Đây là hiện tượng mưa lớn cục bộ, xuất hiện trong thời gian ngắn và có quy mô tương đối nhỏ xảy ra tại 1-2 xã thuộc tỉnh Hà Giang và huyện Bảo Yên, Lào Cai.
Do mưa lớn cục bộ, lũ trên suối Nghĩa Đô (Bảo Yên, Lào Cai) lên nhanh, mực nước lúc 7 giờ ngày 22/10 tại trạm Vĩnh Yên là 127,85m và đến 10 giờ là 134,44m, cao hơn đỉnh lũ lịch sử 1,68 m (đỉnh lũ lịch sử ngày 9/8/2008 tại Vĩnh Yên là 132,76m). Sau khi đạt đỉnh, mực nước xuống nhanh.
Ông Bùi Đức Tuấn, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Việt Bắc, Tổng cục Khí tượng Thủy văn cho biết: Nguyên nhân xảy ra lũ quét theo nhận định ban đầu là mưa lớn cục bộ gây sạt lở làm nghẽn dòng chảy vào suối Nghĩa Đô và khi tích nước đủ lớn gây vỡ đập tạo ra do sạt lở.
Đồng thời, cùng với mưa lớn khu vực thượng lưu suối Nghĩa Đô đổ về xã Vĩnh Yên làm mực nước dâng cao bất thường (gần 6,6 m). Đây là hiện tượng lũ quét nghẽn dòng do sạt lở ở quy mô nhỏ nhưng vẫn gây lũ nghiêm trọng ở hạ lưu và là một trong những hiện tượng rất khó dự báo đối với vùng núi nước ta.
Hiện nay các địa phương bị lũ quét qua đang thống kê thiệt hại. Theo thông tin ban đầu đã có người chết và mất tích. Tuy nhiên, thiệt hại về người đã được giảm thiểu do đã nhận được thông tin cảnh báo khả năng mưa lớn và lũ, lũ quét xảy ra trên địa bàn tỉnh Lào Cai, Hà Giang và sự chủ động phòng chống của các cấp chính quyền địa phương khi thông báo kịp thời cho các hộ dân sinh sống ven suối (nơi bị sạt lở và lũ quét) sơ tán khẩn cấp, an toàn.
Trong đợt thiên tai tại Lào Cai, sự chủ động của chính quyền, cơ quan phòng chống thiên tai các cấp và của người dân cùng với thông tin dự báo, cảnh báo đã hạn chế đáng kể thiệt hại về người khu vực mưa lớn, lũ, lũ quét, sạt lở đất ở Hà Giang và Lào Cai.