Làng Lỗ Xá, xã Nhân Hoà (Mỹ Hào - Hưng Yên) vốn nổi danh trong cả nước là một trong 10 điểm dân cư tiên tiến tiêu biểu toàn quốc, đã từng được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba. Đây cũng là làng văn hoá đầu tiên của tỉnh Hưng Yên có nhiều hoạt động thiết thực, được nhiều nơi trong và ngoài tỉnh đến học hỏi. Thế nhưng đến Lỗ Xá hôm nay, nhiều người không khỏi ngỡ ngàng vì làng văn hoá này đang dần trở lên luộm thuộm, nhếch nhác, mà lỗi được cho là tại ...ý thức người dân!
* Từ "Làng văn hoá sức khoẻ"
Cách đây 8 năm làng Lỗ Xá được Trung tâm y tế huyện Mỹ Hào chọn làm thí điểm xây dựng "Làng văn hoá sức khoẻ" do ngành y tế phát động. Cả thôn rầm rộ hưởng ứng các hoạt động nhằm bảo vệ sức khoẻ cộng đồng, nâng cao ý thức tự bảo vệ gia đình trước dịch bệnh; bê tông hoá các tuyến đường giao thông, xây dựng hệ thống thoát nước thải có nắp đậy và 3 công trình vệ sinh tại từng gia đình. Trạm y tế cũng thường xuyên nhắc nhở các hộ dân giữ gìn vệ sinh chung và huy động tổ vệ sinh môi trường thường xuyên quét dọn đường làng ngõ xóm, thu gom rác thải của từng hộ gia đình đến đúng nơi qui định... Tất cả là để tăng cường công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho nhân dân. Qui định về bảo vệ môi trường đã được đưa vào quy ước của làng xã và trở thành qui định của các dòng họ.
Sau một thời gian triển khai, Lỗ Xá đã trở thành "Làng văn hoá sức khoẻ" đầu tiên và tiêu biểu của tỉnh Hưng Yên với hơn 70% gia đình đạt tiêu chuẩn gia đình văn hoá sức khoẻ, đường làng ngõ xóm phong quang sạch đẹp. Ai đến Lỗ Xá cũng cảm nhận sự bình yên trong lành của một chốn thanh lịch, yên tĩnh. Báo chí đã tốn không ít giấy mực để ca ngợi, cái tên Lỗ Xá lúc ấy nổi lên thành một điểm sáng. Khắp mọi nơi đổ về Lỗ Xá để học tập kinh nghiệm hay, cách làm tốt. Việc phấn đấu để có danh hiệu "Làng văn hoá sức khoẻ" của Lỗ Xá ban đầu xem ra thật hoành tráng và đáng nể. Lỗ Xá xứng đáng là mô hình điểm để nhân ra diện rộng cho cả huyện, cả tỉnh. Nhưng chỉ sau vài năm, phong trào của ngành y tế dần đi vào quên lãng thì "Làng văn hoá sức khoẻ" của Lỗ Xá cũng "biến dạng" theo.
* Đến sự nhếch nhác hôm nay
Hình ảnh xanh, sạch, đẹp của "Làng văn hoá sức khoẻ" Lỗ Xá giờ đã trở thành quá khứ. Hôm nay về Lỗ Xá, đập vào mắt mọi người là cảnh bẩn thỉu, bừa bộn của rác thải la liệt ở khắp mọi nơi, từ cống rãnh, đường ngõ, ao hồ đâu cũng ngập rác và rác. Ngay cả nơi linh thiêng nhất như nghĩa trang cũng tràn ngập rác. Với tâm lý "sạch nhà mình, bẩn nơi công cộng" nên rác cứ được xả vô tư khắp từ đầu làng đến cuối xóm. Mặc dù thôn cũng có tổ vệ sinh thu gom rác nhưng vẫn không xuể. Giữa làng có một hồ nước lớn vốn được coi là lá phổi của làng, trước đây xung quanh hồ đẹp như một công viên, là nơi trẻ con người lớn dạo bộ thư giãn. Nhưng nay, trên mặt hồ ngập tràn rác thải cùng với xác động vật chết, trôi nổi lềnh bềnh, bốc mùi xú uế, ai đi qua cũng phải bước vội vì không chịu nổi. Nước hồ trước đây vốn trong xanh giờ đã ngả màu đen, bị ô nhiễm nghiêm trọng, cá chết nổi hàng loạt. Nhìn cảnh tượng hồ làng Lỗ Xá bị ô nhiễm, khách lâu ngày về thăm đều lắc đầu ngán ngẩm.
|
Hình ảnh xanh, sạch, đẹp của làng Lỗ Xá giờ đã trở thành quá khứ. Nguồn: baohungyen.vn |
Lý giải sự ô nhiễm trên, cán bộ thôn Lỗ Xá cho hay: Hồ nước bị ô nhiễm là tại đường xuống cấp, là do bị gió thổi rác bay xuống... Còn trẻ em thì thật thà bảo: các gia đình trong làng vứt xác lợn gà chết xuống thì hồ mới bẩn như thế. Dư luận người dân xã Nhân Hoà cũng bật mí: Trong làng hiện có nhiều lò giết mổ gia súc, chế biến thịt lợn; có không ít chủ lò chuyên thu mua lợn ốm, lợn chết ở khắp nơi về giết mổ, kéo theo lòng lợn và các phế thải được đổ ra hồ, ra cống rãnh đường làng. Vào các thời điểm có dịch bệnh gia súc xảy ra, lòng lợn thối và lợn con chết được vứt bừa bãi, các lò giết mổ cũng góp thêm rác thải cho "làng văn hoá sức khoẻ" này. Song người dân trong làng đều nhắm mắt làm ngơ, không ai muốn lên tiếng, ngại va chạm vì đều là anh em họ hàng, bà con làng xóm cả nên "việc ai nấy làm". Chính quyền từ xã đến huyện khi được hỏi về chuyện giết mổ gia súc ốm bệnh thì đều khẳng định là "không có, không phát hiện được".
Lỗ Xá đang mất dần đi vẻ đẹp bình yên và cảnh quan của một làng văn hoá. Bức tranh đẹp về Lỗ Xá xưa đang bị bôi bẩn. Một nơi điển hình tiêu biểu của phong trào "Làng văn hoá sức khoẻ" nhưng lại nhếch nhác, ô nhiễm tiềm ẩn mầm mống dịch bệnh. Chẳng lẽ chỉ khi phát động phong trào thì Lỗ Xá hưởng ứng mạnh mẽ, khi không còn phong trào thì cho qua? Buồn thay cho một "làng văn hoá" nổi tiếng có tới trên 80% hộ dân đạt tiêu chuẩn gia đình văn hoá!
TTXVN/Tin Tức