Đây là sáng kiến do Trung ương Đoàn - Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam đề xuất, với mục tiêu thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc thực hiện Kế hoạch hoạt động Thanh niên ASEAN giai đoạn 2016 - 2020; tạo cơ hội cho lãnh đạo thanh niên các nước ASEAN trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận các cơ hội hợp tác thanh niên trong ASEAN, giữa ASEAN và đối tác trong giai đoạn tới. Hoạt động này được kỳ vọng sẽ đóng góp vào thành công chung của năm Việt Nam đảm nhận cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, khẳng định sự tham gia tích cực, có trách nhiệm của Việt Nam trong hợp tác ASEAN.
Bí thư Thường trực Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Nguyễn Anh Tuấn chủ trì Hội nghị. Tham dự có lãnh đạo cấp Bộ các cơ quan được Chính phủ các nước phân công phụ trách công tác thanh niên, hợp tác thanh niên ASEAN, ASEAN+ tại các điểm cầu.
Phát biểu khai mạc, Bí thư Thường trực Trung ương Đoàn Nguyễn Anh Tuấn khẳng định: Thời gian qua, cùng với sự phát triển của Cộng đồng ASEAN, các nước ASEAN không ngừng quan tâm, đầu tư mạnh mẽ cho sự phát triển của thanh niên. Nhiều nước đã ban hành các luật, chính sách, chiến lược phát triển thanh niên, đầu tư cơ sở vật chất nhằm tạo điều kiện cho thanh niên ASEAN được giáo dục toàn diện, phát triển cả về tri thức, kĩ năng, thể chất, nâng cao khả năng có việc làm, có môi trường lập thân, lập nghiệp thuận lợi.
Với tinh thần “không ai bị bỏ lại phía sau”, nhiều chính sách hỗ trợ thanh niên yếu thế đã được chính phủ các nước ASEAN ban hành, triển khai rộng khắp. Chỉ số phát triển thanh niên ASEAN với các tiêu chí về giáo dục, sức khỏe, việc làm, khởi nghiệp và sự tham gia của thanh niên trong công tác xã hội đã có sự cải thiện mạnh mẽ trong giai đoạn vừa qua.
“Với số lượng gần 220 triệu người, thanh niên chiếm một phần ba dân số ASEAN, là nguồn lực quan trọng đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia và sự lớn mạnh không ngừng của Cộng đồng ASEAN. Triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, Kế hoạch hoạt động thanh niên ASEAN giai đoạn 2016 - 2020, trong những năm qua, các cơ quan, tổ chức thanh niên ASEAN đã tổ chức hàng trăm diễn đàn, chương trình, hội nghị và các hoạt động phối hợp đem lại lợi ích thiết thực cho tất cả các đối tượng thanh niên, từ sinh viên, nhà khoa học trẻ, nhà báo trẻ, thanh niên tình nguyện, thanh niên công nhân, doanh nhân trẻ, công chức trẻ đến chính trị gia trẻ...", Bí thư Thường trực Trung ương Đoàn Nguyễn Anh Tuấn cho biết.
Năm 2020 là một năm đặc biệt với ASEAN khi đánh dấu 5 năm Cộng đồng ASEAN được chính thức hiện thực hóa, đánh dấu một nửa chặng đường tiến tới Tầm nhìn ASEAN 2025. Đây cũng là năm đời sống kinh tế - xã hội của các quốc gia trong khu vực và thế giới bị tác động mạnh mẽ bởi dịch COVID-19.
Bí thư Thường trực Trung ương Đoàn Nguyễn Anh Tuấn đánh giá: Vượt qua những khó khăn chưa từng thấy do đại dịch, thanh niên ASEAN đã thể hiện được tinh thần xung kích, sáng tạo, tình nguyện, cùng đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau để góp phần ngăn chặn bệnh dịch, khôi phục sản xuất, kinh doanh, qua đó dần đem lại sự ổn định kinh tế - xã hội tại mỗi quốc gia và cả khu vực.
Với quyết tâm, sự đồng lòng nhất trí và cam kết mạnh mẽ, Bí thư Thường trực Trung ương Đoàn tin tưởng thanh niên ASEAN - bằng những hành động cụ thể, sẽ góp phần triển khai thành công các nội dung trong Kế hoạch tổng thể thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025.
