Trước sự đe dọa tính mạng của người dân, do sụt, lút đất tại xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba (Phú Thọ), UBND tỉnh Phú Thọ đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNN) tỉnh phối hợp với các ngành liên quan thực hiện ngay công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) để sớm di dời dân ra khỏi vùng nguy hiểm. Tuy nhiên, đến nay, công tác GPMB đang gặp khó khăn do bất đồng quan điểm từ phía người dân về mức hỗ trợ để di dời.Ông Nguyễn Đức Thành - Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Dân cho biết: Hiện có khoảng hơn 400 hộ dân trên địa bàn xã có nguy cơ bị sụt lún nhà ở, tại các khu 2, 3, 4.
Theo kết luận của các bộ, ngành Trung ương thì nguyên nhân của tình trạng này là do yếu tố tự nhiên. Nơi đây có địa hình trũng bằng phẳng ven đồi, lại chịu tác động mạnh của dòng chảy, đặc biệt vào mùa mưa lũ.
Một đoạn đê bị sụt lún tại Phú Thọ. Ảnh: Internet. |
Mặt khác, khu vực này có nền đá vôi Cacbonat phân bố rộng, nằm chìm dưới đất. Khi có hoạt động của các đứt gẫy đã tạo cho tầng đá vôi bị dập vỡ mạnh, là điều kiện thuận lợi cho quá trình phong hóa hóa học phát triển. Quá trình vận động của nước do thấm từ trên xuống, ngấm xuống các khe nứt, gây ra hiện tượng sụt lún đất.
Tuy nhiên, theo một số người dân khu vực này, họ sống yên ổn ở đây bao lâu nay, chỉ đến khi Công ty cổ phần xi măng Sông Thao vào hoạt động khai thác nổ mìn thì mới xảy ra hiện tượng này. Nên việc áp dụng khung hỗ trợ theo quy định của Nhà nước (10 triệu đồng) khiến nhiều người dân bức xúc và yêu cầu mức hỗ trợ như 88 hộ dân di chuyển đợt 1 (100 đến 200 triệu đồng).
Ông Đỗ Quang Vinh - trưởng khu 3 cho rằng: Chính phủ cần xem xét lại mức hỗ trợ cho người dân, bởi lẽ đa số người dân ở đây là những hộ nghèo, áp dụng theo mức quy định thì người dân không đủ tiền để di dời chứ chưa nói đến việc xây dựng lại một ngôi nhà mới...
Để giải quyết vần đề trên, tỉnh Phú Thọ đồng ý chuyển 6,1 ha rừng nghèo kiệt để quy hoạch khu dân cư; đồng thời mở rộng quy hoạch khu dân cư (số 2) đã xây dựng cho hơn 80 hộ dân lên 100 hộ dân để các hộ có nguy cơ cao được di chuyển ngay.
Tỉnh sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân sớm hiểu rõ bản chất của sự việc sụt lún đất là do yếu tố tự nhiên gây ra, không phải hoàn toàn do Công ty cổ phần xi măng Sông Thao.
Đối với những gia đình không tự giác chuyển, tỉnh sẽ có biện pháp bắt buộc để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản... Trước mắt, từ nay đến năm 2013 phải có 100 hộ dân chuyển ra khu tái định cư số 2, 3 và phấn đấu đến 2015 di dời toàn bộ 400 hộ ra khỏi vùng nguy hiểm.
Về kinh phí, năm 2012, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính trích 60 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương hỗ trợ tỉnh Phú Thọ xây dựng khu tái định cư di dân khẩn cấp vùng sụt lún đất xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba. Đây được coi như là bước “khởi đầu nan” cho việc GPMB để sớm di dời gấp hơn 100 hộ đang bị sụt lún, nghiêng nhà nghiêm trọng đến nơi ở mới.
Ông Nguyễn Đức Thiện, nguyên Giám đốc Sở NN&PTNN tỉnh cho biết: Trước mắt, cùng với nguồn ngân sách của tỉnh và Chính phủ, Phú Thọ sẽ đẩy mạnh công tác GPMB ở khu cư số 2 và số 3 để sớm di dời gấp những hộ có nguy cơ sụt lún cao ra khỏi khu vực nguy hiểm.
Tuy nhiên, do khối lượng công việc nhiều, kinh phí lớn, chỉ tính riêng cho việc di chuyển và xây dựng Trường mầm non xã Ninh dân, xây dựng khu tái định cư số 3 và di chuyển 400 hộ dân thuộc diện phải di dời đến khu tái định cư lên đến 275 tỷ đồng, nên tỉnh sẽ triển khai dần dần, đồng thời di chuyển những hộ có nguy cơ sụt lún cao ra ở trước..., nhằm từng bước ổn định cuộc sống cho người dân nơi đây.
Hiện tượng sụt lún đất xảy ra tại xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba, đang tiếp tục lan rộng đã ảnh hưởng đến trường mầm non và hơn 400 hộ dân quanh khu vực (ngoài 88 hộ đã di dời trước đó). Đặc biệt sau trận mưa rạng sáng 23/8 vừa qua, đã xuất hiện thêm hố sụt lún sâu, đường kính rộng ngay trong lòng nhà ông Bạch Quang Vũ. Nhiều hố bị sụt ngay mép đường tỉnh lộ 314 và nhiều hộ gia đình đang có nguy cơ bị rỗng lòng nhà, gây hoang mang lo sợ cho người dân và đặt ra yêu cầu cần phải di dời khẩn cấp.
Tạ Văn Toàn