Ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy Mỹ và đồng minh phương Tây đang ráo riết chuẩn bị cho một cuộc tấn công quân sự nhằm vào Syria, bất chấp những cảnh báo mạnh mẽ từ phía Syria và Nga.
Đột nhiên hiếu chiến
Theo hãng tin AFP ngày 27/8, trong một thông điệp gọi là “bản cáo trạng” dành cho chính quyền Syria, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khẳng định việc sử dụng vũ khí hóa học nhằm vào dân thường ở Syria là không thể tha thứ và “không thể phủ nhận”, đồng thời cho biết Tổng thống Barack Obama sẽ sớm thông báo về phản ứng của Mỹ về việc này. Ông Kerry cho rằng chính quyền Syria có khả năng đã thực hiện vụ tấn công bằng vũ khí hóa học như lời cáo buộc của phe đối lập và đã hủy bằng chứng để che giấu.
|
Một trong bốn tàu khu trục của Mỹ (trái) triển khai sẵn ở Địa Trung Hải. Ảnh: AFP/TTXVN |
Thông điệp của ông Kerry được đánh giá là “đột nhiên hiếu chiến”, cho thấy tình hình Syria đã chuyển sang một bước ngoặt lớn, vì nhiều tháng qua Mỹ luôn tìm cách kiềm chế để không sa lầy vào một cuộc chiến tốn kém và tổn hại uy tín khác ở Trung Đông.
Hãng tin CBS News cùng ngày đưa tin, ông Obama đã ra lệnh công bố một báo cáo trong vài ngày nữa, trong đó khẳng định chính quyền Syria dùng vũ khí hóa học để làm lý lẽ biện minh cho hành động quân sự. Hiện nay, trong phạm vi Nhà Trắng, không còn ai phản đối tính cần thiết của việc sử dụng vũ lực quân sự chống lại Tổng thống Bashar al-Assad.
Trong những động thái được cho là nhằm dọn đường dư luận, Tổng thống Obama cũng liên tục liên lạc với đồng minh về tình hình Syria. Ông Obama đã điện đàm Thủ tướng Anh David Cameron, Tổng thống Pháp Francois Hollande và Thủ tướng Australia Kevin Rudd để thảo luận về phản ứng đối với chính quyền Syria. Đại diện phe đối lập ở Syria cho biết họ hy vọng cuộc tấn công của phương Tây sẽ diễn ra chỉ trong “vài ngày tới”.
Trong khi đó, Thủ tướng Anh David Cameron hôm 27/8 cho biết sẽ triệu tập gấp các nghị sỹ nước này, mặc dù họ đang trong kỳ nghỉ, để thảo luận về hướng xử lý đối với tình hình Syria. Còn giới truyền thông Trung Đông đưa tin trong cuộc họp tại thủ đô ngày 27/8, các nước phương Tây và Arập đã đạt được sự nhất trí về hành động quân sự chống Syria, mở đường cho các cuộc tấn công tên lửa hạn chế, sớm nhất là trong tuần này.
Về mặt quân sự, tờ Washington Post (Mỹ) cho biết bốn tàu khu trục của hải quân Mỹ đang được triển khai sẵn ở biển Địa Trung Hải, để một khi ông Obama ra lệnh là cuộc tấn công nhằm vào Syria có thể diễn ra trong vài giờ. Tuy nhiên, cuộc tấn công này sẽ có quy mô hạn chế, vừa đủ để Mỹ gửi một “thông điệp” cho ông Assad mà vẫn giữ khoảng cách, không can dự sâu vào cuộc chiến. Theo đó, Mỹ cùng lắm chỉ tấn công Syria trong hai ngày bằng tên lửa hành trình hoặc máy bay ném bom tầm xa và sẽ nhằm vào các mục tiêu không liên quan trực tiếp đến kho vũ khí hóa học của chính phủ Syria.
Thông tin trên tờ Washington Post cũng cho hay, Mỹ và đồng minh có khả năng sẽ chờ đoàn điều tra của Liên hợp quốc rời Syria rồi mới tấn công. Đoàn này dự kiến rời Syria vào ngày 1/9 nhưng cũng có khả năng sẽ ở lại Syria lâu hơn.
Syria thề tự vệ bằng mọi nguồn lực
Ngày 27/8, Ngoại trưởng Syria Walid al-Moallem tuyên bố nước ông sẽ tự vệ "bằng mọi nguồn lực sẵn có" trong trường hợp Mỹ phát động một cuộc tấn công. Tuy nhiên, ông Moallem từ chối cho biết những cách thức tự vệ cụ thể. Ông Moallem cũng thách thức bất cứ ai cáo buộc chính quyền Damacus sử dụng vũ khí hóa học đưa ra bằng chứng, đồng thời nhấn mạnh rằng các cuộc tấn công của nước ngoài sẽ chỉ phục vụ lợi ích của những nhóm phiến quân cấu kết với mạng lưới khủng bố Al-Qaeda.
Trong một tuyên bố do hãng thông tấn SANA trích dẫn ngày 27/8, phía Syria đã cáo buộc Ngoại trưởng Mỹ John Kerry giả dối khi khẳng định là có bằng chứng về vụ tấn công bằng vũ khí hóa học quy mô lớn. Theo SANA, ông Kerry đã "thêu dệt" chứng cứ.
Trong khi đó, cuộc điều tra của Liên hợp quốc (LHQ) về những cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria đã bị tạm hoãn trong ngày 27/8 khi mới bước sang ngày thứ hai, do lo ngại về sự an toàn của các chuyên gia. Trong ngày làm việc đầu tiên, đoàn thanh sát LHQ đã bất ngờ bị một số tay súng bắn tỉa tấn công, mặc dù các chuyên gia sau đó nói rằng họ đã thu thập được một bằng chứng “có giá trị”.
Cùng ngày, hãng thông tấn Interfax (Nga) dẫn một nguồn tin quân sự -ngoại giao cho rằng một hành động can thiệp của phương Tây ở Syria sẽ không mang lại "thắng lợi dễ dàng", vì chính quyền Damascus có đủ các hệ thống phòng không để đối phó với những cuộc tấn công như vậy. Ngoại trưởng Syria Walid Muallem cũng tuyên bố Nga sẽ không bỏ rơi Syria trong trường hợp phương Tây tấn công quân sự.
Nhận xét về những diễn biến mới nhất tại Syria, Phó Thủ tướng Nga Dmitry Rogozin nhận định các nước phương Tây đang hành xử trong thế giới Arập giống như một “chú khỉ với một quả lựu đạn”, ám chỉ việc Mỹ và các đồng minh có thể sẽ làm cho cuộc xung đột tại Syria lan rộng ra toàn khu vực.
VH-TD (tổng hợp)