Tháng 10, 1 - 2 cơn bão/áp thấp nhiệt đới có thể ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam
Nhận định về các hình thái thời tiết trong tháng 10/2025, Phó Trưởng phòng Dự báo khí hậu, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Trần Thị Chúc cho biết, trên khu vực Biển Đông có khả năng xuất hiện từ 2 - 3 cơn bão/áp thấp nhiệt đới và có thể ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam từ 1 - 2 cơn (trung bình nhiều năm trên Biển Đông là 2 cơn, đổ bộ vào đất liền Việt Nam là 0,8 cơn).
Trong đó, sáng 1/10, vùng áp thấp ở vùng biển phía Đông đảo Luzon (Philippines) đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới. Hồi 13 giờ, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở khoảng 14,5 độ Vĩ Bắc; 130,9 độ Kinh Đông, trên vùng biển phía Đông đảo Luzon (Philippines). Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 7 (50-61 km/h), giật cấp 9. Di chuyển theo hướng Tây với tốc độ khoảng 15 km/h.
Đến 13 giờ, ngày 2/10, áp thấp nhiệt đới trên vùng biển phía Đông đảo Luzon (Philippines) với sức gió mạnh cấp 8, giật cấp 10; di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ 15-20 km/h và có khả năng mạnh lên thành bão.
Đến 13 giờ ngày 3/10, bão trên khu vực phía Đông đảo Luzon (Philippines) với sức gió mạnh cấp 9, giật cấp 11; di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ khoảng 20-25 km/h và có khả năng mạnh. Khu vực chịu ảnh hưởng là vùng biển phía Đông khu vực Bắc Biển Đông. Cấp độ rủi ro thiên tai cấp 3.
Từ 48 đến 72 giờ tiếp theo, bão di chuyển chủ yếu theo hướng Tây Tây Bắc, mỗi giờ đi được 25-30 km, đi vào Biển Đông và tiếp tục có khả năng mạnh thêm.
Dự báo tác động của bão, từ ngày 3/10, vùng biển phía Đông khu vực Bắc Biển Đông có gió mạnh dần lên cấp 6-7; vùng gần tâm bão mạnh cấp 8, giật cấp 10; sóng biển cao 2,5 - 4,5m, biển động mạnh. Cảnh báo: Trong khoảng ngày 4 - 6/10, khu vực Bắc Biển Đông (bao gồm đặc khu Hoàng Sa) có khả năng chịu tác động của gió mạnh cấp 10-11, giật cấp 14.
Tàu thuyền hoạt động trong các vùng nguy hiểm nói trên đều có khả năng chịu tác động của dông, lốc, gió mạnh, sóng lớn.
Để chủ động ứng phó với áp thấp nhiệt đới, Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự Quốc gia đề nghị các tỉnh, thành phố từ Quảng Ninh đến Lâm Đồng theo dõi chặt chẽ bản tin cảnh báo, dự báo và diễn biến của áp thấp nhiệt đới; thông báo cho thuyền trưởng, chủ các phương tiện, tàu thuyền neo đậu tại bến hoặc đang hoạt động trên biển biết để chủ động phòng tránh và có kế hoạch sản xuất phù hợp, đảm bảo an toàn về người và tài sản; duy trì thông tin liên lạc nhằm xử lý kịp thời các tình huống xấu có thể xảy ra.
Các địa phương sẵn sàng lực lượng, phương tiện để triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn khi có tình huống, đồng thời tổ chức trực ban nghiêm túc, thường xuyên báo cáo về Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự Quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Môi trường).
Đề cập đến tình hình mưa, bà Chúc cho rằng, trong tháng 10, có khả năng xuất hiện mưa lớn diện rộng tập trung trong thời kỳ đầu tại khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa; các tỉnh từ Nghệ An đến phía Bắc Khánh Hòa có khả năng xuất hiện một số đợt mưa lớn diện rộng; các khu vực khác có nhiều ngày có mưa rào và dông; trong đó, một số ngày có thể xảy ra mưa vừa, mưa to.
Bà Trần Thị Chúc lưu ý: "Không khí lạnh có khả năng hoạt động mạnh dần từ giữa tháng 10/2025. Cùng với đó, trên phạm vi cả nước, tiếp tục có khả năng xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh".
Cùng với đó, hoàn lưu sau bão số 10 vẫn còn có khả năng tiếp tục tác động mạnh đến thời tiết, gây mưa trên nhiều khu vực. trong đó nhấn mạnh đến khu vực Sơn La, Phú Thọ, Lào Cai, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An với lượng mưa tích lũy phổ biến từ 20-50mm, có nơi trên 80mm.
