Theo tờ trình của Chính phủ, do không thực hiện được chủ trương “đất đổi đất” trong đền bù giải phóng mặt băng về di dân tái định cư vì quỹ đất lâm nghiệp ở các lâm trường, tổ chức của tỉnh Thừa Thiên Huế có hạn nên Chính phủ đề xuất sử dụng một phần nguồn vốn trái phiếu Chính phủ dự phòng giai đoạn 2012-2015 của dự án Hồ Tả Trạch cho hợp phần đền bù, cụ thể là chi 77 tỷ đồng để đền bù bằng tiền cho các hộ gia đình nhằm xử lý dứt điểm việc khiếu kiện kéo dài (10 năm) của người dân.
Tuy nhiên, thẩm tra về dự án này, Ủy ban Tài chính- ngân sách của Quốc hội cho rằng, về nguyên tắc, việc Chính phủ đề xuất chi 77 tỷ đồng để thực hiện bồi thường, di dân tái định cư cho bà con vùng dự án là chưa thực sự phù hợp vì hợp phần đền bù của dự án Hồ Tả Trạch đã được bố trí đủ từ nguồn vốn Ngân sách Trung ương hỗ trợ có mục tiêu cho địa phương theo tổng mức đầu tư được phê duyệt. Bên cạnh đó, hạng mục đền bù của dự án Hồ Tả Trạch không phải là nhiệm vụ của Hợp phần công trình nên không nằm trong danh mục sử dụng vốn TPCP giai đoạn 2012- 2015 đã được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê duyệt. “Việc Bộ NN&PTNT ban hành Quyết định cho phép bổ sung hạng mục đền bù (77,575 tỷ đồng) vào dự án Hồ Tả Trạch khi chưa có ý kiến chấp thuận của UBTVQH về việc cho phép bổ dung hạng mục này vào Hợp phần công trình sử dụng vốn TPCP là chưa thực hiện nghiêm nguyên tắc, tiêu chí trong phân bổ, sử dụng vốn TPCP”, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh.
Dự án hồ chứa nước Tả Trạch (Thừa Thiên Huế). Ảnh: Hồ Cầu - TTXVN |
Việc không triển khai thực hiện được chủ tr
ương “đất đổi đất”, kéo dài thời gian thực hiện đền bù cho dân khiến cho đời sống người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số quanh dự án Hồ Tả Trạch (bị thu hồi đất nông nghiệp 10 năm nay) gặp nhiều khó khăn, gây khiếu kiện kéo dài, bức xúc trong nhân dân. Do vậy, Ủy ban Tài chính ngân sách chấp thuận đề xuất của Chính phủ cho phép được sử dụng 77 tỷ đồng trong số 150 tỷ đồng vốn trái phiếu Chính phủ để sớm hoàn thành việc đền bù đất lâm nghiệp cho dân.
Cho ý kiến tại phiên họp, Trưởng ban Công tác đại biểu của UBTVQH Trần Văn Túy cho rằng, phải giải quyết dứt điểm tình trạng nợ dân đã 10 năm nay. Đặc biệt, ngoài trả tiền còn phải tính thêm vấn đề sinh kế, dân sinh cho bà con. Đồng quan điểm này, ông Phan Xuân Dũng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội cũng cho rằng, việc đền bù ngay cho dân là cần thiết. Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu cũng nêu rõ, do thực hiện dự án này sai ở nhiều cấp nên giờ phải giải quyết dứt điểm, ai sai phải kiểm điểm rõ.
Nhấn mạnh Quốc hội rất ủng hộ Chính phủ, không muốn việc xảy ra trước đó lại gây khó khăn cho Chính phủ mới, song Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị qua sự việc này cần rút kinh nghiệm nghiêm khắc. “Không phải Uỷ ban Thường vụ Quốc hội không giải quyết cho dân nhưng vấn đề phải đảm bảo đúng nguyên tắc. Giờ tìm ra nguồn cũng khó vì vừa qua nguồn nào vào đâu quyết hết rồi. Việc xử lý dứt điểm tồn tại thì Chính phủ phải có trách nhiệm xử lý. Liên quan tới giải quyết cho dân nên cho Chính phủ tiếp tục rút nghiệm một lần nữa đối với vấn đề này”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng yêu cầu, Chính phủ phải có trách nhiệm chỉ đạo các Bộ ngành, địa phương thực hiện đúng nghị quyết của Quốc hội. Không phải cứ xong rồi lại rút kinh nghiệm, từ năm này sang năm khác "sợi dây" kinh nghiệm rút hoài không hết”.