Việt Nam và Lào chia sẻ kinh nghiệm phát triển kinh tế di sản

Các đồng chí: Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Tiến sỹ Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; Phó Giáo sư Phu -Vông Ùn-Khăm-Sẻn, Giám đốc Học viện Chính trị và Hành chính Quốc gia Lào; Tiến sỹ Koong-Kẹo Xay-Sổng-Kham, Chủ tịch Viện Khoa học Kinh tế và Xã hội Quốc gia Lào đồng chủ trì hội thảo.

Phát biểu tại hội thảo, Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, Hội thảo “Phát triển kinh tế di sản - Kinh nghiệm của Việt Nam và Lào” là sự kiện quan trọng, góp phần làm sâu sắc thêm những vấn đề lý luận, thực tiễn trong phát triển kinh tế di sản ở Việt Nam và Lào.

Việt Nam và Lào xác định, di sản văn hóa, thiên nhiên có vai trò quan trọng đối với sự phát triển nhanh, bền vững đất nước. Hai Đảng, hai Nhà nước ban hành nhiều chủ trương, chính sách, định hướng cụ thể nhằm phát triển kinh tế di sản, trong đó đặc biệt chú trọng đến việc thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa, phát triển du lịch bền vững, bảo vệ môi trường, khai thác hợp lý tài nguyên. Những chính sách này tạo lập khung pháp lý quan trọng để quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản, gắn kết chặt chẽ giữa bảo tồn và phát triển, đặc biệt là phát triển du lịch gắn với quảng bá hình ảnh quốc gia, nền văn hóa đặc sắc, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, hấp dẫn đối với cộng đồng quốc tế.

Mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Lào trong lĩnh vực bảo tồn, phát huy giá trị di sản ngày càng gắn bó, hiệu quả, thiết thực với nhiều hình thức hợp tác đa dạng như: Chia sẻ kinh nghiệm quản lý di sản giữa các địa phương, điển hình là sự hợp tác giữa tỉnh Ninh Bình (Việt Nam) và tỉnh Luang Prabang (Lào); cùng phối hợp xây dựng hồ sơ di sản chung,  tham gia các diễn đàn, chương trình hợp tác khu vực và quốc tế... Một dấu mốc đặc biệt quan trọng, thể hiện sinh động sự hợp tác giữa hai quốc gia là vào tháng 7/2025, UNESCO chính thức công nhận Di sản thiên nhiên liên biên giới đầu tiên giữa Việt Nam và Lào - mở rộng Di sản Phong Nha - Kẻ Bàng (Việt Nam) sang khu vực Hin Namno (Lào), với tên gọi “Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Namno”.

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đề nghị, đại biểu tham gia hội thảo tập trung thảo luận, làm sâu sắc hơn các nội dung: Hoàn thiện cơ chế, chính sách và nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế di sản; đặt cộng đồng địa phương vào vị trí trung tâm của phát triển kinh tế di sản; tăng cường đầu tư có trọng điểm, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, ứng dụng công nghệ số trong lĩnh vực di sản; phát triển đa dạng, sáng tạo sản phẩm, dịch vụ du lịch, văn hóa gắn với di sản; công tác đào tạo nguồn nhân lực, nghiên cứu khoa học phục vụ kinh tế di sản; đẩy mạnh hợp tác song phương và đa phương về phát triển kinh tế di sản.

Tiến sỹ Koong-Kẹo Xay-Sổng-Kham, Chủ tịch Viện Khoa học Kinh tế và Xã hội Quốc gia Lào cho biết, chủ đề hội thảo rất có ý nghĩa, phù hợp yêu cầu cấp bách trong phát triển kinh tế - xã hội của hai nước. Nhà nước Lào không chỉ chủ trương bảo tồn và phát huy các giá trị di sản mà còn khuyến khích sử dụng chúng một cách hiệu quả, bền vững, thiết thực.

Hiện nay, Lào có hơn 800 địa điểm du lịch thiên nhiên, lịch sử và văn hóa đã mở cửa đón khách, trong đó có 4 địa điểm được UNESCO công nhận là di sản thế giới. Mỗi năm, Lào đón hơn 4,5 triệu lượt khách quốc tế, mang lại hơn 1 tỷ USD. Ngành du lịch trở thành lĩnh vực quan trọng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giảm nghèo, tạo việc làm và tăng thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, sự phát triển kinh tế di sản ở Lào vẫn còn tồn tại một số hạn chế, thách thức như: Sự thay đổi và thiếu bền vững của di sản, đặc biệt là di sản văn hóa phi vật thể đang bị thay đổi nhanh chóng trong thời kỳ hội nhập và phát triển công nghệ; mâu thuẫn giữa yêu cầu bảo tồn và nhu cầu phát triển mới; thiếu nguồn nhân lực có kiến thức, kỹ năng, vốn đầu tư để khai thác, phát triển, sử dụng hiệu quả các loại di sản...

Hội thảo nhận được gần 40 bài viết tham luận, chia sẻ những vấn đề trọng tâm về phát triển kinh tế di sản. Các tham luận làm rõ thành tựu cũng như xác định vấn đề còn tồn tại trong quá trình bảo tồn, phát triển kinh tế di sản. Các chuyên gia phân tích một cách sâu sắc những khía cạnh cần được phát huy, chia sẻ khó khăn, thách thức chung cũng như tìm kiếm mô hình phát triển kinh tế di sản từ các quốc gia; đề xuất, kiến nghị giải pháp thiết thực, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị di sản, tiếp tục thúc đẩy sự phát triển kinh tế từ giá trị truyền thống, phục vụ mục tiêu phát triển chung của hai Đảng, hai Nhà nước Việt Nam - Lào.