Quan hệ Đối tác chiến lược Việt-Indonesia nâng tầm Cộng đồng ASEAN

60 năm qua đã ghi nhận những thành quả to lớn trong mối quan hệ hợp tác giữa hai nước, cũng như những đóng góp của mối quan hệ này vào sự phát triển chung của cả khu vực ASEAN. Nhân dịp này, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Indonesia Hoàng Anh Tuấn đã trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại Jakarta.

Về sự phát triển của quan hệ Việt Nam - Indonesia kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1955, Đại sứ Hoàng Anh Tuấn cho biết trải qua chặng đường 60 năm, quan hệ hai nước đã phát triển trên mọi lĩnh vực từ kinh tế, chính trị đến an ninh quốc phòng, giáo dục... và hai nhà nước đã nâng tầm quan hệ từ đối tác toàn diện lên đối tác chiến lược vào tháng 6/2013. Quan hệ song phương tốt đẹp Việt Nam - Indonesia đã đóng góp tích cực đối với sự phát triển của mỗi nước nói riêng và đối với hòa bình, thịnh vượng của khu vực và thế giới nói chung.

Theo Đại sứ Hoàng Anh Tuấn, cũng như các mối quan hệ song phương khác, quan hệ Việt Nam - Indonesia trải qua những bước thăng trầm, nhưng nhìn chung vẫn tiến lên phía trước. Về chính trị, hai nước là đối tác tin cậy của nhau thông qua việc gặp gỡ thường xuyên giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, cũng như trao đổi đoàn ở các cấp khác nhau.

Về kinh tế, Indonesia là đối tác kinh tế lớn thứ 4 của Việt Nam trong ASEAN và là một trong những nước đầu tư lớn ở Việt Nam. Trong lĩnh vực an ninh - quốc phòng, hai nước đã và đang hợp tác chặt chẽ tại các diễn đàn ARF, Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng ASEAN, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng...

Về giáo dục, hiện có hơn 200 học sinh, sinh viên Việt Nam đang học tại các trường đại học của Indonesia và con số này có xu hướng tăng lên trong những năm gần đây. Du lịch là lĩnh vực còn nhiều tiềm năng phát triển trong tương lai. Hàng năm có khoảng 50.000 du khách Việt Nam đến Indonesia và khoảng 80.000 người từ Indonesia đến Việt Nam. Nhìn tổng thể, quan hệ Việt Nam - Indonesia đã phát triển nhanh chóng từ nền tảng tương đối thấp sang quan hệ đối tác chiến lược, tin cậy lẫn nhau, bao hàm tất cả các lĩnh vực hợp tác và là mối quan hệ hướng đến tương lai.

Đại sứ cho biết điểm quan trọng nhất trong quan hệ giữa Việt Nam - Indonesia là hai quốc gia có nhiều lợi ích tương đồng và sự hội tụ các lợi ích chiến lược. Cho đến nay, Việt Nam là nước đầu tiên và duy nhất trong ASEAN mà Indonesia thiết lập quan hệ đối tác chiến lược. Với Việt Nam, đây là một trong những mối quan hệ đối tác chiến lược quan trọng và thực chất.

Việt Nam và Indonesia là những nước có vị trí và vai trò quan trọng trong ASEAN, trong quan hệ quốc tế ở Đông Á và trong chiến lược của các nước lớn. Điều quan trọng là hai nước đều mong muốn duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông và Đông Nam Á, mong muốn giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và hướng tới sớm hoàn tất việc xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Từ góc độ kinh tế, Việt Nam và Indonesia đều là những nền kinh tế đang trỗi dậy và phát triển nhanh chóng. Indonesia là nước lớn có dân số trên 250 triệu người, đứng hàng thứ tư trên thế giới và tốc độ phát triển kinh tế cao. Việt Nam là nước có 90 triệu dân, có tốc độ phát triển kinh tế cao hàng đầu Châu Á - Thái Bình Dương và là thành viên của TPP, khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới.

Do đó, các tiềm năng hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Indonesia hiện còn rất lớn và hai nước đặt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Indonesia từ 5,6 tỷ USD trong năm 2014 lên 10 tỷ USD vào năm 2018.

Quan hệ chính trị được tăng cường cũng giúp tạo đà đưa quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Indonesia phát triển sâu rộng hơn nữa. Vừa qua, bên lề Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 27 tại Kuala Lumpur (Malaysia), Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng và Tổng thống Indonesia Joko Widodo đã gặp và trao đổi các biện pháp cụ thể đưa quan hệ hai nước phát triển một cách thực chất.

Đại sứ Hoàng Anh Tuấn cho biết vướng mắc còn tồn tại hiện nay giữa hai nước là việc giải quyết phân định vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và lãnh đạo hai nước nhất trí sẽ sớm kết thúc đàm phán về vấn đề này để tạo đà cho quan hệ hai nước phát triển sâu, rộng hơn nữa trong tương lai.

Nhận định về dịp kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước cũng là thời điểm hình thành cộng đồng ASEAN, Đại sứ Hoàng Anh Tuấn cho rằng sự ra đời của cộng đồng ASEAN là sự kiện lịch sử, là cột mốc quan trọng đánh dấu sự trưởng thành và phát triển của ASEAN và có ý nghĩa tích cực, nhiều chiều đối với quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Indonesia cũng như đối với ASEAN.

Theo Đại sứ, điều có tầm quan trọng sống còn với ASEAN là duy trì sự đoàn kết, thống nhất và phát triển của Hiệp hội. Sự phát triển của quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Indonesia sẽ là chất xúc tác, khuyến khích các quan hệ song phương khác trong ASEAN được thắt chặt và tăng cường hơn trước. Khi những mối quan hệ này được thúc đẩy sẽ giúp tạo ra các quan hệ đan xen, hỗ trợ, giúp thắt chặt sự đoàn kết và thống nhất hơn nữa trong ASEAN.

Đại sứ Hoàng Anh Tuấn nhấn mạnh cả Việt Nam và Indonesia đều là thành viên quan trọng của Cộng đồng ASEAN. Khi quan hệ giữa Việt Nam và Indonesia được tăng cường và thúc đẩy, và khi vai trò và uy tín của ASEAN ở khu vực và trên trường quốc tế được nâng lên thì điều này sẽ có tác động bổ trợ, giúp nâng tầm vai trò và ý nghĩa chiến lược của quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Indonesia trong khu vực và trên thế giới.

Việc thắt chặt quan hệ song phương giữa Việt Nam và Indonesia nằm trong chiến lược chung của từng thành viên cũng như của cả cộng đồng ASEAN trong việc đưa ASEAN đóng vai trò trung tâm trong việc xây dựng các cấu trúc khu vực trong đó ASEAN đóng vai trò chủ đạo.

Việc hình thành cộng đồng cũng như thắt chặt quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Indonesia phù hợp và phục vụ lợi ích quốc gia của cả Indonesia và Việt Nam, theo đó giúp tăng cường nội lực của từng nước, giúp hai nước có môi trường an ninh bên ngoài tốt hơn phục vụ cho mục tiêu phát triển kinh tế và nâng cao vị thế của cả Việt Nam và Indonesia ở khu vực Đông Á và trên thế giới. Qua đó hai nước càng có nhiều động lực để mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác chiến lược quan trọng này trong tương lai.