Khi trời chuyển dạ, ông sấm hằn học chạy tới chạy lui nổ ùng ùng. Trời tối sập, sà xuống thật thấp. Những tia chớp loằng nhoằng chạy ra rồi biến mất rất mau lẹ, gió quật ngang quật dọc cành cây, bứt cả những tầu lá trẩu tươi non rơi xuống đất rồi lại cuốn bay đi. Gió “lăn ra đất” tạo thành những vòng xoáy chôn ốc bốc bột đất, bốc cát, bốc cả lá cây bay lên trời rồi tung hê như đứa trẻ chơi trò thổi giấy vụn. Gió thổi kèm theo hơi nước phả vào mặt người đi đường lạnh toát. Bộp... Bộp..! Mưa! Trời mưa! Mưa bắt đầu nặng hạt, giọt ngã, giọt bay rồi hạt ken mau dần. Gió vẫn quật cây, mưa mù trời, trắng nước... Mưa dai nên càng lúc càng lặng gió, trời thôi sấm chỉ một xam xám màu chì, mưa hạt nhỏ nhưng mau. Mưa vùng cao thường kéo dài vài ba ngày, thậm chí cả tuần.
Nước ở các sườn đồi bắt đầu xả xuống đục ngầu, đất đá lở, cây đổ sạt đường. Các tuyến đường đất đỏ nhão nhoét loãng như cháo hoa. Những đoạn đường sống trâu trơn như bôi mỡ, các thầy cô giáo muốn về bản phải quấn xích vào bánh xe để có độ bám đường thì mới đi được. Những chiếc xe ô tô đi từ trong huyện vùng cao về thành phố Điện Biên, bùn đất vẩy lên tung tóe nom như chiếc áo hoa lựu đỏ.
Mùa này dòng sông Đà, sông Mã cứ gò mình chở nặng trĩu phù sa. Những thân cây mục và bạnh gỗ từ các bìa rừng lao xuống dòng nước nhẹ như tên. Các bản làng người Thái dọc các con sông lớn, người ta lại thi nhau đi vớt củi. Chiếc sào được buộc một đầu làm ngoéo thò xuống sông kéo củi vào bờ. Thi thoảng vẫn có những anh trai bản, ức vồng chim câu, da màu đun đồng đỏ, khỏe như vâm nhảy nhái lao xuống dòng nước đang cuộn chảy đỏ ngầu để vớt những hộp gỗ trôi về, khéo phải to đến vài tấc. Sau mỗi trận mưa như vậy, gầm sàn nhà người Thái lại chất đầy củi.
Mùa mưa, các tuyến đường vào xã đều bị ách tắc do đất đá sạt lở. Khắp các bản Thái, Mông, Dao người dân lại hò nhau đi sửa đường sau mỗi trận mưa. Họ lại lục tục mang những công cụ thô sơ như: cuốc, xẻng, búa chim, xà beng đi đào đất đá. Và cũng tùy thuộc vào khối lượng đất đá mà người dân làm trong bao lâu. Nhưng các tuyến đường liên huyện, liên tỉnh thường được xử lý ngay sau khi trời tạnh ráo để khơi thông cho xe qua lại. Chiếc máy xúc như bàn tay móc cả khối đất đá chuyển đi, máy ủi đằng sau đi theo cán phẳng. Mưa vùng cao bao giờ cũng vậy!
Hương Muộn