Theo báo cáo đánh giá tình hình thực hiện pháp lệnh phí và lệ phí vừa được Bộ Tài chính công bố ngày 11/4, cơ quan này cho rằng nên bỏ một số loại phí trong danh mục phí và lệ phí cần được loại bớt để đơn giản thủ tục và tránh nhầm lẫn.
Theo Bộ Tài chính, ở một số địa phương đang quan niệm nhầm lẫn giữa các khoản huy động đóng góp tự nguyện như đóng góp cho quỹ an ninh, quốc phòng hoặc quỹ phòng, chống bão lụt với những khoản phí mang tính bắt buộc. Thực tế, danh mục phí và lệ phí cũng có 2 loại phí là phí an ninh trật tự và phí phòng, chống thiên tai nhưng các khoản trên hiện đang được miễn thu theo chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.
Bởi vậy, Bộ Tài chính cho rằng cần xem xét đưa hai loại phí này ra khỏi danh mục phí và lệ phí để tránh sự hiểu nhầm và trùng giữa các khoản đóng góp.
Về một số khoản liên quan tới nhà đất, Bộ Tài chính nhận định, hiện người dân đang phải đóng các loại phí như: lệ phí địa chính, lệ phí cấp phép xây dựng, lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở. Bởi vậy, để đơn giản hóa thủ tục hành chính, cơ quan này đề xuất bỏ bớt phí xây dựng ra khỏi danh mục phí và lệ phí.
Cũng theo đánh giá, Bộ Tài chính cho rằng hiện có một số loại phí đang chuyển thành khoản thu không thuộc ngân sách Nhà nước hoặc giá dịch vụ nhưng vẫn có trong danh mục cũ như: phí trông giữ xe, phí vệ sinh, phí qua đò, phí chợ, phí bến bãi…
Theo ngành tài chính, việc thu những khoản này theo cơ chế cũ là không hợp lý bởi đang ngày một nhiều các tổ chức, đơn vị công lập chuyển sang mô hình đơn vị sự nghiệp tự chủ tài chính hoặc doanh nghiệp tư nhân cùng tham gia đầu tư vào các lĩnh vực trên. Bởi vậy, Bộ Tài chính đề xuất nên chuyển những loại phí này thành giá dịch vụ, theo cơ chế thị trường để các đơn vị chủ động hoạt động.
Đánh giá thêm về việc phân cấp quản lý, ngành tài chính cũng cho rằng, nên nghiên cứu để tăng cường phân cấp hơn nữa cho các địa phương quyết định về phí, lệ phí. Theo quy định hiện hành, chỉ có Chính phủ mới có quyền quyết định việc miễn, giảm phí, lệ phí nhưng một số ý kiến cho rằng, các địa phương có nhiều quyền quyết định về phí, lệ phí nhưng không có quyền miễn, giảm và như vậy là thiếu cân xứng.
Đặc biệt, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung thêm các cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản quy định về thu phí, lệ phí. Theo đó, một số đơn vị như Bộ Giáo dục và Đào tạo, cơ sở giáo dục dân lập, tư thục… cũng có thể đưa ra mức thu phí, lệ phí để phù hợp với pháp luật chuyên ngành và thực tế.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, danh mục các loại phí và lệ phí hiện có 301 khoản thu; trong đó 171 khoản phí và 130 khoản lệ phí. Trong năm 2013, số thu từ những khoản phí, lệ phí đạt 31.271 tỷ đồng, tương đương khoảng 3,8% tổng thu ngân sách. Trong nguồn thu trên, số thu của các cơ quan Trung ương là hơn 1.871 tỷ đồng, từ địa phương là 27.554 tỷ đồng và doanh nghiệp (phí hoa tiêu, phí điều hành bay qua bầu trời…) là 1.846 tỷ đồng.
Thùy Dương