Trong khuôn khổ Hội nghị, lãnh đạo thanh niên các nước ASEAN đã trao đổi, thảo luận các nội dung liên quan đến phát triển thanh niên, hợp tác thanh niên ASEAN, các cơ hội tăng cường hợp tác thanh niên trong thời gian tới như: Đánh giá kết quả thực hiện Kế hoạch hoạt động thanh niên ASEAN giai đoạn 2016 - 2020 và các nội dung trọng tâm của Kế hoạch hoạt động thanh niên ASEAN giai đoạn 2021 - 2025; về giai đoạn 2 khảo sát Chỉ số phát triển thanh niên ASEAN; về việc tăng cường hợp tác thanh niên ASEAN, đặc biệt trong những lĩnh vực như thanh niên tình nguyện, thanh niên khởi nghiệp, phát triển kĩ năng thanh niên đáp ứng yêu cầu cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư; về vấn đề thanh niên ASEAN vượt qua khó khăn, thách thức do đại dịch COVID-19 gây ra và nắm bắt những cơ hội mang lại từ trạng thái bình thường mới sau COVID-19...
Chia sẻ về những nỗ lực phát triển thanh niên thông qua đẩy mạnh các hoạt động về giáo dục, ông Hang Chuon Naron, Bộ Trưởng Bộ giáo dục, Thanh niên và Thể thao Campuchia cho rằng, mỗi quốc gia cần chú trọng hơn về giáo dục cũng như cách thức triển khai các chương trình, hoạt động nhằm phát triển lực lượng thanh niên - những lãnh đạo tương lai của từng quốc gia trong cộng đồng ASEAN: “Chúng ta phải có cách tiếp cận mới hơn liên quan đến công tác tình nguyện, đào tạo nghề, cơ hội việc làm cho thanh niên… Đặc biệt, chúng ta phải giúp họ có kỹ năng cần thiết mà thị trường việc làm yêu cầu để thanh niên ASEAN tiếp cận cơ hội việc làm công bằng. Tôi tin tưởng với những nỗ lực đó chúng ta sẽ xây dựng được cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng”.
Nhất trí với ý kiến của các bộ trưởng, đại diện lãnh đạo cấp cao thanh niên các nước, Bí thư Trung ương Đoàn, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam Nguyễn Ngọc Lương đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy hơn nữa hợp tác thanh niên ASEAN trong thời gian tới. Theo đó, Việt Nam cam kết sẽ triển khai các nội dung trong Kế hoạch hoạt động Thanh niên ASEAN giai đoạn 2021 - 2025, đặc biệt là ba lĩnh vực Việt Nam được phân công đóng vai trò chủ trì, gồm: Thanh niên tình nguyện, hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp và nâng cao kỹ năng cho thanh niên đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Trong bối cảnh dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp, Bí thư Trung ương Đoàn Nguyễn Ngọc Lương đề nghị các bộ, cơ quan thanh niên các nước tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm, hợp tác, góp phần ngăn chặn bệnh dịch; phát huy tinh thần đổi mới sáng tạo, phục hồi sản xuất, kinh doanh trong trạng thái bình thường mới, đem lại sự ổn định kinh tế - xã hội tại mỗi quốc gia và cả khu vực.
Bên cạnh đó, các bộ, cơ quan thanh niên các nước cần tăng cường hợp tác nhằm nâng cao hơn nữa nhận thức về cộng đồng ASEAN trong thanh niên các nước. “Trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, một cộng đồng ASEAN có bản sắc, đoàn kết và thống nhất sẽ là nhân tố đặc biệt quan trọng đem lại hòa bình, ổn định và sự phát triển thịnh vượng cho mỗi quốc gia và cả khu vực”, Bí thư Trung ương Đoàn Nguyễn Ngọc Lương nhấn mạnh.
Kết thúc Hội nghị, lãnh đạo thanh niên các nước ASEAN đã thống nhất thông qua Tuyên bố chung lãnh đạo Thanh niên ASEAN với chủ đề “Tăng cường hợp tác thanh niên vì một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” để trình lãnh đạo cấp cao ASEAN ghi nhận tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37.