Là lực lượng ưu tú của thanh niên Việt Nam, tuổi trẻ Quân đội đã thể hiện vai trò xung kích, đi đầu trong các phong trào của thanh niên cả nước, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Đặc biệt, trong mọi giai đoạn, hoàn cảnh, đoàn viên, thanh niên Quân đội luôn nỗ lực rèn luyện, phấn đấu, giữ vững và phát huy phẩm chất chính trị, là lực lượng nòng cốt trong tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Tạo tiền đề tư tưởng vững chắc thông qua công tác giáo dục chính trị
Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên trong toàn quân có nhiều đổi mới về nội dung, hình thức, góp phần bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, khơi dậy khát vọng cống hiến, nâng cao bản lĩnh chính trị, phát huy phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới cho thanh niên quân đội.
Tổ chức Đoàn trong toàn quân thường xuyên hướng dẫn đoàn viên, thanh niên nghiên cứu, học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chương trình hành động của Đoàn cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên.
Nhiều hình thức giáo dục đã được triển khai sáng tạo như: Tọa đàm, diễn đàn, sinh hoạt Câu lạc bộ lý luận trẻ, sân khấu hóa, các giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin (giáo dục qua mạng Internet, hội thi kết hợp trực tiếp và trực tuyến...). Công tác giáo dục nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức cảnh giác cách mạng được đẩy mạnh. Các đơn vị chủ động nắm, quản lý, giải quyết tình hình tư tưởng, định hướng dư luận trong thanh niên; động viên thanh niên quân đội tích cực tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, phòng, chống “diễn biến hòa bình”, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đoàn viên, thanh niên.
Nhờ đó, tuyệt đại đa số cán bộ, đoàn viên, thanh niên có bản lĩnh chính trị vững vàng, yên tâm công tác, tin tưởng tuyệt đối vào đường lối, chủ trương của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, không dao động trước khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Đồng thời, các đơn vị trong quân đội luôn quan tâm, chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên, trọng tâm là đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới; coi trọng giáo dục, rèn luyện các giá trị đạo đức, tiêu chí, chuẩn mực trong hành vi, lối sống của cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Qua đó, tạo động lực cổ vũ tinh thần chủ động, sáng tạo, xung kích thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, nhất là nhiệm vụ mới, đột xuất, quan trọng, khâu yếu, việc khó của cơ quan, đơn vị. Những mô hình mới, cách làm hay, sáng tạo trong học tập, làm theo Bác đã được nhân rộng tạo sức lan tỏa lớn, tích cực trong toàn quân.
Để góp phần tạo tiền đề tư tưởng vững chắc, củng cố lòng yêu nước, niềm tin của thanh niên Quân đội với con đường lý tưởng của Đảng, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã đẩy mạnh giáo dục truyền thống, gắn với các sự kiện chính trị quan trọng, dịp kỷ niệm ngày lễ của dân tộc, của Đảng, Nhà nước, Quân đội và của các cơ quan, đơn vị.
Những đợt sinh hoạt chính trị, giáo dục truyền thống được chỉ đạo tổ chức bài bản, chặt chẽ từ cơ sở đến toàn quân với chủ đề tư tưởng có tính giáo dục cao, qua đó khơi dậy lòng yêu nước, thái độ, trách nhiệm của cán bộ, đoàn viên, thanh niên, tạo sự lan tỏa sâu rộng, tập hợp đông đảo cán bộ, đoàn viên, thanh niên và tổ chức đoàn địa phương tham gia, tiêu biểu như sinh hoạt chính trị “Thanh niên Quân đội tự hào tiến bước dưới cờ Đảng”, “Tuổi trẻ Việt Nam nhớ lời Di chúc theo chân Bác”, diễn đàn “Người là niềm tin tất thắng”, chương trình “Hành quân về nguồn”, “Huyền thoại một con đường”, “Ngày hội văn hóa quân dân”...
Chủ động phòng ngừa biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”
Những năm tới, tình hình thế giới diễn biến rất nhanh chóng, phức tạp, khó lường. Trong nước, thế và lực, sức mạnh tổng hợp quốc gia, uy tín quốc tế, niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước, Quân đội ngày càng nâng cao, tạo ra tiền đề quan trọng trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bên cạnh những mặt thuận lợi, các thế lực thù địch tiếp tục tăng cường chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội. Bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và thích ứng linh hoạt với mọi tình huống là yêu cầu cấp thiết và là thách thức rất lớn trong thời gian tới.
Quân đội tiếp tục được Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng theo hướng “tinh, gọn, mạnh”; triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện mục tiêu phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Tuy nhiên, việc điều chỉnh tổ chức Quân đội đặt ra những yêu cầu mới về công tác tư tưởng, tổ chức, cán bộ, chính sách trong toàn quân, trong khi các thế lực thù địch không ngừng kích động, chia rẽ với các âm mưu, thủ đoạn ngày càng công khai, trực diện hơn mà thanh niên quân đội luôn là đối tượng, mục tiêu chúng hướng tới.
