Bắc Kạn là một tỉnh nghèo, với tổng dân số gần 300.000 người, nhưng số hộ nghèo năm 2008 lên tới 19.636 hộ. Bằng nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự ủng hộ của toàn xã hội, đến nay tỉnh Bắc Kạn đã hoàn thành Chương trình hỗ trợ nhà ở cho người nghèo. Theo đó, tính đến 30/6, đã có 2.601 hộ được hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát theo Quyết định 167/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (QĐ167).
Thực hiện QĐ167, Bắc Kạn đã nỗ lực triển khai nhiều chương trình hỗ trợ làm nhà cho hộ nghèo. Quá trình triển khai chia thành 2 giai đoạn. Giai đoạn I, hoàn thành hỗ trợ 2 huyện nghèo là Pác Nặm và Ba Bể; giai đoạn 2, triển khai hỗ trợ hộ nghèo trên các huyện còn lại. Mục tiêu của đề án là giải quyết cơ bản tình trạng nhà ở tạm bợ, dột nát cho hộ nghèo. Trong đó, thực hiện ưu tiên hộ khó khăn hơn làm trước. Diện tích tối thiểu được quy định chung là 24m2/hộ với chất lượng bảo đảm từ 10 năm trở lên.
Qua điều tra, tổng số hộ được hỗ trợ là 2.629, trong đó hộ dân tộc thiểu số là 2.447, hộ đồng bào dân tộc Kinh là 182. Trong quá trình triển khai có 28 hộ không có nhu cầu làm nhà vì lý do không có đất, không đủ kinh phí để thực hiện, chuyển nơi cư trú… Còn lại 2.601 hộ, đến nay đã hoàn thành nhà ở, được nghiệm thu và thanh toán theo đúng tinh thần của QĐ167.
Tổng số vốn thực hiện chương trình này là hơn 65 tỷ đồng. Ngoài ngân sách trung ương hỗ trợ hơn 19 tỷ đồng, số còn lại được huy động từ cá nhân, tổ chức có lòng hảo tâm thông qua quỹ “Chung tay góp sức vì người nghèo”, mỗi hộ được hỗ trợ 5 triệu đồng; vốn từ Ngân hàng Chính sách cho vay 8 triệu đồng/hộ với thời hạn 10 năm, lãi suất vay là 3%/năm, trong đó thời gian ân hạn là 5 năm, thời gian trả nợ là 5 năm…
Theo ông Phạm Văn Tiến, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, Chương trình có thể hoàn thành sớm hơn, nhưng vì phải thống kê số hộ phát sinh theo QĐ 167 của Thủ tướng Chính phủ và quy định của Bộ Xây dựng về việc rà soát, tổng hợp lại số hộ nghèo trên địa bàn, nên việc triển khai bị chậm lại. Để thực hiện thành công chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát theo QĐ167, tỉnh Bắc Kạn đã tổ chức hướng dẫn, đôn đốc các địa phương rà soát, bình xét, lập danh sách các hộ nghèo được hỗ trợ theo đúng tiêu chí, mục tiêu của Chương trình. Sở Xây dựng được lãnh đạo tỉnh giao thiết kế 3 mẫu nhà đảm bảo tính truyền thống, hợp lý với điều kiện sinh hoạt và điều kiện tài chính để nhân dân tham khảo, lựa chọn. Ngoài ra, các địa phương đều khuyến khích người dân bằng nguồn lực cá nhân, nguồn hỗ trợ của gia đình, họ tộc để làm nhà to hơn, chắc chắn hơn. Do đó, trong tổng số 2.601 căn nhà được hỗ trợ có đến 50% căn nhà được thiết kế rộng hơn, chắc chắn hơn so với yêu cầu của chương trình. Toàn bộ các nhà đều bảo đảm tiêu chí 3 cứng (nền cứng, vách cứng, mái cứng).
Nguyễn Trình