Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, Ramin Mehmanparast, ngày 5/3 khẳng định nước này sẵn sàng giải tỏa các quan ngại của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) sau khi đạt được một thỏa thuận.
|
IAEA muốn tiếp cận cơ sở quân sự Parchin của Iran. |
Tuyên bố trên của ông Mehmanparast được đưa ra nhằm đáp lại “yêu cầu” của Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano muốn tiếp cận cơ sở quân sự Parchin của Iran. Ông Mehmanparast nêu rõ Iran và IAEA trước tiên cần nhất trí về một “khuôn khổ”, trong đó cần đề cập “rõ” đến quyền của Iran tiến hành các hoạt động hạt nhân “hòa bình” và việc giải tỏa “những điều được cho là quan ngại” về chương trình hạt nhân của Têhêran.
Tổng Giám đốc Amano trước đó cho biết IAEA tiếp tục xác minh về nguyên liệu làm giàu hạt nhân của Iran theo Thỏa thuận Safeguards, tuy nhiên "vẫn chưa thể đi tới kết luận rằng toàn bộ chương trình hạt nhân của Iran đều nhằm các mục đích dân sự". Ông Amano khẳng định Iran chưa thể hiện thái độ hợp tác cần thiết để IAEA có thể tiếp cận đầy đủ với chương trình hạt nhân của họ, vì thế tổ chức này không thể bảo đảm rằng mọi hoạt động hạt nhân của quốc gia Hồi giáo này đều hướng vào các mục đích dân sự.
Theo ông Amano, kể từ tháng 11/2012 đến nay, IAEA đã tiến hành ba vòng đàm phán với Iran, nhưng vẫn chưa có kết quả lạc quan. Ông tỏ ra thất vọng về việc Iran tiếp tục không cho phép các thanh sát viên của IAEA tiếp cận cơ sở hạt nhân Parchin, và đây được xem như một trong những khúc mắc lớn nhất giữa hai bên ở thời điểm hiện tại.
Trong một diễn biến có liên quan, Thủ tướng Ixraen Benjamin Netanyahu ngày 5/3 đã cảnh báo rằng Iran đang tiến gần tới khả năng chế tạo được một quả bom nguyên tử bất chấp lệnh trừng phạt và các biện pháp ngoại giao, đồng thời cho rằng cần phải có sự răn đe quân sự rõ ràng để ngăn chặn Iran.
Thủ tướng Netanyahu khẳng định, Iran đang sắp vượt qua giới hạn đỏ mà ông đã đặt ra tại Liên hợp quốc hồi tháng 9. Theo đó, Iran không được phép tích lũy đủ urani đã làm giàu ở mức độ trung bình mà số urani này đến được tinh chế thêm có thể dùng để chế tạo bom nguyên tử.
Phát biểu của ông Netanyahu được đưa ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán của nhóm P5+1 với Iran vừa diễn ra. Thủ tướng Netanyahu cho rằng Iran đang dùng đàm phán để câu giờ nhằm đạt được tham vọng hạt nhân của mình. Trước đó, Thủ tướng Ixraen đã hối thúc chính quyền Mỹ đặt giới hạn nghiêm ngặt về chương trình phát triển hạt nhân của Iran mà nếu vượt giới hạn đó, Mỹ sẽ có hành động quân sự. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã từ chối đưa ra một tối hậu thư như vậy.
Dương - Hạnh