Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trong một cuộc họp báo tại Rome, Italy. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Theo đài RT (Nga), quyết định trên được Tổng thống Zelensky công bố từ tháng 9, nhưng chỉ chính thức có hiệu lực từ ngày 16/10, sau khi được Quốc hội Ukraine phê chuẩn và ông ký ban hành.
Lực lượng hải quân Ukraine từng được đánh giá là một trong những lực lượng hùng mạnh trong khu vực thời Liên Xô, nhưng đã suy yếu đáng kể sau nhiều năm thiếu đầu tư và chịu thiệt hại nặng nề trong xung đột với Nga. Hiện phần lớn tàu chiến của Ukraine là tàu cỡ nhỏ do các nước phương Tây viện trợ, nhiều chiếc trong số này vẫn đang neo đậu ngoài lãnh thổ Ukraine.
Theo sắc lệnh vừa được ban hành, 106 binh sĩ Ukraine sẽ được điều đến Thổ Nhĩ Kỳ để vận hành tàu hộ vệ tên lửa lớp Ada, mang tên Hetman Ivan Mazepa, được khởi đóng từ năm 2021. Sau khi hoàn tất các cuộc thử nghiệm, con tàu này dự kiến trở thành soái hạm mới của hải quân Ukraine.
Bên cạnh đó, khoảng 540 thủy thủ và 20 sĩ quan chỉ huy sẽ được triển khai tới Vương quốc Anh để tiếp nhận và vận hành năm tàu quét mìn từng thuộc biên chế hải quân Anh, Hà Lan và Bỉ. Theo sắc lệnh, các binh sĩ Ukraine sẽ trải qua huấn luyện trước khi tiếp quản toàn bộ hoạt động vận hành tàu.
Chính phủ Ukraine ước tính chi phí triển khai lực lượng ban đầu vào khoảng 3,2 triệu USD. Kiev hiện vẫn phụ thuộc đáng kể vào viện trợ tài chính và quân sự từ các nước phương Tây nhằm duy trì hoạt động quân sự trong bối cảnh xung đột kéo dài.
Trong diễn biến liên quan, theo tờ Kyiv Post, ngày 22/10, tại thành phố Linköping (Thụy Điển), Tổng thống Zelensky đã ký kết một bức thư thể hiện ý định hợp tác quốc phòng với Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson. Văn kiện này được xem là bước đầu cho khả năng Ukraine mua tiêm kích JAS 39 Gripen do Thụy Điển sản xuất. “Đây là sự khởi đầu của một hành trình mới”, Thủ tướng Kristersson phát biểu.
Dù cả hai bên đều bày tỏ mong muốn chuyển giao một số lượng tiêm kích Gripen nhất định, song số lượng cụ thể và thời điểm bàn giao vẫn chưa được xác định. Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine kỳ vọng có thể tiếp nhận không dưới 100 chiếc trong khuôn khổ thỏa thuận tương lai, tuy nhiên cũng nhấn mạnh rằng vấn đề tài chính sẽ đóng vai trò then chốt.
Ông Kristersson cho biết Ukraine có thể bắt đầu tiếp nhận dòng tiêm kích Gripen E mới trong khoảng ba năm tới, do việc sản xuất chỉ mới được thiết lập và các máy bay này vừa chính thức được đưa vào biên chế Thụy Điển. Theo ước tính, Ukraine có thể nhận từ 100 đến 150 máy bay trong vòng 10 đến 15 năm tới.
Ngoài ra, ông Kristersson khẳng định Thụy Điển cam kết “khám phá mọi khả năng” nhằm hỗ trợ chuyển giao Gripen, đồng thời nhấn mạnh rằng văn kiện ký ngày 22/10 đặt nền tảng cho một mối quan hệ hợp tác dài hạn giữa hai nước, bao gồm cả việc chia sẻ công nghệ.
Thủ tướng Thụy Điển cũng đề cập tới cuộc họp tại Brussels ngày 23/10 về vấn đề đóng băng tài sản Nga – một phần trong đề xuất của Liên minh châu Âu nhằm sử dụng các tài sản này làm nguồn vốn tái thiết Ukraine trong dài hạn.
Theo ông Zelensky, trong cuộc gặp, hai bên cũng thảo luận về hợp tác trong lĩnh vực năng lượng và phòng không. Ông cho biết Kiev đang tìm kiếm các nguồn tài chính để đảm bảo nguồn cung khí đốt trong mùa đông, trong bối cảnh hệ thống năng lượng của Ukraine vừa hứng chịu một đợt tập kích mới từ phía Nga vào rạng sáng cùng ngày.
Về phía Nga, Điện Kremlin tuyên bố rằng các hình thức viện trợ quân sự từ nước ngoài sẽ không làm thay đổi cục diện chiến sự, đồng thời cho rằng Ukraine đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng.