Đây là những phần thưởng cao quý nhất của Đảng và Nhà nước dành cho các tác giả của công trình, cụm công trình khoa học và công nghệ đặc biệt xuất sắc, có giá trị rất cao về khoa học và công nghệ, có tác dụng lớn và lâu dài trong đời sống nhân dân, góp phần quan trọng phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, phát triển sự nghiệp khoa học và công nghệ của đất nước. Giải thưởng được tổ chức định kỳ 5 năm một lần, nhằm ghi nhận và tôn vinh những đóng góp nổi bật nhất của đội ngũ trí thức khoa học Việt Nam.
Đối với Giải thưởng đợt 7, Hội đồng cấp cơ sở sẽ tổ chức xét tặng từ ngày 1/12/2025 và hoàn thành trước 31/12/2025. Tiếp đó, Hội đồng cấp Bộ hoàn thành việc xét tặng trước ngày 15/4/2026.
Về tiếp nhận hồ sơ xét tặng cấp Nhà nước, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp nhận đến 17 giờ ngày 8/5/2026 đối với hồ sơ thường và đến 17 giờ ngày 15/5/2026 đối với hồ sơ mật. Công tác xét chọn của Hội đồng cấp Nhà nước sẽ được triển khai từ tháng 6/2026 và hoàn thành trong tháng 9/2026.
Tiến độ xét tặng tại Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước và Hội đồng cấp Nhà nước cũng đã được ấn định. Theo đó, Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước sẽ hoàn thành xét tặng chậm nhất vào ngày 30/8/2026. Hội đồng cấp Nhà nước hoàn thành xét tặng trong tháng 9/2026 và dự kiến trình Thủ tướng Chính phủ kết quả vào cuối tháng 11/2026.
Lễ trao Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ đợt 7 dự kiến được tổ chức vào ngày 2/9/2027 nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh, nhằm tôn vinh xứng đáng những đóng góp của đội ngũ nhà khoa học đối với sự nghiệp phát triển đất nước.
Để chuẩn bị cho đợt xét tặng lần thứ 7, Bộ Khoa học và Công nghệ đã chủ động xây dựng kế hoạch, tổ chức các hoạt động hướng dẫn, trong đó đã tổ chức hai hội thảo (tại Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội) thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự quan tâm của các cơ quan, tổ chức đối với hai Giải thưởng và công tác xét tặng lần thứ 7; là cơ sở quan trọng để Bộ Khoa học và Công nghệ hoàn thiện phương án tổ chức triển khai thời gian tới
Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, từ năm 1996 đến nay, Nhà nước đã tổ chức 6 đợt xét và trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ. Đợt 1 ghi nhận 33 công trình, cụm công trình được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh. Đợt 2 có tổng cộng 92 công trình được trao thưởng, gồm 21 Giải thưởng Hồ Chí Minh và 71 Giải thưởng Nhà nước. Đợt 3 trao thưởng cho 55 công trình, trong đó 13 Giải thưởng Hồ Chí Minh và 42 Giải thưởng Nhà nước. Đợt 4 trao cho 32 công trình, gồm 12 Giải thưởng Hồ Chí Minh và 20 Giải thưởng Nhà nước. Đợt 5 ghi nhận 16 công trình, trong đó có 9 Giải thưởng Hồ Chí Minh và 7 Giải thưởng Nhà nước. Đợt gần nhất – đợt 6, có 29 công trình được trao thưởng, gồm 12 Giải thưởng Hồ Chí Minh và 17 Giải thưởng Nhà nước (không bao gồm các công trình, cụm công trình thuộc lĩnh vực bí mật nhà nước).
Chủ trương phát triển đội ngũ trí thức và tôn vinh các thành tựu khoa học luôn được Đảng và Nhà nước coi trọng. Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia khẳng định vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Luật Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo năm 2025 vừa được Quốc hội thông qua tạo hành lang pháp lý thuận lợi để thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng kết quả khoa học và công nghệ, đồng thời khuyến khích sáng tạo. Việc ghi nhận và tôn vinh các công trình khoa học có ý nghĩa động viên lớn, góp phần khích lệ đội ngũ trí thức tiếp tục cống hiến. Trong bối cảnh đó, việc tôn vinh những đóng góp xuất sắc thông qua Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ càng mang ý nghĩa to lớn, vừa tri ân đóng góp trong quá khứ, vừa truyền cảm hứng đổi mới sáng tạo cho tương lai.