Bản sắc văn hóa truyền thống của người Hrê ở Quảng Ngãi rất phong phú và đa dạng, song lại đang có xu hướng bị mai một. Đáng mừng là, một nghệ nhân ở thị trấn Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi, năm nay đã hơn 80 tuổi, vẫn miệt mài gìn giữ, lưu truyền nét đẹp văn hóa của dân tộc mình. Đó là nghệ nhân Đinh Văn Ước- một trong số ít người ở huyện Ba Tơ còn có thể chế tạo và sử dụng các loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc Hrê. Nghệ nhân Đinh Văn Ước giờ đây dù tuổi cao, sức đã yếu nhưng vẫn miệt mài ngồi gọt dũa từng thanh tre, nhặt từng vỏ bầu để làm nên những nhạc cụ truyền thống. Đến nay, nghệ nhân Đinh Văn Ước đã chế tạo lại thành công 4 loại nhạc cụ của người Hrê là đàn Vơ roát, Vơ rao, Ra đong, sáo Ta lía. Những nhạc cụ này đang được lưu giữ tại Bảo tàng Ba Tơ.
Nghệ nhân cho biết: Từ thời ông bà tổ tiên trước đây đã có những nhạc cụ đó rồi, nhưng hiện đã mất gần hết. Bây giờ, mình nhớ được cái gì thì mình chế tạo lại cái đó. Với mong muốn để con cháu có cái mà lưu giữ, học tập nên mình cố gắng làm cho bằng được.
Kinh tế phát triển, đời sống của bà con đồng bào Hrê cũng được nâng lên, giờ đây tuổi trẻ không mấy người mặn mà với những nhạc cụ truyền thống. Các làn điệu quen thuộc của đồng bào Hrê trước đây như cồng chiêng, hát Ta lêu, Ta choi, sáo Ta lía, đàn Vơ Roát, Rơ đong …đang dần bị mai một.
Vì vậy, ngoài việc để lại những nhạc cụ truyền thống, nghệ nhân Đinh Văn Ước còn mong con cháu có thể sử dụng thành thạo những nhạc cụ đó. “Giới trẻ bây giờ cũng có người biết sử dụng nhạc cụ truyền thống của người Hrê, tuy nhiên họ biểu diễn theo kiểu âm thanh sẵn, làm theo cái máy, hoặc cầm đàn nhảy theo nhạc, không có bài bản gì mà mình thấy đau lòng. Ngoài việc chế tạo lại các nhạc cụ thì mình cũng phải chỉ dạy cho con cháu cách sử dụng để mong sao đời sau vẫn có người giữ được bản sắc của dân tộc”- Nghệ nhân Đinh Văn Ước tâm sự.
Với những đóng góp cụ thể ấy, nghệ nhân Đinh Văn Uớc đã góp phần lưu giữ những nét đẹp truyền thống trong đời sống tinh thần của người Hrê.
Đinh Thị Hương