Điều hành linh hoạt, hiệu quả giá các mặt hàng thiết yếu

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Trưởng ban Chỉ đạo nhấn mạnh, trong điều kiện khó khăn do dịch COVID-19 tác động tới chuỗi sản xuất, cung ứng, lưu thông hàng hóa, công tác điều hành giá rất áp lực đối với các bộ, ngành, nhưng những kết quả đạt được là tích cực và đáng được ghi nhận.

Kiểm soát lạm phát ở mức thấp

Theo báo cáo của Bộ Tài chính – cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo, mặt bằng giá cả thị trường trong 10 tháng năm 2021 cơ bản nằm trong kịch bản điều hành giá đã đề ra ngay từ đầu năm. Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, CPI tháng 10/2021 ước giảm 0,1 – 0,15%, bình quân 10 tháng tăng 1,81% - 1,83% so với cùng kỳ năm trước, lạm phát cơ bản 10 tháng ước tăng 0,82% - 0,86%. Từ đầu năm đến nay, mặt bằng giá cả thị trường tăng/giảm đan xen, một số mặt hàng có mức tăng cao do chịu tác động từ các yếu tố và giá thế giới.

Nguyên nhân gây áp lực lên mặt bằng giá được Thứ trưởng Bộ Tài chính Tạ Anh Tuấn nêu ra là do một số mặt hàng thiết yếu có biến động tăng giá do ảnh hưởng từ chi phí nguyên liệu đầu vào, chi phí vận chuyển logistics tăng như thức ăn chăn nuôi, phân bón, vật liệu xây dựng; giá mặt hàng xăng dầu, LPG trong nước tăng do tác động từ giá thế giới tăng mạnh khi nhu cầu chung trên thế giới tăng…

Bên cạnh đó, các nguyên nhân làm giảm áp lực lên mặt bằng giá như: tổng cầu nền kinh tế vẫn chưa hồi phục trong bối cảnh quý II và quý III chịu tác động rất lớn bởi tình hình dịch bệnh. Một số lĩnh vực vẫn chịu tác động mạnh của dịch bệnh như dịch vụ văn hóa, giải trí du lịch giảm mạnh, tiêu dùng cơ bản ở mức thấp. Giá các mặt hàng thực phẩm cơ bản ổn định, trong đó có thịt lợn giảm so với cùng kỳ năm trước do nguồn cung trong nước dồi dào. Nền tảng kinh tế vĩ mô, tỷ giá ổn định với các chính sách tiền tệ, tài khóa linh hoạt, thận trọng…

Khẳng định công tác điều hành giá 10 tháng qua được thực hiện linh hoạt, có những quyết đáp kịp thời, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho hay, giá xăng dầu trên thị trường thế giới liên tục có xu hướng tăng do tổng thể của nhiều yếu tố như nhu cầu vận tải và tiêu dùng tăng trở lại khi nhiều nước bắt đầu nới lỏng việc kiểm soát đi lại, một số quốc gia triển khai các gói kích thích kinh tế góp phần làm tăng nhu cầu tiêu thụ xăng dầu… Trong nước, giá xăng dầu được điều hành theo giá thế giới, đồng thời kết hợp với việc sử dụng linh hoạt công cụ quỹ bình ổn giá nên đã hạn chế được mức tăng giá cao tại một số thời điểm, qua đó góp phần cho ổn định mặt bằng giá cả chung, hỗ trợ cho công tác phòng, chống dịch.

Liên quan đến hiện tượng có nhiều mức giá test/kit xét nghiệm với dải giá rộng ảnh hưởng đến chi phí xét nghiệm của người dân, doanh nghiệp trong thời gian qua, báo cáo tại cuộc họp, ông Nguyễn Nam Liên, Vụ trưởng Kế hoạch tài chính (Bộ Y tế) cho biết, tính đến hết ngày 20/10/2021, Bộ Y tế đã nhận được báo cáo của 78 công ty sản xuất, kinh doanh test xét nghiệm báo cáo khả năng cung ứng và giá do đơn vị công bố cho 186 loại test xét nghiệm SARS-CoV-2. Trong đó, về xét nghiệm vật liệu di truyền (PCR, LAMP), có 35 test (phần lớn được sản xuất từ châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc và Việt Nam), giá bán từ 112.000 - 700.000 đồng/test.

