Theo phản ánh của các quận, huyện, công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở gắn liền với đất trên địa bàn thành phố vẫn còn nhiều bất cập, vướng mắc liên quan đến việc xác định nguồn gốc sử dụng đất và cơ chế chính sách gây bức xúc cho người dân. Sở Tài nguyên và Môi trường (TN & MT) Hà Nội cho biết, đến nay toàn thành phố đã cấp được hơn 1,043.848 triệu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), đạt 94,6% đối với các trường hợp đủ điều kiện theo quy định của pháp luật tại khu vực đô thị và nông thôn.
Tuy vậy, trong 6 tháng đầu năm 2012, các quận, huyện, thị xã mới cấp hơn 29.000 GCN, đạt 15,16% kế hoạch thành phố giao. Hiện các quận, huyện còn tồn đọng 112.000 trường hợp chưa đủ điều kiện cấp GCN các loại. Trong đó được phân loại thành 12 dạng sử dụng đất có nguồn gốc vi phạm đất đai, nhưng chưa có căn cứ pháp lý để giải quyết hoặc căn cứ giải quyết còn thiếu, chưa rõ ràng và vượt thẩm quyền của thành phố.
Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân Đặng Hồng Thái cho biết: Có trường hợp hồ sơ cấp GCN là nhà cấp 4, nhưng thực tế đã xây 3- 4 tầng kiên cố; hay một số khu tập thể, nguồn gốc diện tích cấp đất cho chủ sử dụng rất ít (chỉ 20- 30m2), nhưng hồ sơ đề nghị cấp lên đến hàng 100m2. Tình trạng này tại khu vực nông thôn cũng có, do lấn chiếm, chiếm dụng đất công… Ngoài ra, đất một số khu tập thể nhà ở, đơn vị chủ quản chưa hoàn thành bàn giao quản lý nhà nước về đất đai cho thành phố nên thiếu căn cứ và cơ sở để giải quyết.
Một vấn đề bức xúc nữa là tại một số khu đô thị, chủ đầu tư chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước (như nộp thiếu tiền sử dụng đất), hay đầu tư xây dựng không đúng thiết kế được duyệt, khiến việc cấp “sổ đỏ” cho các hộ dân bị ách lại, gây bức xúc cho người dân.
Trước những tồn tại, vướng mắc trong công tác cấp GCN, Phó Chủ tịch TP Vũ Hồng Khanh yêu cầu, các cấp các ngành, các địa phương cần rà soát toàn bộ thực trạng đất đai, nhà ở trên địa bàn quản lý và phân thành các dạng cụ thể để từng bước tháo gỡ.
Từ nay đến hết năm 2013, các địa phương phải hoàn thành cấp GCN đối với những trường hợp nhà ở, đất ở đủ điều kiện. Trường hợp không đủ điều kiện, phải thông báo với chủ sử dụng đất, sở hữu nhà ở và nêu rõ nguyên nhân, chỉ rõ cấp thẩm quyền giải quyết, tránh tình trạng đùn đẩy hoặc làm khó để người dân phải đi lại nhiều lần…
Đối với các dự án phát triển nhà ở, nếu chủ đầu tư chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, các đơn vị chức năng phải thanh kiểm tra, xử lý dứt điểm theo quy định của pháp luật để bảo đảm quyền lợi của người mua nhà (theo văn bản hướng dẫn xử lý số 2470 của Bộ TN & MT ngày 17/7/2012)… Đối với các trường hợp không có nhu cầu được cấp “sổ đỏ”, các cấp chính quyền cần vận động, giải thích với chủ sử dụng đất về quyền lợi và trách nhiệm của họ để chấp hành thực hiện.
Phó Chủ tịch UBND Thành phố cũng đặc biệt lưu ý các cấp địa phương cần quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cấp GCN nhà ở, đất ở cho các khu tái định cư; tăng cường bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ; giáo dục ý thức trách nhiệm đối với đội ngũ cán bộ cơ sở, nhất là cấp phường, xã trong công tác này.
Thành phố sẽ kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp cán bộ vi phạm quy định, gây khó dễ cho người dân.
Minh Nghĩa