Đoàn rước Nghinh thần tại lễ hội Cầu ngư.
Theo ông Nguyễn Hữu Công, Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Khê (Đà Nẵng), Trưởng Ban Tổ chức lễ hội, đây là một trong những lễ hội truyền thống lâu đời, là sản phẩm đặc trưng của cộng đồng cư dân vùng biển Trung Bộ và Nam Bộ Việt Nam. Lễ hội Cầu ngư gắn với tín ngưỡng thờ cúng Thần Nam Hải lấy hình tượng cá Ông - vị thần biển hộ mệnh của ngư dân.
Lễ hội Cầu ngư là lễ trọng lớn nhất trong năm, vừa cầu mùa - cầu ngư, bày tỏ khát vọng một năm “trời yên biển lặng, thuận buồm xuôi gió, tôm cá đầy khoang”. Tại thành phố Đà Nẵng, Lễ hội này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia năm 2016.
Nghi lễ chính của lễ Cầu ngư.
Ông Nguyễn Hữu Công cho hay, năm 2006, nhằm phát huy hoạt động lễ hội đúng hướng, lành mạnh, vừa văn minh, vừa bảo tồn bản sắc văn hóa địa phương, UBND quận cùng với các phường ven biển Thanh Khê Tây, Thanh Khê Đông, Xuân Hà đã nâng tầm tổ chức Lễ hội Cầu ngư lên cấp quận với quy mô, hình thức và nhiều hoạt động phong phú.
Từ đó, Lễ hội được tổ chức hàng năm, trở thành hoạt động văn hóa tiêu biểu, đặc sắc của cư dân; là sinh hoạt văn hóa, tinh thần không thể thiếu cùng với sự phát triển của địa phương. Vì thế, việc bảo tồn và phát huy lễ hội là một trong những nhiệm vụ quan trọng, góp phần bảo tồn các giá trị về tín ngưỡng, văn hóa, nghệ thuật; đồng thời đề cao giá trị gắn kết cộng đồng trong đời sống hiện đại, điểm hẹn văn hóa đặc sắc cho du khách muốn tìm hiểu, trải nghiệm cuộc sống của người dân địa phương.
Nghi lễ chính của lễ Cầu ngư.
Từ sáng sớm, nghi lễ rước Nghinh thần được diễn ra trang trọng trước biển Nguyễn Tất Thành do các cụ cao niên trong quận Thanh Khê làm chủ lễ; đông đảo người dân địa phương trong các trang phục áo dài khăn đóng, đoàn hát bả trạo, đội kèn, trống, đội cờ tham gia đoàn rước kiệu Nghinh thần từ bờ biển về tại khu vực làm lễ chính. Tại lễ tế chính, các vị trưởng lễ cùng đại diện chính quyền địa phương, người dân đã dâng hương kính cáo các chư thần để cầu an, cầu ngư.
Ông Lê Phước Trung, đại diện cho các bô lão ở phường Thanh Khê Đông tham gia chủ lễ cho biết, Lễ hội được tổ chức để cầu cho một năm “Quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, ngư dân bội thu”. Các phần nghi lễ vẫn giữ được nét văn hóa truyền thống. Năm nay, Lễ hội được tổ chức quy mô hơn với dự tham gia của đông đảo người dân các phường.
Ngư dân thi gánh cá tại lễ hội Cầu ngư truyền thống.
Chị Lê Thị Mua (phường Xuân Hà) cho biết, năm nào chị và gia đình cũng tham gia Lễ hội Cầu ngư để trưng bày, bán các sản phẩm thủy sản của ngư dân trong phường đánh bắt được. Ngoài ra, chị và các thành viên trong gia đình còn tham gia các hoạt động như thi ẩm thực, thể thao. Lễ hội Cầu ngư mang nhiều ý nghĩa, giúp gắn kết người dân địa phương.
Du khách Dương Đức Hiệp (đến từ thành phố Hà Nội) cho rằng, đây là lễ hội văn hóa truyền thống độc đáo của ngư dân vùng biển của Việt Nam. Sự kiện được tổ chức giúp người dân các tỉnh, thành phố và khách du lịch tìm hiểu thêm về văn hóa truyền thống của địa phương.
Ngư dân ra khơi sau lễ hội Cầu ngư truyền thống.
Lễ hội diễn ra từ ngày 8 - 10/2 gồm các nghi lễ truyền thống và nhiều hoạt động hội. Phần hội được tổ chức đan xen hoạt động mang đậm tính dân gian của làng chài cùng những môn thể thao vận động trên biển. Ngoài ra, tại đây còn có các gian trưng bày như: mô hình, hình ảnh với chủ đề “Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam”; sản phẩm thủy hải sản và các sản phẩm chế biến từ thủy hải sản của người dân ba phường ven biển; sản phẩm đặc trưng của 10 phường trên địa bàn quận.