Về xét nghiệm kháng nguyên, với test nhanh, có 95 test, giá bán từ 43.000 - 250.000 đồng/test. Với test sử dụng cùng máy, có 3 test, giá bán từ 71.400 - 180.000 đồng/test. Về xét nghiệm kháng thể, với test nhanh, có 7 test, giá bán từ 55.650 - 187.000 đồng/test. Với test sử dụng cùng máy, có 45 test, giá bán từ 82.294 - 209.982 đồng/test.

Thông tin liên quan đến việc giá thịt lợn trong nước diễn biến theo chiều hướng giảm, đặc biệt giảm nhiều từ cuối tháng 4 sang tháng 5 và tháng 7, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến phân tích, do nguồn cung dồi dào trong khi dịch bệnh tái bùng phát và diễn biến phức tạp làm nhu cầu người tiêu dùng giảm, mặt khác do một số địa phương phải giãn cách xã hội, khó vận chuyển tiêu thụ sản phẩm khiến việc tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi giảm mạnh. Hơn nữa, tốc độ giảm giữa giá lợn hơi và thịt lợn bán lẻ không đều dẫn đến mức chênh lệch giá hiện nay tương đối lớn. Tuy nhiên, đến thời điểm từ giữa tháng 10, giá lợn hơi đã có xu hướng tăng nhẹ trở lại.

“Hôm nay, giá thịt lợn đã lên 2 giá. Mấy hôm nay, giá tăng liên tục… Các chợ đầu mối vẫn chưa mở hết, nếu mở hết sẽ bình ổn trở lại. Hiện cả nước có 28,5 triệu con lợn, trong đó có 2,93 triệu con  lợn nái, 4,7 triệu con lợn theo mẹ, tổng cộng dồn toa khoảng 1,5 triệu con nên giá giảm sâu, nhưng sẽ bình phục trở lại. Dự báo từ nay đến Tết nguyên đán sẽ không có biến động lớn vì khống chế dịch tả lợn châu Phi của ta tương đối tốt”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho hay.

Bộ Tài chính nhận định, diễn biến khủng hoảng năng lượng toàn cầu chưa tạo áp lực lớn cho các tháng cuối năm 2021 nhưng sẽ tạo áp lực rõ ràng lên kinh tế Việt Nam trong các tháng đầu năm 2022 khi giá nguyên, nhiên, vật liệu ở mức cao chịu ảnh hưởng từ giá thế giới; nhu cầu tiêu dùng theo quy luật tăng trong dịp Tết nguyên đán cũng như tổng cầu nền kinh tế sẽ có những phục hồi khi dịch bệnh được kiểm soát.

Bộ Tài chính đưa ra dự báo lạm phát cả năm 2021 cơ bản được kiểm soát ở mức thấp, trong tầm kiểm soát của Chính phủ và Ban Chỉ đạo, đảm bảo chỉ tiêu do Quốc hội đề ra. Theo đó, dự báo CPI bình quân năm 2021 so với năm 2020 tăng 2,07 - 2,18%. CPI tháng 12/2021 so với tháng 12/2020 tăng khoảng 3,02 - 3,28%. Do vậy, công tác quản lý, điều hành giá các tháng còn lại năm 2021 và ngay trong thời gian đầu năm 2022 cần tiếp tục thực hiện một cách thận trọng, linh hoạt và chủ động, tập trung vào việc kiểm soát lạm phát theo mục tiêu và hỗ trợ thực hiện mục tiêu kép của Chính phủ.

