Ngày 11/12/1994, cuộc chiến Chechnya lần thứ nhất đã nổ ra, đánh dấu cho cuộc xung đột kéo dài trong 20 tháng gây nhiều thương vong và tổn thất cho cả quân đội Nga, lực lượng ly khai và người dân Chechnya.Vào mùa thu năm 1991, nhà lãnh đạo Dzhokhar Dudayev đơn phương tuyên bố nước Cộng hòa Chechnya sẽ tách khỏi Liên bang Nga. Trong 3 năm tiếo theo, ông Dudayev ra lệnh giải tán những cơ quan chính phủ còn lại từ thời Liên Xô cũ ở Cộng hòa Chechnya.
Các đơn vị quân đội chính phủ Liên bang Nga đóng quân tại Chechnya đã bị buộc phải rời khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa này. Tuy nhiên đa số vũ khí và thiết bị quân sự để lại đã được lực lượng ly khai sử dụng trong các cuộc giao tranh với quân đội Nga. |
Một người dân ở Grozny, thủ phủ Chechnya tại ngôi nhà bị phá hủy. |
Ngày 9/12/1994, Tổng thống Nga tại thời điểm đó, ông Boris Yeltsin ký một sắc lệnh được coi là văn bản thể hiện cho việc tuyên bố chiến tranh. Hai ngày sau, lực lượng quân đội Liên bang Nga với hơn 16.000 binh sĩ đã tiến vào lãnh thổ Chechnya.
Đêm giao thừa, Bộ trưởng quốc phòng Nga khi đó là ông Pavel Grachev ra lệnh tiến quân đến thủ phủ Grozny.
Chiến binh người Chechnya dùng vũ khí chống tăng để chặn đoàn xe cơ giới của Nga. |
Lực lượng thuộc Bộ Nội vụ Liên bang Nga sơ tán người dân khỏi vùng chiến sự từ 10-13/1/1995. |
Trong ảnh là các binh sĩ Nga trong một chiến dịch tại ngôi làng Stary Achkhoi. Sau khi đã tấn công Grozny, quân đội Nga tiến quân vào các thành phố và khu vực khác ở Chechnya. |
Đến giữa tháng 7/1995, quân đội liên bang Nga đã kiểm soát 85% khu vực thuộc nước Cộng hòa Chechnya. Lực lượng ly khai Chechnya sau đó bị đẩy lùi vào khu vực đồi núi và các vùng xa xôi. |
Khi bắt đầu cảm thấy yếu thế, lực lượng ly khai Chechnya quyết định thay đổi chiến thuật bằng cách chia thành các đơn vị nhỏ hơn, các nhóm di dộng với mục tiêu đánh du kích. |
Lực lượng ly khai sau đó trà trộn sinh sống với người dân thường, bắt đầu tuyển thêm chiến binh và hình thành những nhóm quân sự mới.
|
Sau 8 giờ đàm phán, tướng Alexander Lebed của quân đội Nga và chỉ huy lực lượng ly khai Chechnya Aslan Maskhadov đã ký Hiệp ước Khasavyurt vào ngày 31/8/1996, chiến tranh Chechnya lần thứ nhất kết thúc.
Sau Hiệp định Khasavyurt, Nga rút các binh sĩ nước này khỏi Cộng hoà Chechnya trong vòng 3 tháng. |
Đã có 4.103 binh sĩ Nga thiệt mạng và có 19.794 người bị thương. |
Theo các tổ chức nhân quyền và chuyên gia quân sự, có khoảng 30.000 đến 35.000 thường dân đã thiệt mạng trong cuộc chiến kéo dài 20 tháng này. |