Binh sĩ NATO tham gia tập trận tại Altengrabow, miền Đông nước Đức. Ảnh: DPA/TTXVN
Trang tin Bloomberg dẫn nguồn thạo tin ngày 20/8 cho biết bà Meloni đang ủng hộ một kế hoạch tương tự như Điều 5 của NATO về phòng thủ tập thể. Tuy nhiên, đề xuất này không bao gồm việc Ukraine gia nhập NATO.
Hiện các nhà lãnh đạo châu Âu và các đồng minh khác của Ukraine đã đẩy nhanh đàm phán về cơ chế bảo đảm an ninh cho Kyiv sau Hội nghị thượng đỉnh Alaska giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Các lãnh đạo quân sự NATO cũng đã họp trực tuyến ngày 20/8 để thảo luận về hỗ trợ an ninh.
Nguyên tắc phòng thủ tập thể của Liên minh được quy định trong Điều 5, theo đó các thành viên cam kết hỗ trợ quân sự cho bất kỳ quốc gia nào bị tấn công. Hồi tháng 3/2025, Thủ tướng Meloni lần đầu nêu ý tưởng mở rộng các biện pháp bảo vệ theo Điều 5 cho Ukraine mà không cần nước này gia nhập NATO.
Bà Meloni cũng nằm trong nhóm tám lãnh đạo châu Âu cùng Tổng thống Zelensky đến Nhà Trắng ngày 18/8 để gặp Tổng thống Trump, thảo luận về cơ chế bảo đảm an ninh cho Ukraine sau khi chiến tranh kết thúc.
Đề xuất của bà Meloni hiện nằm trong số những phương án được các lãnh đạo châu Âu cân nhắc, trong bối cảnh Tổng thống Volodymyr Zelensky chuẩn bị cho một cuộc đối thoại trực tiếp tiềm tàng với Tổng thống Nga Putin. Kế hoạch này yêu cầu các quốc gia đã ký thỏa thuận an ninh với Ukraine phải nhanh chóng cân nhắc và phản ứng nếu Nga mở một cuộc tấn công mới sau thỏa thuận hòa bình.
Nguồn thạo tin cho biết các biện pháp ứng phó có thể bao gồm hỗ trợ quốc phòng, viện trợ kinh tế và trừng phạt Nga. Hiện chưa rõ liệu kế hoạch có bao gồm việc các quốc gia châu Âu riêng lẻ gửi quân đến Ukraine hay không.
Trước đó, Bloomberg đưa tin khoảng 10 quốc gia châu Âu sẵn sàng điều quân tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình tại Ukraine nhằm ngăn Nga tái phát động tấn công, vi phạm thỏa thuận hòa bình.
Điện Kremlin bác bỏ những đề xuất này. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov ngày 20/8 khẳng định Moscow phải là một trong những quốc gia bảo đảm an ninh cho Ukraine. “Nghiêm túc bàn về an ninh mà không có Nga thì sẽ chẳng đi đến đâu cả”, ông nói.
Về phía Mỹ, Washington cho biết có thể đóng vai trò “từ trên không” trong cơ chế bảo đảm an ninh hậu chiến cho Ukraine. Trả lời Fox News một ngày sau cuộc gặp tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump cho biết quân đội Mỹ có thể hỗ trợ đồng minh Ukraine trong việc răn đe các cuộc tấn công tiềm tàng từ Nga. Theo Financial Times, hiện chưa rõ ông Trump ám chỉ sử dụng máy bay tiêm kích hay các năng lực khác như tình báo, giám sát, trinh sát.
Trong một tuyên bố riêng, Politico dẫn lời Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách Elbridge Colby nói rằng Mỹ sẽ chỉ đóng vai trò rất hạn chế.
Trong khi đó, Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance cùng ngày nhấn mạnh Washington sẽ không đưa ra bất kỳ cam kết bảo đảm an ninh nào cho Ukraine cho đến khi nước này đạt được điều kiện cần thiết để chấm dứt xung đột, đồng thời khẳng định Tổng thống Trump muốn châu Âu giữ vai trò dẫn dắt trong việc giải quyết vấn đề Ukraine.