ASEAN 2020: Thúc đẩy hình thành các sáng kiến hợp tác thực chất

Hội nghị đã kết thúc với việc ra Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh, đồng thời góp phần khẳng định ADMM là cơ chế hợp tác, đối thoại, trao đổi hiệu quả về các vấn đề chiến lược, quốc phòng, an ninh, tạo nền tảng thúc đẩy và hình thành các sáng kiến hợp tác thực chất trên nhiều lĩnh vực; qua đó góp phần xây dựng lòng tin, tăng cường sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau giữa các nước. Kết thúc Hội nghị, đại diện các đơn vị của Bộ Quốc phòng Việt Nam đã có một số trao đổi về các nội dung diễn ra tại sự kiện lần này.

Việt Nam với sáng kiến hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh

Hội nghị ADMM hẹp lần này đề cập tới nhiều nội dung quan trọng, trong đó có những thách thức an ninh phi truyền thống, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân và phát triển kinh tế toàn cầu như dịch bệnh COVID-19. Bên cạnh đó, các thách thức về thảm họa thiên tai cũng như khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia… đe dọa an ninh toàn cầu cũng đòi hỏi tất cả các nước trong khối phải chung tay giải quyết.

Trung tướng Vũ Chiến Thắng, Cục trưởng Cục Đối ngoại (Bộ Quốc phòng) cho biết, tại Hội nghị ADMM hẹp, các nước đánh giá cao Việt Nam đã trao đổi, đề xuất, chủ động đưa ra sáng kiến xây dựng Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh. Bản Tuyên bố được đưa ra sau Hội nghị đã thể hiện sự thống nhất cao giữa các Bộ trưởng Quốc phòng trong việc thúc đẩy hợp tác thực tế nội khối trên cơ sở sáng kiến và cơ chế của ASEAN như: Trung tâm Quân y ASEAN, hội nghị các chuyên gia sinh học - hóa học - phóng xạ… “Điều này thể hiện sự chủ động thích ứng trước các thách thức mới nổi và phù hợp với chủ đề mà Việt Nam đưa ra trong năm ASEAN 2020”, Trung tướng Vũ Chiến Thắng khẳng định.

Tại Hội nghị lần này, các Bộ trưởng Quốc phòng một lần nữa đánh giá cao tầm quan trọng của cơ chế hợp tác an ninh trong khuôn khổ quốc phòng quân sự ASEAN, đặc biệt là cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+). Năm 2020 là dấu mốc rất quan trọng, kỷ niệm 10 năm ra đời ADMM+. Cục trưởng Cục Đối ngoại Vũ Chiến Thắng cho rằng, ADMM+ không chỉ là diễn đàn để trao đổi về an ninh quốc phòng, chiến lược giữa các Bộ trưởng mà còn tạo cơ chế hợp tác thực chất giữa ASEAN và đối tác thông qua các nhóm chuyên gia. Hiệu quả của cơ chế này đã được khẳng định qua thực tiễn và được các Bộ trưởng Quốc phòng hết sức ghi nhận.

Trao đổi tại Hội nghị ADMM hẹp, các Bộ trưởng đánh giá cao tầm quan trọng của hợp tác ASEAN trong chống khủng bố, nhất là thúc đẩy kênh chia sẻ thông tin. Về vấn đề an ninh biển, các Bộ trưởng Quốc phòng nhấn mạnh tầm quan trọng của đoàn kết và đồng thuận ASEAN trong bối cảnh cạnh tranh giữa các nước lớn về vấn đề an ninh biển trong khu vực; đề cao tham vấn, giải quyết các vấn đề phát sinh bằng tham vấn và biện pháp hòa bình, ủng hộ tiến trình xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) thực chất, hiệu quả.

Thúc đẩy ra Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh là thành quả đóng góp thực chất của Việt Nam tại Hội nghị ADMM hẹp lần này. Trung tướng Vũ Chiến Thắng cho biết: Trước diễn biến của tình hình dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra (dịch COVID-19), thực hiện sự chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Quốc phòng Việt Nam, các cơ quan chức năng của Bộ đã tích cực tham vấn với các nước để đưa ra sáng kiến ra Tuyên bố chung và được các nước ủng hộ. Đặc biệt, Singapore và Campuchia đã lên tiếng mong muốn đồng bảo trợ sáng kiến này.

Sau khi Việt Nam trao đổi với các nước về Tuyên bố qua tham vấn, tại Hội nghị Nhóm làm việc Quan chức Quốc phòng cấp cao ASEAN (ADSOM WG) diễn ra ngày 18/2/2020, các đại biểu đã thống nhất rất cao, nhất trí trình lên các Trưởng Quan chức Quốc phòng cấp cao ASEAN (ADSOM) và cấp ADSOM thống nhất đưa ra Hội nghị ADMM hẹp. Trong Tuyên bố chung này, những nội dung mà Việt Nam đưa ra đều được các nước chấp nhận. Kết quả, Hội nghị ADMM hẹp đã thông qua Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh.

