Đơn vị nhà thầu đang thi công tuyến kênh cấp 2 thuộc Dự án tưới tiêu khu vực phía Tây sông Vàm Cỏ Đông, huyện Châu Thành, Tây Ninh. Ảnh minh họa: Lê Đức Hoảnh /TTXVN.
Cụ thể: Có 4 bộ, ngành và 16 địa phương có số giải ngân đạt trên 30%, trong đó có 2 bộ, ngành và 7 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 40%; có tới 33 bộ, ngành và 6 địa phương giải ngân “ì ạch”, đạt dưới 10%, trong đó có 11 bộ, ngành gần như chưa giải ngân được kế hoạch vốn.
Theo Bộ Tài chính, ước giải ngân thanh toán 4 tháng năm nay nguồn vốn đầu tư công là hơn 68.548 tỷ đồng, đạt 16,45% so với kế hoạch Quốc hội giao và đạt 18,67% so kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, vốn trong nước là hơn 67.361 tỷ đồng, đạt 18,24% kế hoạch Quốc hội giao và đạt 19,9% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao; vốn ngoài nước là hơn 1.186 tỷ đồng, mới đạt 2,5% kế hoạch Quốc hội giao và 4,14% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.
Lý do giải ngân nguồn vốn trong nước chậm là do kế hoạch vốn đầu tư công phải phân bổ trước 30/1/2019, song hết tháng 2/2019, mới cơ bản hoàn thành việc phân bổ chi tiết. Đến hết tháng 3/2019 vẫn còn nhiều dự án khởi công mới đã phân bổ kế hoạch năm nay nhưng chủ đầu tư chưa đến kho bạc giao dịch. Đặc biệt các bộ, ngành trung ương có khoảng 416 dự án chuyển tiếp được phân bổ kế hoạch vốn năm 2019 với kế hoạch vốn là 11.199 tỷ đồng nhưng chưa đến thanh toán.
Đối với các dự án khởi công mới hiện các chủ đầu tư mới đang đấu thầu lựa chọn nhà thầu thiết kế hoặc đang hoàn thiện các thủ tục ban đầu nên chưa có khối lượng để giải ngân… Nguồn vốn nước ngoài giải ngân thấp là do giao vốn, phân bổ vốn chậm nên chỉ thực sự giải ngân từ tháng 3/2019.
Theo ông Triệu Thọ Hân - Vụ trưởng Vụ Đầu tư (Bộ Tài chính), thời gian qua, Bộ đã sửa đổi, bổ sung một số nội dung về quản lý, thanh toán và quyết toán nguồn vốn, rút ngắn thời hạn tối đa kiểm soát thanh toán vốn đầu tư tại Kho bạc Nhà nước để đẩy nhanh tốc độ giải ngân.
Để đôn đốc, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi các bộ, ngành địa phương, chỉ đạo các chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện các thủ tục, đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh thi công để có khối lượng giải ngân; tập trung hoàn thiện các thủ tục nghiệm thu, thanh toán vốn ngay từ các tháng đầu năm.
Ông Trần Quốc Phương – Vụ trưởng Vụ Tổng hợp Kinh tế quốc dân (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho hay: Tại Dự thảo Luật Đầu tư công (sửa đổi) trình Chính phủ đưa ra Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 7 tới sẽ đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm tăng cường hiệu quả quản lý đầu tư công, cũng như thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn đầu tư công nhanh hơn thời gian tới.
Trước hết tập trung tháo gỡ những khó khăn, bất cập phát sinh trong thực tế triển khai luật. Đơn cử như khó khăn trong thẩm định và phê duyệt nguồn vốn đầu tư cho dự án. Theo quy định của Luật đầu tư công hiện nay. dự án phải có quyết định chủ trương đầu tư mới được bố trí vốn kế hoạch đầu tư trung hạn, trong khi thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn lại là điều kiện bắt buộc để ra quyết định chủ trương đầu tư. Tại dự thảo luật sửa đổi đã khẳng định vốn phải có trước, sau đó mới đến dự án. Vì vậy, tháo gỡ được vấn đề này sẽ thúc đẩy giải ngân nhanh vốn đầu tư công trong thời gian tới.
Tại dự thảo Luật đã tăng cường phân cấp liên quan đến các trình tự, thủ tục, thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư… để đẩy nhanh các tiến độ về mặt thủ tục trước, từ đó sẽ góp phần tạo điều kiện cho việc triển khai dự án nhanh hơn, giải ngân vốn nhanh hơn.
Theo Bộ Tài chính, sắp tới. Kho bạc Nhà nước sẽ phối hợp với Vụ Đầu tư (Bộ Tài chính) tổ chức đối thoại với các bộ, ngành, địa phương để lắng nghe kiến nghị, tìm hiểu nguyên nhân chậm giải ngân, kịp thời trình Thủ tướng Chính phủ các biện pháp tháo gỡ.