Nông dân các tỉnh ven biển vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang tất bật bước vào vụ thả nuôi tôm mới. Tuy nhiên, ngay từ đầu năm do thời tiết bất lợi, nên trên nhiều diện tích tôm nuôi, dịch bệnh đã diễn biến phức tạp. Thêm vào đó, việc thiếu con giống đạt chất lượng, giá cả vật tư đầu vào tăng cao cũng đang làm “khó” cho người nuôi tôm.
Khó khăn tồn tại từ nhiều năm
Theo kế hoạch, năm 2014 diện tích nuôi tôm nước lợ đạt khoảng 680.000 ha, với sản lượng ước đạt 570.000 tấn; trong đó, diện tích nuôi tôm sú khoảng 600.000 ha, sản lượng khoảng 270.000 tấn; diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng khoảng 80.000 ha, sản lượng khoảng 300.000 tấn, tăng 7% so với năm 2013.
|
Người nuôi tôm đang thiếu vốn để đầu tư cho sản xuất.
Ảnh: Trung Hiếu – TTXVN |
Ông Bùi Đức Quý, Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thủy sản (Tổng cục Thủy sản) cho biết: Mặc dù, mới bước vào đầu vụ nhưng dịch bệnh trên tôm đã bắt đầu xuất hiện ở một số vùng. Với diễn biến thời tiết thất thường như hiện nay, các hộ nuôi tôm sẽ còn gặp nhiều khó khăn trong phòng chống dịch bệnh cho tôm. Ông Trần Văn Tiến, một hộ nuôi tôm ở Khánh Hòa cho biết, gia đình ông thả nuôi 400.000 con giống, nhưng mới được 25 ngày tuổi thì tôm bị bệnh chết sạch, thiệt hại hơn 50 triệu đồng.
Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Khánh Hòa, ngay từ đầu năm, dịch bệnh trên tôm nuôi nước lợ ở tỉnh này đã có xu hướng diễn biến phức tạp. Do đó, ngành nông nghiệp tỉnh khuyến cáo các hộ nuôi tôm lùi lịch thời vụ thả tôm giống, chờ thời tiết ấm lên và môi trường ổn định mới thả nuôi trở lại... Đối với khu vực tôm nuôi bị chết, các hộ dân phải khoanh vùng, nước trước khi tháo ra ngoài phải được xử lý bằng hóa chất theo hướng dẫn của ngành thủy sản...
Ông Bùi Đức Quý, Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thủy sản, Tổng cục Thủy sản cho rằng, nguyên nhân chính khiến tôm bị dịch bệnh, chết nhiều là do thời tiết đầu vụ nuôi diễn biến rất phức tạp. Trời se lạnh kéo dài, độ mặn, độ pH, môi trường nước không ổn định.
Hiện các hộ nuôi tôm còn phải đối mặt với tình trạng thiếu tôm giống đạt chất lượng. Cả vùng ĐBSCL chỉ có duy nhất tỉnh Bạc Liêu là có nhiều cơ sở sản xuất tôm giống có quy mô lớn, đủ khả năng đáp ứng nhu cầu thả nuôi của nông dân trong tỉnh. Còn lại các tỉnh như Kiên Giang, Cà Mau, Sóc Trăng, Trà Vinh... đều thiếu con giống trầm trọng, phải trông chờ vào nguồn giống nhập từ nơi khác về, đặc biệt là từ các tỉnh miền Trung. Chính nhu cầu tăng cao nên nguồn giống trôi nổi có cơ hội tràn vào các vùng nuôi tôm theo cả đường bộ lẫn đường thủy mà cơ quan chức năng khó có thể kiểm soát được.
Ngoài nỗi lo về chất lượng con giống, nông dân ĐBSCL còn phải đối mặt với với hàng loạt khó khăn vốn tồn tại nhiều năm nay như: hệ thống thủy lợi phục vụ nuôi tôm chưa đáp ứng được yêu cầu, chưa có hệ thống kênh cấp, thoát nước riêng biệt... Chính vì vậy, chỉ cần một hộ có tôm bị dịch bệnh, rồi xả thải chưa xử lý ra môi trường là cả vùng có nguy cơ bị lây nhiễm.
Cần cho vay vốn theo chu trình sản xuất
Không những thế, ông Huỳnh Tấn Minh, một hộ nuôi tôm ở Phú Yên cho biết: "Bước vào vụ nuôi tôm năm nay, chúng tôi còn thiếu vốn đầu tư cải tạo ao hồ và mua tôm giống. Với diện tích 1 ha, tôi phải đầu tư hơn 60 triệu đồng để cải tạo hồ, sửa chữa bờ, mua tôm giống, nhưng cho đến nay tôi chưa biết vay vốn ở đâu”. Những năm trước, nhiều đại lý kinh doanh thức ăn nuôi tôm ở địa phương sẵn sàng ứng vốn trước để giúp người nuôi tôm sản xuất, nhưng năm nay, do làm ăn khó khăn hơn nên các đại lý không ứng trước cho người nuôi tôm nữa. Do vậy, nhiều hộ phải cắt giảm chi phí đầu tư cải tạo hồ, ông Minh cho hay.
Để đảm bảo kế hoạch nuôi tôm nước lợ năm 2014 và hạn chế thiệt hại do dịch bệnh gây ra, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản Nguyễn Huy Điền yêu cầu các địa phương căn cứ hướng dẫn khung mùa vụ của Tổng cục Thủy sản và điều kiện thực tế tại địa phương để xây dựng lịch mùa vụ cụ thể cho từng vùng. Người nuôi tôm không thả giống vào thời điểm nhiệt độ còn thấp vì đây là điều kiện phát sinh bệnh đốm trắng trên tôm. Bên cạnh đó, Tổng cục cũng khuyến cáo người nuôi thực hiện quy trình kỹ thuật đã được tổng kết từ mô hình nuôi thành công, quản lý tốt môi trường để phòng ngừa dịch bệnh.
Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Huy Điền cũng cho rằng, hệ thống ngân hàng cần sớm hỗ trợ vốn cho người nuôi thủy sản theo chu trình sản xuất, trong thời gian từ khi thả nuôi tới khi bán được sản phẩm. Hơn nữa, việc liên kết giữa nhà quản lý, doanh nghiệp, nhà khoa học, người nuôi phải sớm được thực hiện để đảm bảo người nuôi có lãi, tạo chuỗi liên kết chặt chẽ giữa "bốn nhà".
Thúy Hiền