuyến thăm là cơ hội để lãnh đạo hai bên trao đổi, đi đến nhất trí cụ thể hóa nội hàm quan hệ Đối tác chiến lược, hiện thực hóa các cam kết chính trị thông qua các chương trình hợp tác thực chất, hiệu quả, mang lại lợi ích cho cả hai bên. Đây cũng là bước ngoặt lớn cho Việt Nam trong việc đẩy mạnh hợp tác với một quốc gia có nền kinh tế lớn nhất có vai trò trụ cột, dẫn dắt tại Nam Mỹ. Từ đó, Việt Nam có thể đa dạng hóa các đối tác kinh tế, tạo thêm cơ hội phát triển trong các ngành, lĩnh vực chủ chốt.

Đại sứ có thể chia sẻ về tiềm năng hợp tác giữa hai nước và kỳ vọng sẽ đạt được với chuyến thăm, đặc biệt trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động như hiện nay?

Chuyến thăm là cột mốc mới có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong quan hệ hai nước, phù hợp với chủ trương đối ngoại của Việt Nam, góp phần cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và đề án "Phát triển quan hệ giữa Việt Nam và các nước khu vực Mỹ Latinh giai đoạn 2022 - 2026", thúc đẩy thực hiện các cam kết quốc tế và cụ thể hóa các khuôn khổ hợp tác mới, đồng thời khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc tăng cường hợp tác với các đối tác quan trọng tại khu vực Mỹ Latinh, đặc biệt là Brazil.

Điều đáng chú ý trong chuyến thăm lần này đó là hai nước sẽ tập trung trao đổi định hướng hợp tác các lĩnh vực có ý nghĩa, tiềm năng lớn như năng lượng tái tạo, công nghiệp chế biến chế tạo, nông nghiệp công nghệ cao, nhiên liệu sinh học, giáo dục đào tạo và ứng phó với biến đổi khí hậu. Hai bên sẽ tiến hành thảo luận, đề ra các biện pháp cụ thể nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại, mở rộng thị trường và tăng cường đầu tư giữa hai quốc gia. Đặc biệt, các Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp của hai nước dự kiến sẽ ký kết các văn kiện hợp tác, tạo ra hành lang pháp lý thuận lợi để thúc đẩy triển khai các chương trình hợp tác thiết thực, mang lại lợi ích lâu dài cho cả hai bên. Việt Nam cũng kỳ vọng Brazil sẽ sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường và đẩy nhanh tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) giữa Việt Nam và khối Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR), bước đột phá quan trọng để mở rộng hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư trong tương lai.

Ngoài các thỏa thuận về hợp tác kinh tế và thương mại, chuyến thăm còn mở ra cơ hội để hai quốc gia trao đổi kinh nghiệm, hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng khác như du lịch, hàng không, cảng biển và logistics. Đây là những lĩnh vực mà cả hai quốc gia đều có tiềm năng lớn nhưng chưa khai thác hết, và việc thúc đẩy hợp tác trong những lĩnh vực này sẽ góp phần tạo ra sự phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong quan hệ song phương.      

Trong một thế giới phức tạp, đa dạng cấu trúc mạng, đa trung tâm, đa tầng nấc, chuyển biến hết sức mau lẹ đang phải đối mặt với nhiều thách thức về an ninh truyền thống và an ninh phi truyền thống, việc hợp tác chặt chẽ, chia sẻ thông tin, hợp tác an ninh, quốc phòng, bên cạnh hợp tác kinh tế, khai thác và tận dụng tiềm năng, tính bổ trợ lẫn nhau giữa hai nền kinh tế để đa dạng hóa, đa phương hóa chuỗi thị trường lao động, hàng hóa, công nghiệp, dịch vụ, sản xuất, cung ứng và tiêu thụ giữa các quốc gia là vô cùng quan trọng. Việt Nam và Brazil có thể hợp tác để thúc đẩy các sáng kiến toàn cầu về bảo vệ môi trường, giữ gìn hòa bình và phát triển bền vững. Với các cơ chế hợp tác quốc tế hiện nay, hai quốc gia có thể đóng góp vào việc giải quyết các thách thức và vấn đề toàn cầu, cùng nhau nỗ lực xây dựng một thế giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững.

