Tỉnh Nam Định đã hoàn thành việc xây dựng Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 trước thời hạn 1,5 tháng. Ảnh: yyen.namdinh.gov.vn
Cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Nam Định Phạm Đình Nghị khẳng định, thời gian qua, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo xây dựng Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025. Việc sáp nhập sẽ tạo hiệu ứng để các xã có điều kiện phát triển; đặc biệt, huyện Mỹ Lộc và thành phố Nam Định có dư địa để phát triển hơn.
Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Nam Định đã kịp thời chỉ đạo các cấp, ngành đẩy mạnh công tác tuyên truyền về việc thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030; đồng thời, phối hợp với Sở Nội vụ xây dựng bộ tài liệu tuyên truyền nội dung sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trên địa bàn. Trong quá trình thực hiện, tỉnh luôn quan tâm đến phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của các cơ quan, tổ chức; phương án sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; phương án xử lý trụ sở, tài sản công ở cấp huyện, xã và những vấn đề khác liên quan.
Theo Đề án xây dựng, trình Trung ương, tỉnh có 2 đơn vị hành chính cấp huyện thực hiện sắp xếp là huyện Mỹ Lộc và thành phố Nam Định; 77 đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp gồm: 55 xã, 17 phường, 5 thị trấn. Sau sắp xếp, Nam Định còn 9 đơn vị hành chính cấp huyện (gồm 8 huyện và thành phố Nam Định); 175 đơn vị hành chính cấp xã (gồm: 146 xã, 14 phường, 15 thị trấn). Từ đó, giảm 1 đơn vị hành chính cấp huyện, 51 đơn vị hành chính cấp xã (gồm: 42 xã, 8 phường, 1 thị trấn).
Trong 3 tháng (từ tháng 5 - 8/2023), tất cả UBND các huyện, thành phố đã hoàn thành phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã đảm bảo thời gian theo kế hoạch và đã được Hội đồng nhân dân các cấp thông qua chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã với tỷ lệ đại biểu tán thành 100%.
Tỉnh đã có phương án về việc xử lý trụ sở, tài sản công sau khi sắp xếp. Cụ thể: Đối với thành phố Nam Định sau khi mở rộng, trụ sở tổ chức Đảng, UBND và HĐND thành phố, tổ chức chính trị - xã hội dự kiến đặt tại các trụ sở hiện đang sử dụng trước khi mở rộng; trụ sở các đơn vị sự nghiệp dự kiến giữ nguyên cơ sở hạ tầng hiện đang sử dụng để không ảnh hưởng đến việc dạy và học của giáo viên và học sinh cũng như việc chăm sóc sức khỏe, khám, chữa bệnh cho nhân dân… Các trụ sở, tài sản công không tiếp tục sử dụng sẽ thực hiện việc kiểm kê, đánh giá lại và thực hiện sắp xếp lại, xử lý theo quy định hiện hành.
Trụ sở tại các đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp thực hiện theo nguyên tắc 1 trụ sở cho Đảng ủy, HĐND và UBND cấp xã mới; 1 trụ sở cho Công an cấp xã mới; 1 trụ sở cho Trung tâm Văn hóa thể thao cấp xã mới. Trụ sở của các đơn vị sự nghiệp công lập (giáo dục và y tế) trên địa bàn cấp xã giữ nguyên như hiện trạng đang sử dụng. Trụ sở, tài sản công không tiếp tục sử dụng sẽ thực hiện việc kiểm kê, đánh giá lại và thực hiện sắp xếp lại, xử lý theo quy định hiện hành.