“Đáng chú ý, các nước đánh giá cao sự chuẩn bị của Việt Nam trong năm 2020, nhất là công tác đối phó dịch bệnh. Việt Nam sẵn sàng tổ chức các hội nghị bàn tròn liên quan hợp tác trong lĩnh vực đối phó dịch bệnh khi có điều có kiện tổ chức”, Trung tướng Vũ Chiến Thắng cho biết.

Thiếu tướng Vũ Tiến Trọng, Viện trưởng Viện Quan hệ Quốc tế về Quốc phòng (Bộ Quốc phòng Việt Nam) đánh giá: Việc chỉ trong một thời gian ngắn, Hội nghị ADMM hẹp đã thông qua được Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh chứng tỏ sự nhanh nhạy và thích ứng của các nước thành viên để cùng chung tay đối phó với các thách thức an ninh phi truyền thống hiện nay, nhất là trong tình hình dịch bệnh đang lan rộng mà không một quốc gia nào có thể tự mình ứng phó được.

“Tuyên bố đưa ra không chỉ được các nước ASEAN đánh giá rất cao mà tất cả các khu vực đều quan tâm, đặc biệt là các nước Cộng (trong ADMM+). Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi cho rằng, đây là một trong những tuyên bố có kỷ lục ra đời nhanh nhất trong vòng chưa đầy hai ngày. Chúng ta thấy được sự nhanh nhạy và thích ứng của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN, đáp ứng được kỳ vọng và mong đợi của nhân dân các nước ASEAN đang muốn nhanh chóng dập được dịch bệnh này”, Thiếu tướng Vũ Tiến Trọng nhấn mạnh.

Nỗ lực đảm bảo phòng, chống dịch cho Hội nghị

Hội nghị hẹp Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN (ADMM hẹp) lần này diễn ra trong bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều thách thức trong công tác chuẩn bị tổ chức Hội nghị an toàn, hiệu quả. Trong bối cảnh đó, theo Thiếu tướng Nguyễn Xuân Kiên, Cục trưởng Cục Quân y (Tổng cục Hậu cần), nội dung đảm bảo quân y quan trọng nhất là phải phòng, chống dịch. “Đã phòng, chống dịch là phải thực hiện rất đầy đủ, quyết liệt, chặt chẽ tất cả các nội dung, từ môi trường đến con người. Nhưng lại không được tạo ra sự lo lắng mà phải đem lại niềm tin cho tất cả các đại biểu, để các đại biểu đến Việt Nam và thực hiện các nội dung của Hội nghị trong một tâm thế an toàn, được chăm sóc tốt về sức khỏe và đặc biệt là an toàn về phòng, chống dịch”, Cục trưởng Cục Quân y chia sẻ.

Để đảm bảo tuyệt đối an toàn, phòng tránh dịch bệnh trong những ngày diễn ra Hội nghị ADMM hẹp, Thiếu tướng Nguyễn Xuân Kiên cho biết, Quân y của Việt Nam đã tổ chức cuộc gặp gỡ với Tùy viên quân sự các nước để đưa ra một thông điệp: Sức khỏe của các đại biểu là ưu tiên hàng đầu. Các đại biểu được thông báo về tất cả nội dung công việc, những hành động của Quân y Việt Nam để phòng, chống dịch bệnh tốt nhất, an toàn nhất. Công tác đón tiếp các đại biểu tại sân bay; vệ sinh môi trường; khử trùng tại nơi ăn, ở của đại biểu tại khách sạn; khuyến cáo các đại biểu về những nội dung phòng, chống lây nhiễm để tự phòng ngừa… đều được Quân y Việt Nam thực hiện chu đáo.

“Chúng tôi có để nhiệt kế và những khuyến cáo trong phòng nghỉ của các đại biểu để các đại biểu tự kiểm tra sức khỏe của mình, tự đo thân nhiệt, có bất thường sẽ báo với lực lượng Quân y. Hàng ngày vào các buổi sáng, chúng tôi đến từng phòng để thăm và đồng thời nắm tình hình sức khỏe của các đại biểu”. Cục trưởng Cục Quân y khẳng định, đến thời điểm hiện tại, sức khỏe của tất cả các đại biểu quốc tế và Việt Nam đều rất tốt; công tác phòng, chống dịch đạt kết quả tuyệt đối.

Năm 2020 là năm Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN; Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam là Chủ tịch ADMM, ADMM+; Quân y Việt Nam là Chủ tịch của Ban Giám đốc Quân y ASEAN. Để góp phần thực hiện hiệu quả Tuyên bố chung, theo Thiếu tướng Nguyễn Xuân Kiên, Việt Nam và các nước ASEAN sẽ chủ động chia sẻ thông tin về dịch bệnh và các biện pháp phòng, chống dịch với nhau, có thể với cả các nước Cộng và các nước khác trên thế giới; thực hiện những nội dung diễn tập phòng, chống dịch bệnh nói chung, trong đó các vấn đề liên quan đến dịch COVID-19 sẽ được đề cập đầy đủ với các nội dung, tình huống theo nhiều cấp độ mà dịch có thể xảy ra.