Đồng chí có thể cho biết ý nghĩa lịch sử sự ra đời của Đảng bộ Khối?
Vào năm 1948, toàn thể đảng viên các cơ quan Trung ương sinh hoạt trong một chi bộ tại căn cứ địa Việt Bắc. Do các cơ quan Trung ương lúc đó phân tán, ở xa nhau, việc sinh hoạt của chi bộ không thuận lợi nên Hội nghị toàn thể chi bộ cơ quan Trung ương vào ngày 1/11/1948 đã đề nghị thành lập Liên chi cơ quan Trung ương (tiền thân của Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương ngày nay).
Ngay sau đó, Liên chi cơ quan Trung ương được thành lập vào ngày 7/11/1948 (theo Chỉ thị số 35-CT/TW của Ban Thường vụ Trung ương), tại Chiến khu Việt Bắc. Liên chi khi thành lập gồm 6 chi bộ trong các cơ quan Trung ương Đảng, Chính phủ và Mặt trận; là những cơ quan đầu não của cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc; là trụ cột của nhân dân lao động Việt Nam.
Sự ra đời của Liên chi các cơ quan Trung ương có ý nghĩa rất quan trọng trong việc đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng để lãnh đạo toàn quốc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Qua các thời kỳ của cách mạng, để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ và đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, Đảng bộ Khối đã trải qua 5 lần tách, nhập, hợp nhất, sắp xếp, tổ chức lại, có những giai đoạn được đưa về trực thuộc Đảng bộ thành phố Hà Nội.
Thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa X), ngày 11/4/2007, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 47-QĐ/TW về lập Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương trên cơ sở sắp xếp, tổ chức lại 7 đảng bộ khối (Khối I, Kinh tế, Tư tưởng, Khoa giáo, Dân vận, Nội chính, Đối ngoại) và Ban Cán sự Đảng Ngoài nước. Từ một Đảng bộ được thành lập trong khói lửa của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp giữa chiến khu Việt Bắc với 6 chi bộ gồm hàng trăm đảng viên, đến nay, Đảng bộ Khối đã có 61 đảng bộ trực thuộc với 78.449 đảng viên, sinh hoạt trong 5.814 chi bộ.
Là tổ chức đảng bộ trong các cơ quan tham mưu chiến lược của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, qua 75 năm xây dựng và phát triển, theo yêu cầu của mỗi giai đoạn lịch sử, thời kỳ cách mạng khác nhau, dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, mà trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cấp ủy đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương luôn đoàn kết, sáng tạo, phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần xứng đáng cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta thực hiện thành công sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Việc thành lập Liên chi cơ quan Trung ương là một trong những chủ trương quan trọng của Trung ương Đảng và Bác Hồ nhằm đáp ứng nguyện vọng của các chi bộ, đảng viên đang sinh hoạt tại các cơ quan Trung ương ở Việt Bắc. Sự ra đời của Liên chi cơ quan Trung ương lúc đó giải quyết được 3 vấn đề quan trọng.
Tại thời điểm năm 1948, công tác phát triển đảng, cán bộ trong các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương ngày càng tăng; sinh hoạt đảng gặp nhiều khó khăn do các cơ quan Trung ương phân tán nhiều nơi. Việc tổ chức lại bộ máy của cấp ủy đảng, chi bộ và sinh hoạt đảng ở Trung ương lúc này cần thiết nhằm giải quyết những khó khăn nêu trên.
Bên cạnh đó, sự ra đời của Liên chi cơ quan Trung ương đáp ứng yêu cầu thực hiện công tác chỉnh huấn, huấn luyện và bồi dưỡng cán bộ đang công tác ở các cơ quan Trung ương. Việc huấn luyện và bồi dưỡng cán bộ của Liên chi cơ quan không chỉ thực hiện ở các cơ quan trong Liên chi cơ quan mà còn mở rộng đến cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã.
Sự ra đời của Liên chi cơ quan Trung ương góp phần thực hiện nhiệm vụ kiểm tra công tác Đảng và tổ chức việc sinh hoạt chi bộ trong các cơ quan Trung ương.
Trải qua chặng đường 75 năm xây dựng và phát triển, xin đồng chí khái quát sự chuyển biến trên các mặt công tác xây dựng Đảng, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của các cơ quan Trung ương?
Trải qua chặng đường 75 năm xây dựng và phát triển, nhất là những năm gần đây, đội ngũ cán bộ, đảng viên và các cấp ủy đảng trong Đảng bộ Khối đã nỗ lực phấn đấu tạo sự chuyển biến quan trọng và khá toàn diện trên các mặt công tác xây dựng Đảng, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của các cơ quan Trung ương.