Sự đồng thuận của nhân dân
Theo Phó Giám đốc Sở Nội Vụ tỉnh Nam Định Trần Văn Dương, UBND huyện, thành phố chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn tổ chức lấy ý kiến theo quy định. Mỗi địa phương căn cứ tình hình thực tế dân cư trên địa bàn có kế hoạch lấy ý kiến cử tri phù hợp. Kết quả: 99,73% cử tri thành phố Nam Định đồng ý việc mở rộng địa giới hành chính và huyện Mỹ Lộc đạt 95,89%. Đối với việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, đa số tại các đơn vị thực hiện sắp xếp, cử tri đồng thuận với tỷ lệ cao, đạt từ 85% trở lên; trong đó có 5 đơn vị tỷ lệ cử tri nhất trí 100%.
Sau khi huyện Mỹ Lộc thực hiện sáp nhập vào thành phố Nam Định theo Đề án, dự kiến cán bộ, công chức dôi dư là 24 người. Về việc này, tỉnh đã có phương án điều chỉnh nội bộ giữa các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thành phố sau khi thực hiện sáp nhập. Số công chức dôi dư còn lại tiếp tục điều động dần về các cơ quan cùng ngành của tỉnh theo số biến động giảm (do nghỉ hưu, nghỉ thôi việc, chuyển công tác...) trong thời gian 5 năm.
Dự kiến, cán bộ, công chức cấp xã dôi dư là 543 người; số người hoạt động không chuyên trách cấp xã dôi dư là 317 người. Phương án giải quyết của tỉnh là: điều động sang các đơn vị hành chính cấp xã không thực hiện sắp xếp trong nội bộ huyện; dần thay thế số cán bộ, công chức cấp xã sẽ nghỉ hưu đến tháng 9/2029 (kết thúc 5 năm lộ trình sắp xếp) tại các đơn vị hành chính cấp xã không thực hiện sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025; tiếp nhận vào làm công chức cấp huyện; điều động về các đơn vị sự nghiệp công lập nếu đủ điều kiện và thực hiện tinh giản biên chế; khuyến khích, động viên người hoạt động không chuyên trách cấp xã nghỉ theo chế độ tinh giản biên chế.
Ngày 9/12/2023, HĐND tỉnh Nam Định đã ban hành Nghị quyết số 141/2023/NQ-HĐND về chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách cấp xã dôi dư. Theo đó, ngoài việc được hưởng chế độ theo Nghị định số 29/2023/NĐ-CP, ngày 3/6/2023 của Chính phủ quy định về tinh giản biên chế, các trường hợp này còn được hưởng chế độ của tỉnh.
Phó Giám đốc Sở Nội Vụ tỉnh Nam Định cho biết, năm 2024, Nam Định phấn đấu hoàn thành việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức tại đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025; giải quyết chế độ, chính sách dôi dư tại các đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025. Tỉnh sắp xếp lại, xử lý trụ sở, tài sản công của đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp giai đoạn 2023 – 2025; thu hồi con dấu cũ, khắc con dấu mới của cơ quan, tổ chức, đơn vị và thực hiện việc chuyển đổi các loại giấy tờ liên quan của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp do thay đổi địa giới, tên gọi của đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025.
Tuy nhiên, việc sắp xếp các đơn vị hành chính vẫn còn khó khăn do hầu hết các địa phương đều sáp nhập 3 đơn vị hành chính cấp xã thành 1 đơn vị hành chính cấp xã mới. Điều này dẫn đến số lượng cán bộ công chức dôi dư nhiều gây khó khăn cho công tác sắp xếp tổ chức bộ máy cán bộ; tâm lý cán bộ, công chức dao động, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công việc tại địa phương. Việc dôi dư cán bộ, công chức ảnh hưởng đến kiện toàn, bố trí sắp xếp cán bộ khối đoàn thể ở cấp xã; nhất là chức danh Bí thư Đoàn Thanh niên, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh cấp xã.
Bên cạnh đó, việc lựa chọn trụ sở làm việc, trang thiết bị tại một số đơn vị sắp xếp, sáp nhập ban đầu chưa đáp ứng ngay được yêu cầu phục vụ công tác của cán bộ, công chức; phần nào ảnh hưởng đến hoạt động của cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể tại đơn vị hành chính mới.