Với độ tin cậy chính trị cao, sự hợp tác chặt chẽ và tầm nhìn dài hạn, chuyến thăm lần này của Tổng thống Lula da Silva tới Việt Nam mở ra một giai đoạn hợp tác và phát triển mạnh mẽ, bền vững, thực chất và hiệu quả trong nhiều lĩnh vực, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân hai nước cũng như củng cố, tăng cường vị thế, uy tín của mỗi quốc gia tại từng khu vực và trên trường quốc tế. Chuyến thăm này sẽ mở ra nhiều cơ hội mới, không chỉ cho Việt Nam và Brazil, mà còn góp phần vào sự ổn định và thịnh vượng chung trong khu vực và toàn cầu.

Sau khi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại thành phố Rio de Janeiro vào tháng 11/2024, Đại sứ quán đã chuẩn bị và triển khai các hoạt động như thế nào trước chuyến thăm của Tổng thống Brazil Lula da Silva tới Việt Nam?

Sau khi nâng cấp Đối tác chiến lược trong khuôn khổ Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Rio de Janeiro vào tháng 11/2024, Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil đã phối hợp với các cơ quan hữu quan trong nước và Brazil kết nối, sắp xếp và tổ chức để Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp các tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Brazil như EMBRAER, Alterosa - MK Group, JBS.SA, Oceanside One Trading và dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam - Brazil.

Để phù hợp với mối quan hệ sau khi được nâng cấp thành đối tác chiến lược, việc thúc đẩy các doanh nghiệp, nghiên cứu thị trường và các hoạt động liên quan là điều cần thiết. Do vậy, vào tháng 12/2024, Đại sứ quán đã phối hợp với cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Brazil tổ chức “Gặp gỡ Doanh nghiệp Việt Nam - Brazil, Tổng kết công tác ngoại giao kinh tế năm 2024 và Định hướng hợp tác năm 2025” với sự tham dự của gần 50 đại biểu bao gồm đại diện lãnh đạo một số Bộ, các cơ quan chính phủ, liên đoàn/phòng công nghiệp, thương mại và nông nghiệp, cùng đại diện từ các doanh nghiệp lớn để rà soát kết quả trong hợp tác kinh tế, chia sẻ với cộng đồng doanh nghiệp, bạn bè, đối tác Brazil thông tin cập nhật về tình hình phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam trong năm 2024 và triển vọng kinh tế Việt Nam năm 2025.

Đại sứ quán cũng tổ chức các chuyến công tác tới các bang để tìm hiểu cơ hội hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư và giáo dục giữa Việt Nam và Brazil, tiếp xúc với doanh nghiệp tại các địa phương để tìm hiểu thị trường và nhu cầu của các doanh nghiệp Brazil. Trong chuyến công tác tới bang Espirito Santo vào tháng 1 vừa qua, các công ty tại bang này bày tỏ sự quan tâm đến các sản phẩm chủ lực của Việt Nam như gạo, cà phê, hạt điều và trái cây nhiệt đới, may mặc, giày dép - giày trẻ em, đồ điện tử, gốm sứ, thủ công mỹ nghệ, đồ gia dụng. Điều này tạo tiền đề cho việc Đại sứ quán đã thúc đẩy đoàn hơn 10 doanh nghiệp do Phó Thống đốc bang Espirito Santo dẫn đầu sang Việt Nam tham dự Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột vừa được tổ chức.

Bên cạnh đó, Đại sứ quán tích cực gặp gỡ, làm việc với cơ quan lập pháp, cùng phía Brazil trao đổi, vận động phát triển quan hệ Việt Nam - Brazil và khu vực như làm việc với Phó Chủ tịch thường trực Thượng viện Brazil, phát biểu tại Lễ khai mạc Mặt trận Nghị viện Brazil - ASEAN, làm việc với các nghị sĩ MERCOSUR tại Hạ viện để vận động hành lang cho việc đàm phán, ký kết FTA Việt Nam - MERCOSUR, cũng như quan hệ giữa hai nước, làm việc và kêu gọi các hiệp hội doanh nghiệp ủng hộ Việt Nam được công nhận là nền kinh tế thị trường, trong đó có Tập đoàn JBS S.A Brazil (doanh nghiệp chế biến thịt gia súc, gia cầm lớn nhất thế giới), phối hợp với các doanh nghiệp Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để đưa giống cọ đào và chim cút Brazil sản xuất tại Việt Nam.