Công tác xây dựng Đảng đã triển khai toàn diện, đồng bộ và từng bước đi vào chiều sâu. Trong đó, Đảng ủy Khối và các cấp ủy đã tập trung quán triệt, nghiên cứu, cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội X, Đại hội XI, Đại hội XII, Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết của Trung ương và của Bộ Chính trị, Ban Bí thư thành những chương trình, kế hoạch thực hiện; đồng thời, ban hành nghị quyết chuyên đề đối với những vấn đề cốt yếu, phù hợp với đặc thù của Đảng bộ Khối và tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện đạt hiệu quả. Tiến hành tổng kết thực tiễn và lựa chọn những khâu đột phá để tổ chức thực hiện như nâng cao chất lượng chi bộ; tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; nâng cao đạo đức cách mạng, tăng cường tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị; đổi mới công tác tư tưởng, phương thức học tập nghị quyết của Đảng, công tác dân vận trong các cơ quan nhà nước; đổi mới phương thức lãnh đạo của tổ chức đảng…
Công tác chính trị tư tưởng được coi trọng và có nhiều đổi mới đã góp phần tạo sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong cơ quan, đơn vị. Công tác xây dựng, củng cố, kiện toàn cấp ủy và tổ chức đảng, công tác quản lý, phát triển và nâng cao chất lượng đảng viên, công tác bảo vệ chính trị nội bộ được các cấp ủy, tổ chức đảng tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả. Công tác kiểm tra, giám sát được tăng cường, chất lượng từng bước được nâng lên. Công tác dân vận và lãnh đạo các đoàn thể chính trị - xã hội được tăng cường, từng bước đi vào chiều sâu, mang lại hiệu quả thiết thực.
Bên cạnh đó, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, khóa XII) và Kết luận 21 (khóa XIII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; Chỉ thị 03, Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị và các quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên... được cấp ủy các cấp trong toàn Đảng bộ Khối triển khai thực hiện nghiêm túc, bài bản, có nhiều sáng tạo, nhiều mô hình hay, điển hình tiên tiến đã xuất hiện... Qua đó, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị được thực hiện trong toàn Đảng bộ Khối; tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị được tăng cường, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa".
Cùng với đó, phương thức lãnh đạo của cấp ủy các cấp từng bước được đổi mới, tập trung lãnh đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của các cơ quan, đơn vị. Đảng ủy Khối và các cấp ủy đã chủ động, tăng cường phối hợp chặt chẽ với đảng đoàn, ban cán sự đảng, lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương lãnh đạo cán bộ, đảng viên tích cực triển khai công tác nghiên cứu, tham mưu, đề xuất những chủ trương, chính sách và biện pháp thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh - quốc phòng. Đẩy mạnh ba đột phá chiến lược, đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với cơ cấu lại nền kinh tế; thực hiện tốt công tác an sinh xã hội; tăng cường hoạt động đối ngoại, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.
Đặc biệt, trong thời gian gần đây, đội ngũ cán bộ, đảng viên trong Đảng bộ Khối cùng toàn Đảng, toàn quân và toàn dân tích cực phòng, chống dịch COVID-19; tham gia giữ gìn, bảo vệ chủ quyền và xây dựng biển đảo Việt Nam; tập trung khắc phục hậu quả do đại dịch gây ra, nhất là tập trung phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội... đóng góp tích cực vào công cuộc đổi mới, đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.
Với những thành tích và đóng góp đã đạt được trên chặng đường 75 năm qua, Đảng bộ Khối và nhiều tập thể, cá nhân cán bộ, đảng viên đã vinh dự được tặng nhiều phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước. Đây là niềm vinh dự, tự hào, cổ vũ, động viên, khích lệ to lớn đối với thành quả cách mạng của tập thể, cán bộ, đảng viên của Đảng bộ Khối trong suốt quá trình phấn đấu, rèn luyện và trưởng thành.
Thấm nhuần lời dạy của Bác, trong những năm qua, Đảng bộ Khối đã thường xuyên chăm lo công tác xây dựng Đảng cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức, cán bộ và đạo đức. Đội ngũ bí thư cấp ủy thường xuyên được chăm lo đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực công tác. Nội dung và hình thức sinh hoạt chi bộ từng bước đổi mới góp phần nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ và chất lượng chi bộ. Qua đó, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Từ thực tiễn công tác, đã xuất hiện nhiều nhân tố mới, nhiều tấm gương tiêu biểu trên các loại hình hoạt động, thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng.
Để thực hiện mục tiêu nghị quyết của đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm là gì, thưa đồng chí ?
