Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình yêu cầu tỉnh Đắk Lắk trong thời gian tới cần tập trung giải quyết dứt điểm các dự án bố trí, sắp xếp, ổn định dân di cư đến ngoài kế hoạch, ưu tiên nguồn lực cho các dự án đã gần hoàn thành mục tiêu. Hàng năm, tỉnh xây dựng kế hoạch sắp xếp dân cư, căn cứ kinh phí đầu tư của Trung ương, của tỉnh, chỉ đạo tốt việc lồng ghép các nguồn vốn của các chương trình, dự án trên cùng địa bàn để giải quyết cơ bản, kịp thời nhu cầu về hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất, đời sống nhân dân theo định hướng xây dựng nông thôn mới.
Đối với những địa phương có dự án ổn định dân di cư đến ngoài kế hoạch và những huyện có kế hoạch sắp xếp, bố trí ổn định dân cư, cần triển khai xây dựng phương án di dời các hộ dân di cư đến ngoài kế hoạch vào vùng quy hoạch dân cư bố trí đất ở, đất sản xuất đã được phê duyệt gắn với quy hoạch đề án xây dựng nông thôn mới của các địa phương; chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy hoạch, kế hoạch của dự án được cấp thẩm quyền phê duyệt để giao đất ở, đất sản xuất cho hộ dân di cư đến ngoài kế hoạch.
Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh, tỉnh cần chấp hành nghiêm việc đóng cửa rừng; các sở, ngành, các cấp chính quyền địa phương, các chủ rừng, chủ dự án tăng cường hơn nữa công tác bám sát, quản lý chặt chẽ địa bàn, quản lý dân cư, quản lý rừng, kịp thời phát hiện dân di cư đến ngoài kế hoạch mới đến địa phương, lâm phần thuộc đơn vị mình quản lý, có biện pháp xử lý ngay, thực hiện tốt công tác quản lý đất đai, bảo vệ rừng.
Phó Thủ tướng đề nghị tỉnh Đắk Lắk xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm Luật Bảo vệ và phát triển rừng, chuyển các hộ dân ra khỏi vùng xung yếu của rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, giải quyết triệt để đối với các đối tượng cố tình chặt phá rừng, lấn chiếm đất rừng, xâm canh, mua bán, sang nhượng đất đai trái phép; tăng cường công tác nắm tình hình biến động của dân di cư đến ngoài kế hoạch, kiên quyết không để xảy ra các điểm nóng về khiếu kiện đông người, gây mất ổn định trật tự xã hội…
Theo báo cáo của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Hải Ninh, từ năm 1976 đến nay, Đắk Lắk có 59.702 hộ với 290.679 nhân khẩu của 60 tỉnh, thành phố trong cả nước đến cư trú tại 13 huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh. Trong đó, đồng bào dân tộc Kinh là 40.741 hộ với 190.722 nhân khẩu, còn lại là đồng bào dân tộc thiểu số. Giai đoạn từ năm 1976-2004, số lượng đồng bào di cư đến ngoài kế hoạch nhiều nhất, với gần 58.000 hộ, 282.010 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số là 17.328 hộ với 91.749 nhân khẩu; bình quân mỗi năm có 2.071 hộ, 10.079 nhân khẩu di cư đến tỉnh…
Trong những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, tỉnh Đắk Lắk đã xây dựng quy hoạch tổng thể bố trí ổn định dân di cư giai đoạn 2013-2015 và định hướng đến năm 2020. Từ năm 2006, tỉnh đã lập 17 dự án đầu tư cơ sở hạ tầng để ổn định đời sống cho 6.527 hộ với 32.635 khẩu là đồng bào di cư đến ngoài kế hoạch, trong đó có 15 dự án đã được phê duyệt và đang triển khai thực hiện 13 dự án. Tuy nhiên, trong số 13 dự án được triển khai hiện chưa có dự án nào hoàn thành mục tiêu đề ra do thiếu nguồn lực.
Hiện nay, ngoài việc tập trung giải quyết dứt điểm các dự án đang triển khai, ưu tiên các dự án đã gần hoàn thành, mở mới 4 dự án, tỉnh tiếp tục thực hiện việc bố trí sắp xếp, ổn định dân di cư đến ngoài kế hoạch thêm 4.111 hộ với hàng chục ngàn khẩu giai đoạn 2018-2020; trong đó sắp xếp, ổn định nơi ở tập trung là 2.304 hộ, xen ghép là 957 hộ, ổn định tại chỗ là 850 hộ….
Theo đánh giá của UBND tỉnh Đắk Lắk, việc dân di cư đến ngoài kế hoạch đã bổ sung cho địa phương một lực lượng lao động dồi dào để phát triển nông nghiệp. Nhiều vùng dân di cư đến ngoài kế hoạch cũng có nhiều kinh nghiệm trong lao động sản xuất, cung cách làm ăn để phổ biến, trao đổi với người dân tại chỗ; đồng thời mang đến bản sắc văn hóa dân tộc của nhiều vùng miền, làm tăng thêm sự phong phú, đa dạng trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng người Việt trên địa bàn. Nhiều đơn vị hành chính cấp xã, thôn, buôn đã được hình thành, góp phần củng cố hệ thống chính trị, ổn định an ninh, chính trị, quốc phòng trong từng khu vực; nhiều vùng nông thôn mới có dân di cư đến ngoài kế hoạch được xây dựng, từng bước ổn định góp phần vào sự phát triển nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn.
Tuy nhiên, một bộ phận dân di cư đến ngoài kế hoạch đã gây nhiều xáo trộn, phức tạp trong công tác quản lý hành chính của các địa phương, phá vỡ quy hoạch, kế hoạch bố trí, sắp xếp ổn định dân cư trên địa bàn, ảnh hưởng một phần đến việc quy hoạch bố trí đất ở, đất sản xuất… cho các hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ, ảnh hưởng không nhỏ đến việc quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội, xóa đói giảm nghèo của tỉnh…
Nhân chuyến làm việc tại Đắk Lắk, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã tặng 200 suất quà cho các học sinh dân tộc thiểu số, học sinh nghèo trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.