Một cô bé phổng phao với thân hình của một thiếu nữ, một cậu bé nhưng lại nói giọng ồ ồ của một thanh niên. Đó là hình ảnh của những cô bé, cậu bé dậy thì sớm. Sự thay đổi này có là sự phát triển bình thường cho trẻ?
Dậy thì sớm – sớm mất tuổi thơ
Tuổi dậy thì ở trẻ vị thành niên nước ta đang có xu hướng trẻ hóa. Nếu cách đây hơn 10 năm, tuổi dậy thì trung bình ở trẻ VN là 13-14 tuổi thì hiện nay giảm xuống còn 10,4 tuổi. Đáng nói, những trẻ dậy thì từ 8-9 tuổi, thậm chí mới 3 tuổi ngày một nhiều. Hệ lụy của dậy thì sớm không đơn giản là sự thay đổi tính nết, lúc vui lúc buồn mà đáng kể đó là sự ảnh hưởng cả về thể chất lẫn tinh thần.
Về tinh thần, các em sẽ thấy mình lớn hơn các bạn và khó hòa đồng. Các cô bé thì mơ mộng, còn các cậu bé thì “lớn” rồi, những phim ảnh tác động đưa đến những hành động vượt ngoài tầm kiểm soát và dẫn đến việc trở thành những bố mẹ trẻ con là điều không tránh khỏi. Hơn nữa sự mặc cảm với những biến đổi của cơ thể khiến các em không thể hòa đồng với các bạn và nụ cười tuổi thơ cũng tắt ngắm.
Về thể chất, do quá trình dậy thì sớm kích hoạt sự phát triển xương khiến trẻ cao rất nhanh, nhưng các đầu xương lại nhanh chóng đóng lại khiến trẻ không tiếp tục cao thêm. Nguy cơ mắc các bệnh ung thư ở trẻ dậy thì sớm cũng nhiều hơn so với trẻ bình thường.
Nguyên nhân?
Những nghiên cứu từ Đại học Massachussetts Medical School (Mỹ) lại chỉ ra rằng: Do sự phổ biến của các loại hóa chất, mỹ phẩm và các chất gây ô nhiễm môi trường, gọi chung là “endocrine disruptors”, tức những chất gây rối loạn nội tiết, có thể là nguyên nhân phát triển sớm của các cơ quan chức năng sinh lý và những triệu chứng khác của tuổi dậy thì.
Nguyên nhân đáng quan ngại nhất đối với quá trình dậy thì sớm ở trẻ là từ những khuyến cáo từ các nhà dinh dưỡng: thịt bò, heo, gà cho ăn thực phẩm trộn thuốc kích thích tăng trưởng clenbuterol, chất này sẽ ngấm vào từng thớ thịt. Clenbuterol có cấu trúc giống estrogen nên kích thích lên hệ thống nội tiết làm trẻ dậy thì sớm. Bác sĩ Lei Peiyun tại Bệnh viện trẻ em Chongqing, Trung Quốc nhận định: “Việc tiêu thụ quá mức các hoóc môn, chất kháng sinh và chất phụ gia trong thực phẩm cũng như trong thuốc bổ là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh”.
Giải pháp cho trẻ dậy thì sớm.
Với những nguyên nhân trên, dậy thì sớm không thể phòng ngừa mà các nhà nghiên cứu chỉ đưa ra những chỉ dẫn để các bậc phụ huynh cũng như các em tự nhận thấy dấu hiệu của dậy thì sớm. Ngoài những quan tâm chia sẻ với các em chẳng may rơi vào tình trạng dậy thì sớm thì sự chọn lựa những thực phẩm an toàn với một chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ mang đến cho trẻ sự phát triển toàn diện. Cách tốt nhất là hạn chế cho trẻ ăn các thực phẩm trộn thuốc kích thích tăng trưởng clenbuterol và dùng thuốc bổ không theo chỉ định bác sỹ. Nếu sữa là một trong những khẩu phần không thể thiếu đối với chế độ dinh dưỡng cho trẻ thì không chỉ chú ý đến những dưỡng chất cho trí não, tăng cường sức đề kháng từ những vitamin, tăng cường chiều cao từ canxi mà cần tìm kiếm những sản phẩm có những dưỡng chất hiệu quả trong việc ngăn chặn việc dậy thì sớm. Đơn cử như sản phẩm I am Mother kid của Hàn Quốc với bước đột phá “KI-180” (PLuskids Calcium) được Viện Nghiên cứu thực phẩm Hàn Quốc cấp bằng sáng chế độc quyền cho loại nguyên liệu có chứa Canxi rong biển, chiết xuất rong tiểu câu và bột sữa non giúp cơ thể khỏe mạnh, hỗ trợ quá trình tăng trưởng của xương. Đặc biệt “KI-180” lại làm chậm lại quá trình dậy thì trước khi xương bản tăng trưởng liền nhau do dậy thì sớm, đồng thời kích thích hoạt động của tế bào sụn, giúp trẻ cao hơn mà tuyệt đối an toàn.
Minh Hòa