Phát huy truyền thống đoàn kết, thống nhất, đội ngũ cán bộ, đảng viên Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương ra sức phấn đấu xây dựng tổ chức đảng ở các cơ quan cấp chiến lược của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở Trung ương thực sự trong sạch, vững mạnh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị năm 2023 và mục tiêu nghị quyết của đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, trong đó tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.
Một là, tiếp tục đổi mới, xây dựng, chỉnh đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng và hệ thống chính trị. Lấy hiệu quả hoạt động của tổ chức đảng và hệ thống chính trị ở cơ sở, lấy kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị làm thước đo kết quả của công tác xây dựng Đảng. Các tổ chức đảng, đảng viên thực hiện nghiêm nguyên tắc tự phê bình và phê bình, nguyên tắc tập trung dân chủ trong sinh hoạt chi bộ. Mỗi đảng viên, nhất là đảng viên giữ cương vị lãnh đạo, quản lý phải gương mẫu thực hiện để đảng viên noi theo.
Hai là, đổi mới mạnh mẽ nội dung, hình thức sinh hoạt chi bộ, bảo đảm tính chiến đấu, tính giáo dục, tính lãnh đạo trong sinh hoạt chi bộ, khắc phục cho bằng được tính hình thức, đơn điệu trong sinh hoạt chi bộ. Bên cạnh sinh hoạt chi bộ định kỳ cần tăng cường hình thức sinh hoạt chuyên đề, nội dung tập trung vào những vấn đề phần đông đảng viên trong chi bộ quan tâm, sát thực với chức năng, nhiệm vụ cũng như trình độ của đảng viên và nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị.
Đồng thời, chi bộ cần kịp thời nắm bắt những thông tin chính thống về vấn đề “nhạy cảm”, vấn đề “nóng” mà dư luận đang quan tâm để phổ biến, quán triệt đến các đảng viên trong chi bộ, giúp cho cán bộ, đảng viên nắm bắt kịp thời, chính xác, không bị kẻ xấu lợi dụng, thông tin sai sự thật.
Ba là, tăng cường công tác tư tưởng và công tác kiểm tra, giám sát nhằm nâng cao chất lượng đảng viên và tổ chức đảng. Làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tổ chức cán bộ, lãnh đạo các đoàn thể và làm thất bại mọi âm mưu chống phá, chia rẽ đoàn kết trong Đảng, nhất là việc kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi và xử lý nghiêm tình tạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII và XIII).
Kịp thời phát hiện những dấu hiệu vi phạm, biểu hiện tiêu cực, lệch lạc của đảng viên để xử lý, giải quyết, nhất là vấn đề xây dựng đảng và thực hiện nhiệm vụ chính trị của tổ chức đảng và đảng viên, tập trung vào những vấn đề và lĩnh vực nhạy cảm như công tác cán bộ, quản lý tài chính, tài sản... Đảng ủy cơ sở cần phải tiến hành kiểm tra, giám sát các chi ủy thường xuyên, qua đó nâng cao trách nhiệm của chi ủy và lãnh đạo cơ quan, đơn vị.
Bốn là, thường xuyên chăm lo kiện toàn tổ chức; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ năng lực cho đội ngũ bí thư chi bộ và cấp ủy đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; đồng thời, kịp thời kiện toàn đội ngũ chi ủy có số lượng đủ, chất lượng tốt khi có biến động. Chủ động xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nguồn cán bộ kế cận và tạo nguồn cán bộ.
Năm là, đổi mới công tác thi đua, khen thưởng trong Đảng. Hằng năm, đảng bộ cơ sở cần tổng kết, rút kinh nghiệm, đánh giá chất lượng đảng viên và các chi bộ trực thuộc; kịp thời khen thưởng chi bộ trong sạch vững mạnh và đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Từ kết quả khen thưởng để nhân rộng, đồng thời tổ chức gặp mặt, biểu dương và nhân rộng.
Tiếp tục thực hiện nghiêm túc Kết luận 21-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" và Kết luận 01 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII "Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" gắn với các quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.
Các đảng ủy trực thuộc Đảng ủy Khối cần tập trung tham mưu xây dựng và thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa cấp ủy đảng với đảng đoàn, ban cán sự, lãnh đạo cơ quan, đơn vị. Chủ động xây dựng các quy chế, quy định và những điều kiện cần thiết để nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức đảng các cấp ngay từ chi bộ để tập trung lãnh đạo xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của các cơ quan, đơn vị.
Trân trọng cảm ơn Bí thư Đảng ủy Khối Nguyễn Văn Thể!