Cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các doanh nghiệp Nhà nước

Làm rõ các khái niệm

Đại biểu Phan Đức Hiếu, Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình đề nghị cần rà soát, thiết kế lại cấu trúc của dự thảo luật. Dự án luật cần bám sát các nguyên tắc chính: Không quy định lại những nội dung đã được quy định trong các luật khác; xây dựng theo nguyên tắc doanh nghiệp được làm những gì pháp luật không cấm; xác định đúng phạm vi điều chỉnh của luật, tránh chồng lấn, mâu thuẫn với các luật khác trong hệ thống pháp luật.

Đại biểu Phan Đức Hiếu cũng nêu rõ, nhiều khái niệm trong luật không cần thiết vì đã được quy định rõ ràng trong các luật chuyên ngành khác như Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán. Trong khi đó, cần chú trọng đưa ra các khái niệm mang tính then chốt trong dự thảo luật như "quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp" và "vốn Nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp". 

Đại biểu Phan Đức Hiếu đề nghị, Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chỉ nên quy định về phân công, phân cấp trách nhiệm giữa các cơ quan Nhà nước trong thực hiện quyền của chủ sở hữu, không đi sâu vào các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, xác định rõ vai trò, nhiệm vụ của Chính phủ, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước và các bộ, ngành có liên quan; nghiên cứu bổ sung một điều khoản về Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước, xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của cơ quan này.

Đại biểu Nguyễn Trường Giang, Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông nhấn mạnh, cần đảm bảo tính thống nhất của dự án luật trong hệ thống pháp luật nói chung. Do đó, cơ quan chủ trì soạn thảo cần tiếp tục rà soát và xác định rõ các quan điểm chính sách cần thể hiện, từ đó, thiết kế, bố trí nội dung dự thảo luật hợp lý, đảm bảo đúng mục tiêu, yêu cầu đề ra khi đề nghị xây dựng dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp.

Theo kết quả báo cáo rà soát văn bản quy phạm pháp luật, có tới 33 Bộ luật, Luật liên quan đến quản lý, đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp. Trong đó, một số nội dung của một số Luật sẽ được sửa đổi, bổ sung tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV như Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đầu tư, Luật Chứng khoán, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Vì vậy, các ý kiến đại biểu cũng đề nghị, cần tiếp tục hoàn thiện, làm rõ mối quan hệ, nguyên tắc áp dụng pháp luật để bảo đảm không mâu thuẫn, chồng chéo giữa Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp với Luật Doanh nghiệp và các luật khác.  

Giúp doanh nghiệp tự tin hơn khi sử dụng vốn Nhà nước

Đại biểu Trần Hoàng Ngân, Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh cho biết, cần xây dựng dự án Luật nhằm góp phần thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp Nhà nước; bảo đảm doanh nghiệp hoạt động theo cơ chế thị trường, tôn trọng và nâng cao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp; tăng cường kiểm tra, giám sát của Nhà nước trong quản lý, đầu tư vốn tại doanh nghiệp.

Dự thảo Luật cũng cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các doanh nghiệp Nhà nước. Cùng với đó là cơ chế kiểm tra, giám sát, thanh tra, nhằm bảo đảm vốn Nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp được quản lý, sử dụng hiệu quả.

Có thực tế, pháp luật hiện hành chưa tách bạch, phân định rõ chức năng giữa các cơ quan quản lý Nhà nước, đại diện chủ sở hữu vốn và doanh nghiệp đang sử dụng vốn Nhà nước. Do đó, dự thảo Luật cần phân định rõ chức năng, nhiệm vụ giữa ba chủ thể này.

Theo Đại biểu Trần Hoàng Ngân, cần có những quy định để tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động hơn, tự tin hơn trong sử dụng vốn Nhà nước vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Còn Đại biểu Dương Văn Thăng, Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh đề nghị nghiên cứu quy định đối với trường hợp vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp cho phù hợp. Điều này bảo đảm quản lý chặt chẽ, tránh lãng phí, thất thoát đối với nguồn vốn đầu tư vào sản xuất kinh doanh.

Hiện nay, một số doanh nghiệp Nhà nước đầu tư ra nước ngoài đang gặp nhiều khó khăn trong vay vốn và phải bán tài sản đầu tư ở nước ngoài. Trong khi đó, Luật Đấu giá tài sản lại không áp dụng được ở nước sở tại. Do đó, cần bổ sung trường hợp này vào dự án Luật.