Bên cạnh đó, mặt trái của cơ chế thị trường, các vấn đề an ninh phi truyền thống như: An ninh mạng, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh; tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”..., sẽ ảnh hưởng nhất định đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm, hành động của tuổi trẻ, đặt ra những yêu cầu mới đối với công tác Đoàn và phong trào thanh niên Quân đội.
Để góp phần khắc phục những khó khăn đó, một trong các chỉ tiêu được đặt ra tại Đại hội Đoàn toàn quân lần thứ X, nhiệm kỳ 2022 - 2027 là 100% cán bộ đoàn, đoàn viên, thanh niên được học tập, tuyên truyền các nghị quyết của Đảng, pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, Chương trình phát triển thanh niên Quân đội, nhiệm vụ Quân đội, đơn vị; có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và nhân dân; trong sáng, mẫu mực về đạo đức, lối sống; giỏi chuyên môn nghiệp vụ, có tinh thần đoàn kết, tự lực, tự cường, hoàn thành tốt nhiệm vụ. 100% cán bộ đoàn, đoàn viên, thanh niên được học tập chính trị, huấn luyện quân sự, đào tạo chuyên môn theo ngành, lĩnh vực công tác...
Chia sẻ tại cuộc gặp mặt các đại biểu ưu tú đại diện cho 450 đại biểu thuộc các đơn vị trong toàn quân về dự Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh Quân đội lần thứ X (2022-2027) diễn ra vào tháng 10/2022, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương nhấn mạnh, tiếp tục chăm lo xây dựng tổ chức đoàn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và hành động chính là góp phần xây dựng Đảng trước một bước. Theo đó, cần chủ động phòng ngừa, loại trừ những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, các tác động tiêu cực, nhất là những tệ nạn xã hội và luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch đang hằng ngày, hằng giờ tác động vào thanh niên.
Cấp ủy, chỉ huy các đơn vị cần chú trọng chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả phối hợp hoạt động với tổ chức Đoàn địa phương trên các địa bàn đóng quân, làm tốt công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị, củng cố quốc phòng - an ninh, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, góp phần xây dựng mối quan hệ đoàn kết máu thịt “quân dân” và củng cố “Thế trận lòng dân”..., qua đó góp phần củng cố, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Theo Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, tình hình nhiệm vụ của cách mạng, của Quân đội trong giai đoạn mới có cả thuận lợi, thời cơ và khó khăn, thách thức đan xen, đặt lên vai tuổi trẻ nói chung và thanh niên Quân đội nói riêng trách nhiệm nặng nề nhưng cũng rất vẻ vang.
Để phát huy sức mạnh to lớn, vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên và công tác đoàn trong Quân đội, đặc biệt là phát huy vai trò của thanh niên Quân đội trong tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, Tổng cục Chính trị, cấp ủy, chính ủy (chính trị viên), người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác Đoàn và phong trào thanh niên; chỉ đạo tiếp tục quán triệt sâu sắc, thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, kế hoạch, hướng dẫn về công tác thanh niên; chủ động hoàn thiện hệ thống quy chế, quy định. Phát huy tốt trách nhiệm quản lý, điều hành, quan tâm chăm lo giải quyết nguyện vọng chính đáng của thanh niên, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt cho hoạt động công tác Đoàn và phong trào thanh niên, bảo đảm thiết thực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị.
Đại tướng Phan Văn Giang lưu ý việc tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho thanh niên trong toàn quân. Theo đó, cần tập trung xây dựng hình mẫu người thanh niên Quân đội: “Khát vọng đẹp - Trách nhiệm cao; Học tập tốt - Hành động giỏi; Đoàn kết tốt - Kỷ luật nghiêm”. Nâng cao nhận thức về mục tiêu, lý tưởng, bản lĩnh chính trị, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, truyền thống vẻ vang của Đảng, của Quân đội và của đoàn, xây dựng niềm tin và truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu để thanh niên có kiến thức tổng hợp và chuyên sâu, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, có khả năng tự học, tự rèn, thích ứng nhanh với thực tiễn, không ngừng phấn đấu vươn lên làm chủ khoa học, công nghệ và vũ khí trang bị kỹ thuật hiện đại; tu dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, có lối sống văn minh, trung thực, lành mạnh, khiêm tốn, đoàn kết; có ý thức tổ chức kỷ luật cao, thực sự tiêu biểu cho bản lĩnh, trí tuệ của thanh niên Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh, xứng đáng là lực lượng xung kích, đi đầu trong Phong trào Thi đua Quyết thắng của Quân đội.
Đồng thời, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang yêu cầu các đơn vị tích cực củng cố, kiện toàn tổ chức đi đôi với xây dựng, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ Đoàn, cán bộ đảm nhiệm công tác thanh niên có tinh thần nhiệt huyết, trách nhiệm cao, có kiến thức, năng lực và kỹ năng công tác; chủ động phòng ngừa, đấu tranh với các tác động tiêu cực, những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch đang hằng ngày, hằng giờ tác động vào thanh niên.