Nghị định 79 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2013. Trước khi ra đời, cũng như sau khi triển khai Nghị định, rất nhiều cuộc tọa đàm, hội thảo, giao lưu trực tuyến đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) tổ chức.
Những tai tiếng của nghệ sĩ sẽ không có đất “dụng võ” khi bị dư luận lên án mạnh mẽ. |
Có lẽ cũng bởi, với 5 chương, 31 điều và mất hai năm soạn thảo, cùng nhiều lần lấy ý kiến - Bộ hy vọng đây sẽ là chế tài đủ mạnh để đưa hoạt động biểu diễn văn hóa nghệ thuật đi vào khuôn khổ. Một đại diện Bộ đã từng khẳng định: Việc cho ra đời Nghị định 79 trong bối cảnh thị trường biểu diễn liên tục xuất hiện nhiều “hạt sạn” khổng lồ cho thấy cơ quan chức năng mạnh tay chấn chỉnh hoạt động biểu diễn nhằm hạn chế sai sót, xóa bỏ các sự cố phản cảm.
Trên thực tế, Nghị định 79 đưa ra nhiều quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp và người mẫu, lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu... Bên cạnh đó, là nghị định mới nhất, nên việc "cập nhật" những quy định tất nhiên cũng đầy đủ nhất.
Tuy nhiên, như đã bàn ở bài trước, những quy định trong Nghị định 79 vẫn chưa đầy đủ và chưa đủ mạnh cho hoạt động biểu diễn nghệ thuật hiện nay, mà bằng chứng rõ nhất là việc sai phạm vẫn tiếp tục xảy ra, thậm chí là xảy ra có hệ thống hơn, có bài bản hơn và... chuyên nghiệp hơn. Những trường hợp như bà Tưng, như Angela Phương Trinh là minh chứng rõ nhất.
"Những văn bản, quy định cần liên tục được cập nhật, có như thế mới đáp ứng được với sự phát triển mạnh và nhanh của thị trường biểu diễn nghệ thuật hiện nay. Trên thực tế, dù đi vào triển khai chưa được 1 năm, nhưng bản thân Nghị định 79 cũng đã bộc lộ những "bất cập" cần sớm được điều chỉnh, bổ sung. Đơn cử như về việc trách nhiệm xã hội của Hoa hậu sau khi đăng quang, điều rất "nóng" hiện nay, thì trong nghị định cũng chưa kịp đề cập tới. Rồi những vấn đề như của sai phạm của diễn viên Hồng Quế - mà chúng ta không tìm ra "chế tài" nào để phạt, hay chuyện bà Tưng giờ cũng chưa biết căn cứ vào đâu để phạt, khiến cho dư luận rất bất bình. Vậy nên, có lẽ cũng cần sớm có những quy định, văn bản mới hơn, liên tục cập nhật hơn với thực tế", một Thứ trưởng Bộ VH, TT &DL chia sẻ.
Cũng theo Thứ trưởng này, một "giải pháp" nữa ngành văn hóa có thể áp dụng chính là việc cấp thẻ hành nghề, để quản lý chặt hơn nữa các ca sĩ, diễn viên, người mẫu. Trên thực tế, việc cấp thẻ hành nghề cho nghệ sĩ đã được tiến hành lần đầu vào khoảng năm 1998 - 1999. Sau đó, năm 2002 các nhà quản lý văn hóa rà soát Luật Doanh nghiệp đã cho rằng đó là một loại giấy phép con nên báo cáo Chính phủ bãi bỏ loại thẻ này. Nhưng đến thời điểm này, theo những nhà làm văn hóa, thì việc cấp thẻ hành nghề lại là cần thiết và giúp họ có thêm "roi" để đưa hoạt động biểu diễn vào khuôn khổ.
“Chứng chỉ hành nghề không phải là giấy chứng nhận chuyên môn, không phải giấy phép con, không phải là điều kiện cần để đăng ký kinh doanh ngành nghề tổ chức biểu diễn”. Thứ trưởng Hồ Anh Tuấn |
"Trong bối cảnh hiện nay, khi đời sống biểu diễn nghệ thuật ngày càng trở nên mất kiểm soát, bản thân các cơ quan quản lý văn hóa không đủ lực lượng thanh tra để giám sát các vi phạm, thì chiếc thẻ hành nghề sẽ dễ dàng với những biện pháp xử lý nguội, không cần phải “bắt tận tay” và cần đến nghệ sĩ ký biên bản mới phạt được như hiện nay", một lãnh đạo Sở VH, TT &DL chia sẻ.
Cũng theo lãnh đạo này, chiếc thẻ hành nghề giúp quản lý tốt hơn những hành vi sai phạm của nghệ sĩ và còn là biểu hiện của một nền giải trí chuyên nghiệp. "Việc tăng nặng mức xử phạt, cùng với việc cấp thẻ hành nghề sẽ là những biện pháp giúp chúng ta kiểm soát chặt chẽ và triệt để tiêu diệt những “con sâu làm rầu nồi canh” lâu nay trong giới hoạt động nghệ thuật", ông này cho biết.
Tuy nhiên, mọi "biện pháp": tăng án phạt, cấp thẻ hành nghề... vẫn đều đang là dự thảo. Vậy nên, vẫn thật sự đáng lo ngại cho "thế giới showbiz" khi người ta ngày càng thích sống bằng scandal và thích nổi tiếng theo hướng "tai tiếng". Có lẽ, để chung tay cùng các nhà quản lý, bản thân tiếng nói của dư luận, của xã hội sẽ có sức nặng nhất định. Nếu như sự tẩy chay với scandal, với những nghệ sĩ "đánh mất mình", bằng mọi giá để nổi tiếng... mạnh mẽ hơn; nếu dư luận không "dung túng" những chuyện 'thị phi" trong giới ca sĩ vì sự tò mò của mình, thì có lẽ những con sâu này cũng không có nhiều đất để tự tác, tự tung như vậy...
Anh Minh