Ổn định giá góp phần ổn định đời sống nhân dân

Đánh giá cao công tác quản lý, điều hành giá linh hoạt từ đầu năm đến nay, kiểm soát được chỉ số lạm phát, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho rằng, kết quả này góp phần tích cực trong ổn định kinh tế vĩ mô, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp và người dân, đặc biệt là trong phục hồi và phát triển kinh tế trong điều kiện bị tác động nặng nề của đại dịch COVID-19. Ổn định giá góp phần ổn định đời sống nhân dân, làm tốt công tác an sinh xã hội, tạo điều kiện chống dịch thành công.

“Từ nay đến cuối năm, dự kiến CPI bình quân tăng khoảng 2%. Như vậy, mục tiêu kiểm soát lạm phát do Quốc hội và Chính phủ giao trong năm 2021 chúng ta không bị áp lực nặng nề, khả năng hoàn thành mục tiêu rất là cao”, Phó Thủ tướng nói.

Kết quả này có được là nhờ sự chỉ đạo sâu sát của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; các bộ, ngành, nhất là các địa phương, các doanh nghiệp tham gia chuỗi cung ứng chung đã rất nỗ lực, vào cuộc đồng bộ với các giải pháp bài bản, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, công khai, minh bạch được dư luận đồng tình cao.

Theo Phó Thủ tướng, sang năm 2022, nhiều nước đã bắt đầu mở cửa, khôi phục lại sản xuất, nhu cầu nguyên vật liệu, năng lượng… tăng rất cao. Ở trong nước, chúng ta đã kiểm soát tốt, nhưng diễn biến dịch COVID-19 vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, gây ra khó khăn đối với hoạt động sản xuất, cung ứng, lưu thông hàng hóa và áp lực đối với công tác điều hành giá.

Do đó, từ nay đến cuối năm, Phó Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành tập trung cao độ, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan và nhiệm vụ của từng thành viên Ban Chỉ đạo phải nắm bắt tình hình, theo sát diễn biến, điều hành theo đúng quy định của pháp luật, chủ động có các giải pháp phù hợp, hiệu quả, kịp thời.

Về giải pháp cho những tháng cuối năm 2021 và năm 2022, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính tiếp thu các ý kiến phát biểu của các bộ, ngành để hoàn thiện hệ thống giải pháp sát với tình hình và điều kiện thực tiễn trong nước, bảo đảm khả thi. Bộ Ngoại giao phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước theo dõi sát diễn biến tình hình thế giới, tình hình lạm phát chung của các quốc gia, diễn biến các thị trường Việt Nam xuất khẩu, nhập khẩu lớn để chủ động có giải pháp phù hợp.

Các bộ, ngành, địa phương cần tổ chức theo dõi sát diễn biến cung cầu của thị trường các mặt hàng quan trọng, thiết yếu để chuẩn bị nguồn dự trữ, bình ổn giá, nhất là trong những tháng cuối năm, Tết Nguyên đán và đầu năm 2022. Đây là những việc Ban Chỉ đạo điều hành giá đã làm hằng năm, nhưng năm nay có đặc thù là nền kinh tế bị tác động nặng nề của dịch bệnh cho nên cần hết sức lưu ý để tổ chức công tác dự trữ, bình ổn hợp lý.

Phó Thủ tướng yêu cầu giữ ổn định giá các hàng hóa nhà nước định giá, sát với tình hình, bảo đảm kiểm soát được lạm phát chung, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp và người dân. Bộ Y tế cần tập trung hơn trong việc triển khai các nhiệm vụ liên quan đến quản lý giá dịch vụ khám chữa bệnh. Bộ Tài chính, Ngân hàng nhà nước tiếp tục chủ động phối hợp hài hòa giữa chính sách tài khóa với chính sách tiền tệ, gắn với chương trình phục hồi và phát triển kinh tế.

Các bộ ngành theo chức năng nhiệm vụ của mình tập trung quản lý, điều hành linh hoạt, hiệu quả về giá đối với các mặt hàng thiết yếu như: Xăng dầu; điện; thực phẩm; phân bón và thức ăn chăn nuôi; thuốc chữa bệnh và sinh phẩm, vật tư y tế…; tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ được giao để hoàn thành các chỉ tiêu trong năm 2021, tạo dư địa để điều hành giá trong năm 2022.