Hiện UBND thành phố Hà Nội đang chỉ đạo đơn vị hữu quan vào cuộc; trong đó việc đầu tiên là xây dựng quy hoạch nghĩa trang và tìm mô hình mới phù hợp với quá trình đô thị hóa hiện nay.
“Lắm mối” quản lý
Có một thực tế, việc quản lý nghĩa trang đang trong tình trạng “cha chung”. Hiện Sở Xây dựng chỉ quản lý các nghĩa trang tập trung, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội lại chỉ quản lý các nhà tang lễ, trong khi đó các quận, huyện tuy được giao quản lý các nghĩa trang trên địa bàn nhưng cũng không có người chuyên trách, nên không nắm được số liệu, tình hình cụ thể về các nghĩa trang.
Khu nghĩa trang Lạc Hồng Viên đang được xây dựng. |
Để khắc phục tình trạng này, Hà Nội đang chỉ đạo gấp rút xây dựng quy hoạch mạng lưới nghĩa trang, nhà tang lễ tập thể, do Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội thực hiện. Theo đó, thành phố yêu cầu phải đưa ra được dự báo với dân số hiện nay và tương lai, người dân Hà Nội có tuổi thọ là bao nhiêu, dự kiến hàng năm có bao nhiêu người mất và cần bao nhiêu đất để làm nghĩa trang? Những vấn đề khó khăn trong xây dựng nghĩa trang hiện nay, những vấn đề về ô nhiễm môi trường cũng cần được tính toán kỹ.
Trước mắt, UBND thành phố Hà Nội yêu cầu các sở, ngành, các UBND quận, huyện tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án trọng điểm của thành phố giai đoạn 2011-2015 gồm: Dự án mở rộng nghĩa trang tập trung của thành phố tại Yên Kỳ (huyện Ba Vì), xây dựng Nghĩa trang Minh Phú (huyện Sóc Sơn), 2 nhà hỏa táng phía bắc, phía tây thành phố và dự án Nhà hỏa táng lưu tro, cốt khu vực nghĩa trang Thanh Tước (huyện Mê Linh).
Đối với Dự án mở rộng Nghĩa trang Yên Kỳ, cần sớm hoàn thành các thủ tục xác định ranh giới, nguồn gốc đất, kiểm đếm và thu hồi diện tích đất đã được kiểm đếm ở giai đoạn 1.
Khu chờ nghĩa trang Yên Kỳ (Ba Vì). |
Dự án nghĩa trang tập trung tại xã Minh Phú (Sóc Sơn) phải đảm bảo đúng trình tự, quy định của pháp luật; khẩn trương thẩm định và phê duyệt quy hoạch 1/2000, thực hiện thủ tục thu hồi đất, giải phóng mặt bằng (GPMB), áp dụng chủ trương chính sách của Nhà nước và thành phố, bảo đảm quyền lợi của các hộ dân liên quan. Đối với những kiến nghị về chính sách, Ban chỉ đạo GPMB thành phố có trách nhiệm khẩn trương nghiên cứu, xem xét đề xuất giải pháp theo quy định, phù hợp với thực tế địa phương.
Sẽ xây mới 14 nghĩa trang tập trung
Theo thống kê, tổng đất nghĩa trang toàn thành phố hiện 2.893 ha. Dự báo năm 2030: Địa táng tại Hà Nội chiếm 55%, địa táng ngoài Hà Nội chiếm 5%, hỏa táng chiếm 40%.
Định hướng quy hoạch nghĩa trang Hà Nội đến năm 2030 sẽ cải tạo và xây mới 14 nghĩa trang tập trung. Các nghĩa trang hiện hữu sẽ phải trồng cây xanh bao quanh, giảm thiểu sự lộ diện ra ngoài các tuyến đường giao thông.
Đối với các đô thị, sẽ đóng cửa các nghĩa trang hiện có khi lấp đầy, cải tạo thành nghĩa trang công viên. Tại khu vực nông thôn, tất cả các nghĩa trang phân tán, quy mô nhỏ thuộc phạm vi dự án xây dựng sẽ di chuyển đến nghĩa trang tập trung. Các nghĩa trang còn lại không thuộc dự án xây dựng sẽ không mở rộng quy mô, khi hết thời gian hung táng thì chuyển đến nghĩa trang tập trung.
Theo một khảo sát mới đây của Viện Kiến trúc quy hoạch Đô thị và Nông thôn (Bộ Xây dựng), trong thời gian qua, quy hoạch nghĩa trang tại Hà Nội chưa được chú trọng, đặc biệt là công nghệ táng. Hầu hết các nghĩa trang đều không đạt chuẩn, không có hệ thống thoát nước mưa, hệ thống thu gom và xử lý nước thấm, hàm lượng các chất độc hại có trong nước mặt và nước ngầm cao gấp nhiều lần cho phép.
Với tốc độ đô thị hóa như hiện nay, nhiều nghĩa trang nhân dân giờ lọt thỏm trong khu dân cư. Do không được đầu tư về hạ tầng nên những nghĩa trang này lâm vào tình trạng ở khu đất thấp trong khi hạ tầng đô thị như đường sá, cốt nền xây dựng được nâng cao.
Ông Trần Tuấn Anh, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Toàn Cầu, đơn vị đang triển khai Dự án Công viên Nghĩa trang Kỳ Sơn - Lạc Hồng Viên (Hòa Bình), cho biết: Tổng vốn đầu tư dự án hơn 1.500 tỷ đồng, trên diện tích 98 ha và được xây dựng theo mô hình công viên nghĩa trang.
Dự án đầu tư công nghệ mới trong việc xử lý ô nhiễm về nước, tạo cảnh quan thư thái cho những người yên nghỉ tại đây và cả người đến thăm. Trước đây nói đến Lạc Hồng Viên, người ta nghĩ đến là nghĩa trang xa xỉ cho người giàu nhưng từ khoảng tháng 7, đơn vị đưa ra sản phẩm khu mộ đơn, đôi giá khoảng 15 triệu đồng/phần mộ hướng tới đáp ứng nhu cầu của đại bộ phận người dân và phục vụ cho công tác giải phóng mặt bằng tại TP Hà Nội.
Bài và ảnh: Xuân Cường