Thay mặt lãnh đạo tỉnh Phú Yên, ông Hồ Văn Tiến, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã điểm lại những mốc sự kiện quan trọng về thân thế, sự nghiệp, cuộc đời cách mạng của Luật sư – Nguyễn Hữu Thọ; sự kiện quân, dân Phú Yên đã 3 lần giải thoát ông khỏi sự quản thúc của địch.
Luật sư- Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ, bí danh Ba Nghĩa, sinh ngày 10/7/1910, tại xã Long Phú, huyện Bến Lức, tỉnh Long An. Ông là một trí thức yêu nước tiêu biểu, một nhà hoạt động chính trị, nhà lãnh đạo xuất sắc của Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Sau khi du học ở Pháp và tốt nghiệp Đại học Luật năm 1932, tháng 5/1933 đến năm 1945, ông trở về nước làm nghề luật sư tại các tỉnh Mỹ Tho, Vĩnh Long, Cần Thơ, Sài Gòn. Cuối năm 1946, sau khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, Luật sư Nguyễn Hữu Thọ bí mật cộng tác với lực lượng kháng chiến Việt Minh tại nội thành Sài Gòn.
Dâng hương tại Nhà tưởng niệm Luật sư- Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ. Ảnh: Thế Lập/TTXVN |
Từ năm 1947, Luật sư Nguyễn Hữu Thọ tham gia phong trào yêu nước của trí thức Sài Gòn- Chợ Lớn đòi chính phủ Pháp phải thương lượng với Chính phủ Việt nam Dân chủ cộng hoà chấm dứt chiến tranh xâm lược. Năm 1949, ông được kết nạp vào Đảng cộng sản Đông Dương. Năm 1954, Luật sư tham gia thành lập “Phong trào bảo vệ hoà bình Sài Gòn - Chợ Lớn” đấu tranh đòi chính phủ Pháp và chính quyền bù nhìn thi hành nghiêm Hiệp định Giơ-ne-vơ, đòi thả tù chính trị, thực hiện quyền tự do dân chủ...
Trong cuộc đời hoạt động cách mạng, Luật sư từng bị chính quyền Ngô Đình Diệm bắt giam và bị đưa đi quản thúc tại tỉnh Phú Yên trong 6 năm (1955- 1961). Ngày 29/10/1961, Luật sư Nguyễn Hữu Thọ đã được Đảng bộ Phú Yên tổ chức giải thoát thành công. Đây là một sự kiện lịch sử quan trọng, là chiến công to lớn của Đảng bộ và nhân dân Phú Yên, góp phần vào thắng lợi của sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Trở về căn cứ, Luật sư Nguyễn Hữu Thọ tham gia thành lập Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. Tháng 2/1962, tại Đại hội lần thứ Nhất, Luật sư Nguyễn Hữu Thọ được bầu làm Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam và tiếp tục giữ nhiều cương vị quan trọng: Phó Chủ tịch nước, Quyền Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam …
Sau thời gian bị quản thúc ở Phú Yên, được nhân dân nơi đây chở che, giúp đỡ, Luật sư - Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ đã coi Phú Yên là quê hương thứ hai. Dấu ấn về cuộc đời hoạt động của Luật sư được đảng bộ, nhân dân Phú Yên trân trọng lưu giữ tại Nhà tưởng niệm đặt tại thành phố Tuy Hoà.
Luật sư- Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao vàng, Huân chương Hồ Chí Minh và nhiều huân chương, danh hiệu cao quý khác..