Đổi mới phương thức truyền thông về phòng tránh tai nạn bom mìn, vật nổ

Phát biểu khai mạc, Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Phó trưởng Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 701, Phó trưởng Ban Chỉ đạo xây dựng Chiến lược quốc gia về giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn vật nổ khẳng định, kết quả triển khai Chương trình Hành động quốc gia về khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh giai đoạn 2010-2025 (Chương trình 504) cho thấy, công tác giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn vật nổ đã có những chuyển biến tích cực. Nhiều mô hình, chương trình về giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn đã được triển khai rộng khắp ở cả cấp trung ương và địa phương.

Những hoạt động này đã nhận được sự quan tâm của chính quyền các cấp, sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, đem lại hiệu quả rõ rệt. Số vụ tai nạn bom mìn vật nổ trên toàn quốc giảm đáng kể do nhận thức, thái độ và hành vi an toàn của cộng đồng dân cư vùng ô nhiễm đã có những thay đổi theo chiều hướng tích cực. Tuy nhiên, hoạt động này vẫn còn phân tán, thiếu sự thống nhất, chưa có chiến lược toàn diện cấp quốc gia. Việc thiếu cơ chế phối hợp, thiếu đội ngũ cán bộ chuyên trách và chưa có tài liệu chuẩn hóa là những rào cản lớn trong quá trình triển khai công tác giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn vật nổ cho nhân dân.

Thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ giao, Bộ Quốc phòng đã chủ trì phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, các tổ chức quốc tế và chuyên gia xây dựng dự thảo Chiến lược quốc gia về giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn vật nổ đến năm 2065 và những năm tiếp theo.

Dự thảo Chiến lược đã xác định các mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ trọng tâm, đề xuất các giải pháp thực hiện theo các giai đoạn phù hợp với mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Dự thảo cũng xác định vai trò chủ đạo của các cơ quan quản lý Nhà nước, đồng thời nhấn mạnh sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các bộ, ngành và địa phương; xây dựng các giải pháp nhằm vận động, khuyến khích sự tham gia tích cực từ các tổ chức chính trị - xã hội, chính phủ các nước và các tổ chức quốc tế đối với công tác giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn vật nổ trên phạm vi toàn quốc.

Đề dẫn Hội thảo, Thiếu tướng Trần Trung Hòa, Tư lệnh Binh chủng Công binh, Tổng giám đốc Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam cho biết, dự thảo Chiến lược gồm 5 phần, xác định 3 giai đoạn cụ thể. Giai đoạn đến 2035: Tăng cường năng lực cho cán bộ, phổ biến kiến thức đến cộng đồng ở vùng ô nhiễm nặng, bảo đảm 70% dân cư vùng này và 100% nhóm nguy cơ cao được tiếp cận giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn vật nổ. Giai đoạn 2035 - 2045: Toàn bộ cấp xã đủ năng lực tự tổ chức hoạt động giáo dục; 100% dân số ở vùng ô nhiễm được tham gia chương trình. Đến năm 2065: Hoàn thành mục tiêu Việt Nam không còn tai nạn bom mìn vật nổ, xây dựng xã hội an toàn và phát triển bền vững.

Để tiếp tục hoàn thiện các nội dung dự thảo Chiến lược đạt chất lượng cao nhất, Thiếu tướng Trần Trung Hòa đề nghị các đại biểu dự hội thảo đóng góp ý kiến tập trung vào một số vấn đề trọng tâm, gồm: Sự cần thiết của việc xây dựng và ban hành Chiến lược, tính đầy đủ, phù hợp, khả thi của các quan điểm, mục tiêu trong dự thảo Chiến lược; các nhóm nhiệm vụ, giải pháp, cần bổ sung, điều chỉnh để bảo đảm hiệu quả trong quá trình triển khai từ trung ương đến địa phương; định hướng huy động, sử dụng nguồn lực trong nước, quốc tế; cơ chế điều phối, phối hợp và theo dõi, giám sát thực hiện Chiến lược; kinh nghiệm quốc tế có thể vận dụng phù hợp với điều kiện Việt Nam...

Từ thực tiễn công tác thông tin tuyên truyền của Thông tấn xã Việt Nam những năm qua, chia sẻ tại hội thảo, Phó tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam Nguyễn Thị Sự cho rằng, công tác thông tin tuyên truyền phòng tránh tai nạn bom mìn, vật nổ sau chiến tranh cần được tiến hành bài bản, thường xuyên, có trọng tâm, trọng điểm và phù hợp với từng đối tượng, địa bàn, lĩnh vực. Các cơ quan báo chí cần đa dạng hóa loại hình, sản phẩm, cách thức thông tin, triển khai các chuyên đề, chuyên mục, các trang thông tin chuyên biệt cho từng đối tượng. 

Trong bối cảnh chuyển đổi số báo chí diễn ra mạnh mẽ, nhu cầu và cách thức tiếp cận thông tin của công chúng đã có nhiều thay đổi, công tác thông tin tuyên truyền phòng tránh tai nạn bom mìn, vật nổ sau chiến tranh cần đổi mới nội dung và hình thức, theo hướng trực quan sinh động, gần gũi, dễ hiểu, dễ tiếp cận hơn với công chúng. 

Phó tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam Nguyễn Thị Sự nhấn mạnh, với vai trò là cầu nối truyền tải các thông điệp, chương trình hành động của các bộ, ngành, địa phương liên quan tới đông đảo công chúng, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp mà Chiến lược đã đề ra, các cơ quan báo chí cần được cung cấp, chia sẻ thông tin thông qua một cơ chế phối hợp chặt chẽ, thường xuyên hơn, trực tiếp là Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam. Đồng thời, các cơ quan báo chí cần được tạo điều kiện thuận lợi khi triển khai hoạt động tác nghiệp, tổ chức các chuyến công tác thực tế, cần được hỗ trợ phương tiện, nguồn lực cần thiết để có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao...