Hai cha con với sáng kiến thoát hiểm cháy nổ nhà cao tầng bằng cáp xiên

Sau hơn 5 tháng miệt mài tìm tòi, hai cha con anh Nguyện đã hoàn thiện giải pháp thoát hiểm bằng cáp xiên, kết hợp thiết bị thả chậm có thắng phụ, bộ giảm chấn kép, hệ thống neo tường tự bù lệch góc và dụng cụ căng cáp. Giải pháp này cho phép người ở tầng cao trượt xuống mặt đất theo phương xiên, hạn chế nguy cơ tiếp xúc khói, lửa và giảm chấn thương khi tiếp đất.

Những ngày qua, phóng viên Báo Tin tức và Dân tộc đã trực tiếp đến nhà anh Nguyện để tìm hiểu và chứng kiến quá trình thử nghiệm hệ thống; đồng thời trực tiếp thử nghiệm thoát hiểm bằng dây cáp xiên và nhận thấy rất an toàn.

Theo anh Nguyện, giai đoạn đầu, thiết bị được kiểm tra bằng vật nặng và sau đó là con người, với độ cao từ vài mét đến khoảng 25 m. “Qua nhiều lần thử nghiệm, các thông số đều hoạt động ổn định theo đúng tính toán lý thuyết. Tôi thấy giải pháp này thực sự hiệu quả trong điều kiện thoát hiểm khẩn cấp”, anh Nguyện cho biết.

Anh Nguyễn Toại Nguyện cho biết, ý tưởng hình thành từ những câu hỏi rất thực tế của con gái là em Nguyễn Hà Hải Nguyên (học sinh lớp 11, Trường THPT Lý Thường Kiệt). Từ các vụ cháy nhà cao tầng khiến nhiều người thương vong, hai cha con đã cùng nhau tìm lời giải cho bài toán thoát hiểm an toàn trong điều kiện không thể sử dụng cầu thang dây hay thang máy.

Theo mô tả của anh Nguyện, trên sân thượng hoặc ban công sẽ bố trí một điểm neo cố định vào tường. Khi xảy ra cháy, người trên cao chỉ cần móc dây cáp vào điểm neo, thả đầu cáp còn lại xuống đất kèm bộ giảm chấn. Người dưới đất sẽ cố định dây cáp vào xe ô tô, cổng nhà hoặc gốc cây, đồng thời lắp lò xo và phao giảm chấn. Người thoát hiểm đeo đai, gắn thiết bị thả chậm vào dây cáp và trượt xuống theo phương xiên; bộ giảm chấn phía dưới giúp giảm va đập khi tiếp đất. Hệ thống cho phép nhiều người thoát liên tục, rút ngắn thời gian và giảm nguy cơ chấn thương.

Giải pháp thoát hiểm bằng cáp xiên hiện có hai phiên bản. Phiên bản cáp đôi sử dụng hai dây cáp, thiết bị nhẹ, trọng lượng hơn 1 kg, chi phí thấp nhưng thời gian lắp đặt lâu hơn. Phiên bản cáp đơn có ưu điểm lắp đặt nhanh, thoát hiểm nhanh hơn, song thiết bị nặng từ 3 - 6 kg và chi phí cao hơn.

Trực tiếp tham gia thử nghiệm hệ thống thoát hiểm, bà Nguyễn Thị Cẩm Dung (51 tuổi, ngụ xã Hóc Môn) cho biết, bà đã thử nghiệm 4 lần ở các độ cao khác nhau và đều cảm thấy an toàn. “Khi sử dụng thiết bị, tôi thấy rất thoải mái, không có cảm giác lo lắng dù ở trên cao từ nhà 3 tầng. Việc trượt xuống diễn ra nhẹ nhàng, ổn định và thuận lợi. Theo tôi, đây là giải pháp có thể giúp thoát hiểm nhanh khi xảy ra cháy”, bà Dung chia sẻ.

Theo anh Nguyện, vào tháng 9/2025, anh đã nộp 4 hồ sơ đăng ký sáng chế tại Cục Sở hữu trí tuệ, gồm: Thiết bị neo có cơ chế tự bù lệch góc khoan đa hướng; thiết bị thả chậm thoát hiểm theo dây cáp xiên; thiết bị giảm chấn tiếp đất trong thoát hiểm bằng dây cáp xiên; và quy trình thoát hiểm cháy nổ nhà cao tầng bằng dây cáp xiên. Các hồ sơ đều có Hải Nguyên là đồng tác giả và đã được chấp nhận hợp lệ về hình thức, đang trong quá trình thẩm định nội dung.

Anh Nguyện cho biết, nếu được cấp bằng sáng chế, anh sẵn sàng từ bỏ quyền độc quyền đối với quy trình thoát hiểm bằng dây cáp xiên theo nguyện vọng của con gái nhằm phổ biến rộng rãi giải pháp này đến cộng đồng. “Hai cha con tôi mong muốn chia sẻ giải pháp để góp thêm phương án giúp mọi người thoát hiểm an toàn khi xảy ra hỏa hoạn”, anh Nguyện bày tỏ.

Chia sẻ về vai trò của mình, em Nguyễn Hà Hải Nguyên cho biết, em chủ yếu đóng vai trò “cố vấn”, thường xuyên đặt câu hỏi, chỉ ra các rủi ro để cha điều chỉnh, hoàn thiện thiết bị. Em vận dụng kiến thức vật lý về ma sát, va chạm, cùng những trải nghiệm thực tế để đề xuất các ý tưởng phù hợp.

“Điều em mong muốn nhất không phải lợi ích cá nhân mà là góp thêm một giải pháp giúp mọi người thoát hiểm an toàn. Mất đi người thân là nỗi đau rất lớn, em hy vọng giải pháp này có thể phần nào giảm bớt những mất mát cho xã hội”, Hải Nguyên chia sẻ.