Từ ngày 30/12, bộ phận không khí lạnh này ảnh hưởng đến Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ; đến ngày 31/12, không khí lạnh mạnh tiếp tục tác động đến Tây Nguyên và Nam Bộ.
Xung quanh vấn đề này, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hữu Thành, Phó Trưởng phòng Phòng Dự báo thời tiết Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia.
Giá lạnh trong đêm đông tại Hà Nội khiến nhiều người làm việc ngoài trời phải đốt lửa để giữ ấm. Ảnh: Trung Nguyên/Báo Tin tức
Xin ông cho biết ảnh hưởng của đợt không khí này đến thời tiết vào dịp Tết dương lịch 2021?
Đợt không khí lạnh bắt đầu từ đêm 29/12 có cường độ rất mạnh không chỉ gây giảm nhiệt mạnh trên đất liền và gây ra đợt rét đậm, rét hại trong mùa đông 2020-2021 mà còn có nguy cơ cao xảy ra băng giá ở các vùng núi cao, đồng thời gây gió rất mạnh trên đất liền cũng trên các vùng biển nước ta. Từ tối và đêm 29/12, gió chuyển hướng Đông Bắc trong đất liền ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ cấp 5, vùng ven biển cấp 6, có nơi giật trên cấp 7.
Trên biển, từ đêm 29/12/2020 đến ngày 1/1/2021, vịnh Bắc Bộ (bao gồm cả huyện đảo Bạch Long Vĩ) gió chuyển hướng Đông Bắc mạnh cấp 7-8, giật cấp 10; vùng biển Trung Bộ, Nam Bộ, gió Đông Bắc mạnh cấp 7, có lúc cấp 8, giật cấp 10; biển động mạnh; sóng biển cao từ 3,5 - 5,5 m. Khu vực Bắc và giữa Biển Đông (bao gồm cả vùng biển quần đảo Hoàng Sa) gió Đông Bắc mạnh cấp 8-9, giật cấp 11; biển động rất mạnh; sóng biển cao từ 5 - 7 m. Ngoài ra, phía Nam Biển Đông còn xuất hiện 1 vùng áp thấp, kết hợp với gió Đông Bắc mạnh sẽ gây mưa dông, gió giật cho vùng biển Nam Biển Đông (bao gồm cả quần đảo Trường Sa) trong 1 - 2 ngày tới.
Từ ngày 30/12, khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ trời chuyển rét đậm, rét hại, trọng tâm rét hại tập trung ở Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Hà Giang, Tuyên Quang, Lào Cai, Yên Bái với nhiệt độ thấp nhất phổ biến từ 6-9 độ C, vùng núi 3-6 độ C, vùng núi cao dưới 0 độ C và có khả năng cao xảy ra băng giá và sương muối; các tỉnh Trung Trung Bộ trời chuyển rét với nhiệt độ thấp nhất phổ biến 13-16 độ; các tỉnh Nam Trung Bộ, Tây Nguyên trời chuyển lạnh, có nơi chuyển rét; từ ngày 31/12, Nam Bộ trời chuyển lạnh vào đêm và sáng sớm.
Ông đánh giá thế nào về đợt không khí lạnh rất mạnh so với các đợt lạnh khác?
So với đợt rét kỷ lục năm 2016 thì đợt không khí lạnh mạnh lần này được đánh giá là tương đương nhưng có điểm khác biệt. Cả 2 đợt không khí lạnh đều có cường độ rất mạnh, tuy nhiên vào năm 2016 không khí lạnh mạnh kết hợp với cả hệ thống gió Tây mạnh ở độ cao 5.000 m nên gây ra tình trạng rét ẩm, mưa tuyết xuất hiện nhiều nơi. Trong khi đó, đợt không khí lạnh này chủ yếu là rét khô, ban đêm nhiệt độ xuống rất thấp, ban ngày có nắng nên cảm giác rét buốt không bằng năm 2016.
Dự báo, trong tháng 1/2021, có khoảng 4 - 6 đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta. Trong thời kỳ 20 ngày đầu tháng 1/2021 nền nhiệt độ khu vực Bắc Bộ có xu hướng giảm thấp và khả năng xảy ra nhiều ngày rét đậm, rét hại hơn so với trung bình nhiều năm. Cần đề phòng hiện tượng băng giá, mưa tuyết tại vùng núi cao.
Xin ông cho biết tác động, ảnh hưởng của La Nina trong thời điểm đầu năm 2021?
Hiện tượng La Nina còn duy trì từ nay đến nửa đầu năm 2021, sau đó có xu hướng chuyển dần sang trạng thái trung tính vào mùa Hè năm 2021. Với xu thế đầu năm là chịu tác động của hiện tượng La Nina, nửa cuối năm có xu hướng quay trở lại trạng thái trung tính, nên khí hậu đầu năm 2021 được dự báo có một số đặc điểm như: vào các tháng đầu năm nền nhiệt độ có xu hướng xấp xỉ hoặc thấp hơn so với trung bình nhiều năm. Nắng nóng trong các tháng mùa hè tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ có xu hướng xuất hiện muộn hơn bình thường và không gay gắt như năm 2020. Bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng xuất hiện sớm trên khu vực Biển Đông và có khả năng ảnh hưởng đến đất liền có xu hướng xấp xỉ hoặc ít hơn so với trung bình nhiều năm và cũng có xu hướng ảnh hưởng đến đất liền nhiều trong các tháng cuối năm.
Trong những năm chuyển pha của ENSO, các hiện tượng thời tiết, khí hậu thường có những biến động mạnh nên cần đề phòng bão mạnh trên phạm vi toàn quốc cũng như khu vực Biển Đông với sự di chuyển phức tạp, mưa lớn cục bộ, các hiện tượng thời tiết nguy hiểm khác trên phạm vi toàn quốc, đặc biệt là trong các tháng mùa hè năm 2021.
Trân trọng cảm ơn ông!