Tất cả các hoạt động này đều nhằm mục đích tối đa hóa hiệu quả chuyến thăm của Tổng thống Lula da Silva, khẳng định mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Việt Nam và Brazil, đồng thời tạo ra những bước tiến mới trong hợp tác toàn diện giữa hai quốc gia.

Đại sứ có cảm nhận như thế nào về đất nước, con người Brazil?

Về đất nước và con người Brazil, tôi cảm nhận rằng đây là một quốc gia đặc biệt với sự kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và sự phong phú về văn hóa. Đất nước này nổi bật với cảnh quan thiên nhiên đa dạng, từ những bãi biển dài tuyệt đẹp cho đến cánh rừng mưa nhiệt đới Amazon. Đặc biệt, khí hậu nhiệt đới của Brazil cũng tạo ra một nền văn hóa sống động, ấm áp và gần gũi, làm cho người dân ở đây luôn tươi vui và lạc quan.

Về con người Brazil, họ nổi bật với sự cởi mở, thân thiện và nồng hậu. Người dân Brazil rất yêu mến văn hóa, vũ điệu samba, lễ hội Carnival sôi động và thể thao, đặc biệt là bóng đá, và họ luôn thể hiện sự đón tiếp nồng nhiệt đối với bạn bè quốc tế. Tinh thần đoàn kết và sự lạc quan trong cuộc sống của họ là điểm mạnh, khiến cho bất cứ ai khi đến Brazil cũng cảm nhận được sự ấm áp và dễ dàng kết nối với họ.

Mặc dù Brazil có nền văn hóa rất riêng biệt, nhưng có những điểm tương đồng rõ rệt giữa văn hóa của Brazil và Việt Nam. Cả hai đều có nền văn hóa phong phú, giàu truyền thống và đặc biệt coi trọng gia đình và cộng đồng, khí hậu nhiệt đới chan hòa. Cả hai quốc gia đều yêu thích âm nhạc, vũ điệu, và tổ chức các lễ hội sôi động, mang tính cộng đồng cao, như lễ hội Carnival của Brazil và Tết Nguyên đán của Việt Nam.

Ngoài ra, cả Brazil và Việt Nam đều có những món ăn đặc sắc, gắn liền với truyền thống nông nghiệp, với sự kết hợp giữa các nguyên liệu tự nhiên và phương pháp chế biến độc đáo. Điều này tạo nên sự gần gũi giữa hai nền văn hóa, khi cả hai đều gắn bó với đất đai và coi trọng sự tươi ngon, lành mạnh trong thực phẩm.

Tôi cho rằng việc thúc đẩy giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Brazil là rất quan trọng để tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau. Trong năm 2024, nhân dịp Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20, chương trình Ngày Việt Nam tại Brazil lần đầu tiên được tổ chức đã thu hút nhiều bạn bè Brazil và khách quốc tế đến tham dự. Việc tổ chức các sự kiện văn hóa, triển lãm nghệ thuật, và các chương trình giao lưu sinh viên, học giả là những cơ hội tuyệt vời để người dân của hai quốc gia tiếp xúc, học hỏi và chia sẻ với nhau về truyền thống, văn hóa và lối sống. Giao lưu nhân dân không chỉ giúp tăng cường mối quan hệ giữa hai quốc gia mà còn tạo dựng những tình bạn lâu dài, góp phần xây dựng một nền tảng vững chắc cho hợp tác trong tương lai.

Tôi tin rằng việc phát triển các hoạt động giao lưu văn hóa sẽ giúp tăng cường sự đoàn kết giữa hai dân tộc, góp phần tạo dựng một mối quan hệ bền vững không chỉ trong lĩnh vực chính trị và kinh tế mà còn trong các lĩnh vực xã hội, văn hóa, giáo dục và con người.

Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!