Tuy nhiên, chuyên gia khí tượng thủy văn nhấn mạnh, do mưa lớn trong những ngày qua và dự báo còn tiếp tục mưa trong những ngày tới, điều này cho thấy độ ẩm đất ở khu vực vùng núi Bắc Trung Bộ, trung du Bắc Bộ đã trở nên bão hoà (ngấm nước rất nhiều). Do đó, nguy cơ về lũ quét, sạt lở đất trên vùng núi, sườn đồi, lũ quét trên sông, suối tại khu vực nêu trên có nguy cơ rất cao. Như vậy, không phải khi bão số 10 đã qua, đã kết thúc thì nguy cơ về lũ quét, sạt lở đất do hệ quả mưa lớn từ tác động của hoàn lưu bão số 10 vẫn còn hiện hữu.
Chuyên gia khí tượng thủy văn lưu ý: Lũ quét, sạt lở đất còn kéo dài trong 2 - 3 ngày tới. Với lượng mưa lớn thì trên nhiều hệ thống sông có thể xuất hiện một đợt lũ và cảnh báo khả năng lên mức báo động 2 - báo động 3, có sông vượt báo động 3. Từ dự báo đỉnh lũ cao như trên thì nguy cơ ngập lụt sâu, diện rộng khu vực ven sông, vùng hạ du đặc biệt là khu vực các sông ở Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa.
Đối với diễn biến thời tiết những ngày đầu tháng 10, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia nhận định, từ đêm 2/10 đến ngày 10/10, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có mưa rào và dông vài nơi, từ ngày 6 - 8/10 khả năng xảy ra một đợt mưa lớn diện rộng.
Khu vực từ Quảng Trị đến thành phố Huế và duyên Hải Nam Trung Bộ có mưa rào và dông vài nơi, riêng khoảng từ ngày 4 - 8/10, khả năng chiều tối có mưa rào và dông rải rác.
Cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ chiều và tối có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to. Các khu vực cần đề phòng trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.
Tháng 9, xuất hiện 4 cơn bão với nhiều loại hình thiên tai cực đoan
Thiên tai trong tháng 9/2025 diễn ra khốc liệt, dị thường, xuất hiện cả siêu bão trên Biển Đông và nhiều hình thái thời tiết nguy hiểm khác như nắng nóng, mưa lớn diện rộng... gây nhiều thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản của nhân dân. Thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, trong tháng 9, trên Biển Đông đã xuất hiện 4 cơn bão: Bão số 7 (TAPAH), bão số 8 (MITAG), bão số 9 (RAGASA) và bão số 10 (BUALOI). Đáng chú ý là sự xuất hiện của siêu bão RAGASA đã đi vào vùng biển phía Đông Bắc của khu vực Bắc Biển Đông sức gió mạnh nhất vùng gần tâm siêu bão mạnh cấp 17, giật trên cấp 17 và duy trì cấp này trong khoảng 24 giờ
Bão số 10 (BUALOI) tuy trên Biển Đông không mạnh bằng bão số 9 (vùng gần tâm bão mạnh cấp 12, giật cấp 15) nhưng đổ bộ vào đất liền khu vực Hà Tĩnh - Bắc Quảng Trị, sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 11, giật cấp 14. Bão số 10 và hoàn lưu bão đã và đang gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Mưa lớn cũng xảy ra ở nhiều khu vực, trong đó khu vực Bắc bộ từ 25 - 30/9 có mưa diện rộng với tổng lượng mưa phổ biến từ 100-250mm, đặc biệt khu vực phía Nam Sơn La, Hòa Bình, Lào Cai, Yên Bái, Hà Nội có tổng lượng mưa từ 250-400mm, có nơi cao hơn.
Đáng lưu ý đợt mưa lớn từ ngày 26 - 30/9, do ảnh hưởng của bão số 10, khu vực Thanh Hóa-Nghệ An có tổng lượng mưa từ 450-600mm, có nơi trên 600mm; khu vực phía Bắc của Duyên hải Nam Trung Bộ có tổng lượng mưa từ 80-200mm, có nơi trên 300mm. Tổng lượng mưa trên cả nước phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 30 - 70%, một số nơi cao hơn từ 70 - 120%; đặc biệt, khu vực vùng núi phía Bắc cao hơn từ 120 - 220% so với trung bình nhiều năm.
Trong tháng 9/2025, tại Bắc Bộ ghi nhận 1 đợt nắng nóng từ ngày 5 - 8/9, nhiệt độ cao nhất ngày trong các đợt phổ biến 35-38 độ C, Nam Bộ, nắng nóng cục bộ xuất hiện vào ngày 5/9 với mức nhiệt 35-36 độ C.