Cuộc tọa đàm liên quan đến ba nhóm nội dung: quy chuẩn xả thải và sức chịu đựng của môi trường; giám sát xả thải, kiểm soát ô nhiễm và quan trắc môi trường; quy hoạch phát triển ngành, quy hoạch môi trường và quy hoạch bảo vệ môi trường.
Nhà máy xử lý nước thải của Công ty TNHH Ðầu tư và Phát triển hạ tầng Nam Ðức, KCN Quang Minh. Ảnh: Thu Trang |
GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT, cho rằng, quản lý chất thải công nghiệp đang có “vấn đề”. Việc giám sát kiểm tra, thanh tra, quan trắc môi trường ở Việt Nam đang thiếu tính hệ thống.
“Đơn cử như vụ việc của công ty Formosa vừa qua, đến bây giờ chúng ta mới yêu cầu kết nối nguồn xả thải ra với hệ thống quan trắc môi trường của Hà Tĩnh, còn trước đây họ xả thải ra cái gì chúng ta không biết. Tất cả mọi chuyện chúng ta không hề hay biết thế nào cả”, GS Đặng Hùng Võ cho hay.
Theo GS Đặng Hùng Võ, việc kiểm tra, giám sát, thanh tra về xả thải hiện nay vẫn rời rạc, gần như không có kết nối giữa trung ương với địa phương, cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm. Do đó, việc kiểm soát, thanh tra, kiểm tra phải kết nối thành một hệ thống thì mới có mặt bằng giám sát toàn bộ.
Tại buổi tọa đàm, TS Nguyễn Xuân Sinh, Phó Cục trưởng Cục Hóa chất (Bộ Công Thương) cho biết, chúng ta ban hành văn bản nhiều nhưng năng lực của cơ quan theo dõi kiểm soát quản lý hiện nay thì chưa tốt và ý thức doanh nghiệp chưa cao.
“Qua câu chuyện nước thải của Formosa, tôi nghĩ tại sao chúng ta không có hệ thống kiểm soát trung gian để bất kỳ ai, cơ quan kiểm soát nào từ cảnh sát môi trường, cơ quan quản lý hay người dân có thể phát hiện ra nước thải đó xả ra ở mức độ như thế nào, có thông số vật lý ai cũng có thể nhìn thấy được như độ đục, màu, mùi... để dân phát hiện ra. Hoặc yêu cầu công ty xả ra đoạn kênh hở vài trăm mét để kiểm soát sau đó mới cho thải ngầm”, TS Sinh đề xuất.
Cũng theo các chuyên gia, mặc dù Luật Bảo vệ môi trường đưa ra quy hoạch môi trường là một thành phần của quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, nhưng đến nay quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội chưa làm về quy hoạch môi trường.
“Chúng ta đã quy hoạch khoảng 60 khu kinh tế ven biển và cửa khẩu. Các khu kinh tế mới thiên về yếu tố phát triển kinh tế chứ chưa đề cập tới vấn đề môi trường”, GS Võ phân tích.