Tỷ giá USD tại thị trường trong nước những ngày gần đây liên tục chứng kiến nhiều biến động mạnh. Ảnh minh họa: TTXVN
Nhìn lại thời điểm trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump có động thái "đảo chiều", bất ngờ tạm hoãn áp thuế đối ứng trong 90 ngày đối với 75 đối tác thương mại, tỷ giá USD sáng 9/4 đã bật tăng mạnh. Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm ở mức 24.936 VND/USD, tăng 38 đồng so với ngày trước đó. Tại các ngân hàng thương mại cùng thời điểm, Vietcombank và BIDV đồng loạt điều chỉnh giá USD lên mức 25.822 - 26.182 VND/USD (mua vào - bán ra). So với ngày 8/4, tỷ giá tại Vietcombank tăng mạnh 142 đồng, trong khi BIDV điều chỉnh tăng 132 đồng.
Sang ngày 10/4, tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước công bố tiếp tục tăng 28 đồng lên 24.964 VND/USD. Tuy nhiên, tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng thương mại lại bất ngờ đảo chiều.
Vietcombank điều chỉnh tỷ giá USD xuống còn 25.640 - 26.000 VND/USD (mua vào - bán ra), giảm 182 đồng so với ngày trước đó. BIDV thậm chí hạ tỷ giá xuống còn 25.610 - 25.970 VND/USD (mua vào - bán ra), giảm 212 đồng. Động thái này diễn ra ngay sau quyết định hoãn áp thuế của Mỹ.
Đến hôm nay 11/4, tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh giảm 41 đồng xuống còn 24.923 VND/USD. Tại Vietcombank và BIDV, giá USD cùng lúc lùi về mức 25.520 - 25.880 VND/USD (mua vào - bán ra). So với ngày hôm trước, tỷ giá tại Vietcombank giảm 120 đồng, trong khi BIDV điều chỉnh giảm 90 đồng.
Việc tỷ giá trung tâm tăng liên tiếp sau đó giảm mạnh chỉ trong vòng 3 ngày cho thấy sự nhạy cảm của thị trường trước các yếu tố bên ngoài, nhất là các tín hiệu chính sách thuế và kinh tế vĩ mô của Mỹ.
Ông Đinh Quang Hinh, Trưởng bộ phận vĩ mô và chiến lược thị trường, Công ty cổ phần chứng khoán VNDIRECT đánh giá: "Áp lực từ các biện pháp thuế quan gần đây đã khiến đồng Việt Nam chịu sức ép mất giá so với đồng Đô la Mỹ. Diễn biến này đang thu hẹp dư địa để Ngân hàng Nhà nước có thể tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ, do phải cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố liên quan đến ổn định tỷ giá".
"Tuy vậy, chúng tôi kỳ vọng rằng nếu Việt Nam có thể đạt được thỏa thuận thuế quan thuận lợi hơn với phía Mỹ trong thời gian tới, thì xu hướng dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Khi đó, tỷ giá có khả năng sẽ diễn biến theo hướng tích cực hơn trong nửa cuối năm nay.", ông Đinh Quang Hinh chia sẻ.
Trao đổi về những biến động tỷ giá gần đây, Chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu dự báo nếu Mỹ thực sự triển khai mức thuế lên tới 46% đối với hàng hóa Việt Nam, tỷ giá USD/VND có thể tăng tới 10% trong năm nay. Bởi lẽ, nếu xuất khẩu bị ảnh hưởng sẽ làm giảm nguồn cung ngoại tệ từ các giao dịch thương mại, trong khi nhu cầu nhập khẩu vẫn ở mức cao.
Ông Hiếu cho biết chỉ trong 3 tháng đầu năm, kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam đã chạm mốc 100 tỷ USD – cao hơn nhiều so với mức dự trữ ngoại hối hiện có. Sự mất cân đối này sẽ tạo áp lực lớn lên thị trường ngoại hối. Ngoài ra, ông Hiếu cũng lưu ý rằng biến động tỷ giá không chỉ gây bất ổn kinh tế vĩ mô mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới giá cả hàng hóa và chi tiêu tiêu dùng, đẩy rủi ro lạm phát gia tăng.
Theo phân tích từ Công ty cổ phần Chứng khoán Vietcombank (VCBS), tỷ giá VND/USD có thể đối mặt với những áp lực nhất định trong ngắn hạn do ảnh hưởng của các yếu tố bất ổn liên quan đến chính sách thuế quốc tế, đặc biệt là khi các biện pháp thuế quan của Mỹ vẫn đang trong quá trình xem xét và chưa có quyết định cuối cùng.
Những quan ngại xoay quanh rủi ro áp thuế có thể tác động đến tâm lý nhà đầu tư nước ngoài, khiến tiến độ đăng ký và giải ngân vốn FDI vào Việt Nam chững lại. Đồng thời, hoạt động xuất khẩu – nhất là sang thị trường Mỹ – cũng có thể gặp nhiều trở ngại nếu các hàng rào thuế quan được thực thi. Trong khi đó, dự trữ ngoại hối của Việt Nam hiện tại vẫn còn khá hạn chế.
Về phía cơ quan quản lý, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đánh giá diễn biến tỷ giá phức tạp, khó lường thể hiện rõ sau khi Tổng thống Trump tuyên bố sắc thuế. Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục theo dõi rất sát diễn biến thị trường để điều hành các công cụ, giải pháp với thời điểm và liều lượng hợp lý, đặc biệt cân nhắc hài hoà sự đánh đổi tỷ giá với mục tiêu giảm lãi suất.