Những sai lệnh trong con số thống kê, sự sụt giảm của vốn đầu tư nước ngoài và giải quyết chính sách đầu tư công trung hạn... là vấn đề của nhiều chuyên gia kinh tế, cũng như các doanh nghiệp và người dân quan tâm. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh đã làm rõ những nội dung này trong Chương trình “Dân hỏi, Bộ trưởng trả lời” trên VTV1, Cổng thông tin điện tử Chính phủ, TTXVN và một số cơ quan truyền thông khác.
Thống nhất một đầu mối tính GDP
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho biết, thời gian qua, việc tính GDP các địa phương có sự chênh lệnh, thậm chí là khá khác biệt với cả nước. Nguyên do là có rất nhiều khoản tính GDP của các địa phương bị tính trùng. Đơn cử như việc: Các doanh nghiệp đóng trụ sở tại Hà Nội, nhưng lại hoạt động ở địa phương khác, nên việc phân bổ tính cho địa phương này bao nhiêu, địa phương kia bao nhiêu là rất khó.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh. |
Bộ trưởng cho biết, tất cả các quốc gia trên thế giới không tính GDP của địa phương, mà chỉ tính GDP chung cả nước. Việt Nam tiến tới sẽ triển khai cách tính mới phù hợp. Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý đề án cải cách cách tính GDP và đề án này sẽ được thực hiện từ năm 2016. Theo đó, các địa phương cung cấp số liệu cho Tổng cục Thống kê, để Tổng cục này tính GDP cho các địa phương. Như vậy, việc phân bổ các chi phí mang tính toàn quốc như: Ngân hàng, bảo hiểm... sẽ được tính chính xác hơn qua đó sẽ thu hẹp được khoảng cách chênh lệnh giữa cách tính GDP của các địa phương với Trung ương.
Thay đổi chính sách đầu tư côngBộ trưởng Bùi Quang Vinh cho biết, hiện nay, nhu cầu đầu tư của các địa phương, bộ, ngành rất lớn trong khi ngân sách hạn chế, dẫn đến áp lực vốn rất lớn. Để các dự án thực hiện hiệu quả hơn, theo Bộ trưởng, việc đầu tiên chúng ta cần phải biết có bao nhiêu tiền trong ngân sách, bao nhiêu ở địa phương và bao nhiêu ở Trung ương và cần phải lựa chọn dự án nào quan trọng bậc nhất, có sự tác động lan tỏa cho cả vùng và cả nước để đầu tư nhằm đạt hiệu quả.
Theo Bộ trưởng Bùi Quang Vinh, mặc dù có sự sụt giảm về thu hút FDI trong thời gian qua, nhưng năm nay, thu hút FDI của Việt Nam vẫn có thể đạt mức khoảng 15 - 16 tỷ USD, đạt kế hoạch đã đề ra. Việt Nam đang có những dự án lớn của Samsung và các tập đoàn khác đã đăng ký đầu tư. Và tới đây có 1 dự án gấp đôi về vốn sẽ đầu tư vào khu vực phía Bắc. |
Theo Bộ trưởng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đề xuất với Chính phủ ban hành Chỉ thị 1792 để chấn chỉnh lại việc này. Bên cạnh đó, Quốc hội cũng đã thông qua Luật Đầu tư công; đặc biệt, trong Luật đã quy định khi ký quyết định để đầu tư một dự án, phải xem lại chủ trương, xem dự án đó có thực sự hiệu quả hay không; đồng thời, phải có trách nhiệm xem vốn ở đâu để đầu tư và số tiền phải đảm bảo cho đủ dự án. Những điều này đã nhằm đảm bảo cho dự án có hiệu quả.
Tuy nhiên để công khai, minh bạch và sử dụng hiệu quả hơn kế hoạch đầu tư trung hạn, Chính phủ cần phải công bố được dự báo nguồn lực có được trong 5 năm tới. Trên cơ sở đó mới phân bổ cho các Bộ ngành địa phương. Từ đó, giao quyền cho các bộ, ngành, địa phương sắp xếp. Khi đó, các Bộ, ngành sẽ biết được năm nay sẽ dự kiến đầu tư cho những dự án nào. Sau đó, Trung ương sẽ kiểm duyệt.
Theo Bộ trưởng Bùi Quang Vinh, triển khai theo phương thức này sẽ chặt chẽ, linh hoạt, minh bạch; phù hợp với thông lệ quốc tế. Đây là biện pháp căn cơ nhất, nền tảng nhất để hạn chế việc xin cho và nhũng nhiễu trong lĩnh vực đầu tư công.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho rằng, việc ngăn chặn được dàn trải, thất thoát, lãng phí trong đầu tư công sẽ không thể giải quyết trong thời gian ngắn. Bộ trưởng cho rằng, cần sớm đưa Luật Đầu tư công vào thực hiện. Tuy nhiên, thực thi Luật là cả một quá trình và ngay cả đầu tư công trung hạn cũng gặp rất nhiều khó khăn.
Trọng Thủy