Khai trường của Công ty than Núi Hồng. Ảnh: Hoàng Nguyên/TTXVN |
Ông Trần Duy Diên, Chủ tịch ủy ban nhân dân xã Yên Lãng cho biết, hiện tượng sụt lún đất, mất nước tại xóm Đồng Ỏm, xã Yên Lãng đã xuất hiện từ năm 2014 và ngày càng diễn biến phức tạp, có những vị trí nguy hiểm. Các hộ dân có nhà bị ảnh hưởng ở xóm Đồng Ỏm nằm dọc theo moong khai thác của Công ty than Núi Hồng, khoảng cách từ rìa moong đến nhà các hộ dân từ 50 - 70 m.
Ban đầu chỉ có xóm Đồng Ỏm bị ảnh hưởng, sau đó tại cánh đồng rộng khoảng 2 ha xóm Đồng Cẩm tại phía Nam Mỏ than Núi Hồng cũng xuất hiện khoảng 40 hố sụt. Đến giữa năm 2017, qua kiểm tra thực tế tại khu vực xóm Đồng Ỏm và xóm Đồng Cẩm có tổng số 43 hộ dân bị ảnh hưởng, bị rạn nứt công trình nhà ở, mất nước và sụt lún đất, trong đó có 11 hộ có nhà ở bị sụt lún nghiêm trọng, rất nguy hiểm trong mùa mưa bão. Hiện tại mới có 6 hộ hoàn thành việc di dời khỏi khu vực nguy hiểm, 5 hộ còn lại vẫn đang phải chờ phương án bồi thường để di chuyển đến nơi ở mới...
Ngay khi xuất hiện tình trạng sụt lún đất, nứt nhà của người dân, trong tháng 9/2014, Sở Xây dựng Thái Nguyên đã kiểm tra thực tế và có văn bản đánh giá nguyên nhân gây mất nước sinh hoạt của các hộ dân do quá trình bơm hút nước khai thác của Công ty than Núi Hồng tạo ra phễu hạ thấp mực nước ngầm, ảnh hưởng đến mực nước các giếng của khu dân cư. Nguyên nhân gây ra hiện tượng sụt lún đất do quá trình bơm hút nước tại đáy moong kết hợp với quá trình nổ mìn khai thác tạo mỏ tạo ra rung chấn dẫn tới hiện tượng sụt lún...
Để khắc phục tình trạng sụt lún đất, mất nước, nứt nhà của người dân ở gần khu vực khai thác của Công ty than Núi Hồng, tỉnh Thái Nguyên, huyện Đại Từ, các cơ cơ chức năng của tỉnh và Công ty than Núi Hồng đã vào cuộc giải quyết những kiến nghị của người dân. Theo ông Nguyễn Quốc Tuấn, Giám đốc Công ty than Núi Hồng, đến thời điểm này, Công ty đã chi trả kinh phí để di dời 6 hộ dân thuộc xóm Đồng Ỏm bị sụt lún nguy hiểm đến nơi định cư an toàn với tổng số tiền hơn 10,9 tỷ đồng; đồng thời thi công xong đường mương thủy lợi tưới tiêu cho nhân dân xóm Đồng Ỏm để phục vụ sản xuất, hoàn thành việc lắp đường nước sạch phục vụ 20 hộ dân, xây dựng kế hoạch sản xuất phù hợp để đảm bảo không ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân.
Công ty than Núi Hồng cũng đã thuê đơn vị tư vấn là Trung tâm kiểm định chất lượng công trình xây dựng Thái Nguyên tiến hành kiểm tra, đánh giá xác định nguyên nhân, phạm vi ảnh hưởng của việc khai thác tại Mỏ than Núi Hồng để lập phương án đề bù, hỗ trợ theo quy định. Trên cơ sở đánh giá kết quả của Trung tâm kiểm định chất lượng công trình xây dựng Thái Nguyên, công ty tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương thống kê, rà soát, xác định kinh phí đền bù, hỗ trợ các hộ dân bị ảnh hưởng...
Theo báo cáo mới nhất của UBND huyện Đại Từ vào cuối tháng 3/2018, sau khi kiểm tra thực tế tại nhà 26 hộ dân ở xóm Đồng Ỏm thì có tới 18 nhà dân có các vết nứt đã phát triển rộng, dài hơn so với thời điểm đầu năm 2017 và xuất hiện các vết nứt mới tại nhà ở, công trình phụ trợ, một số vết nứt ở tường, sân, hàng rào nhân dân đã chủ động xử lý để sử dụng.
Do vậy, để đảm bảo an toàn cho người dân trong mùa mưa bão 2018, huyện Đại Từ đã có văn bản đề nghị tỉnh có phương án giải quyết dứt điểm các kiến nghị của người dân, trước mắt cần lập phương án bồi thường giải phóng mặt bằng cho những hộ bị nứt nhà, lún đất không thể ở được di chuyển sang chỗ ở mới...