Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson tại cuộc họp báo ở Washington, DC ngày 6/3. Ảnh: EPA/TTXVN |
Ông Tillerson là quan chức cấp cao nhất của Mỹ đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức cuối tháng 1 vừa qua. Dự kiến Ngoại trưởng Mỹ sẽ gặp Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayip Erdogan và hội đàm với người đồng cấp nước chủ nhà Mevlut Cavusoglu. Một trong những chủ đề hội đàm chính giữa hai bên là cuộc xung đột Syria vốn đã bước sang năm thứ 7.
Quan hệ giữa Ankara và Washington đã trở nên căng thẳng dưới thời chính quyền Tổng thống Barack Obama liên quan đến việc Mỹ hợp tác với lực lượng dân quân người Kurd ở Syria trong cuộc chiến chống "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng. Ankara liệt Các Đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG) tại Syria vào danh sách các tổ chức khủng bố, trong khi Mỹ coi YPD là một đồng minh quan trọng trong liên quân quốc tế chống IS.
Ngoài ra, hai bên còn bất đồng liên quan đến việc dẫn độ Giáo sĩ Hồi giáo Fethullah Gulen đang ở Mỹ. Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc giáo sĩ Gulen là chủ mưu trong cuộc đảo chính bất thành nhằm vào ông Erdogan hồi tháng 7 năm ngoái. Dù giáo sĩ Gulen bác bỏ mọi cáo buộc trên nhưng Ankara vẫn liên tục kêu gọi Mỹ dẫn độ ông này về Thổ Nhĩ Kỳ.
Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ hy vọng rằng quan hệ hai nước sẽ được cải thiện dưới thời chính quyền mới của Mỹ. Tuy nhiên, những căng thẳng mới lại xuất hiện ngay trước chuyến thăm của Ngoại trưởng Tillerson khi ngày 28/3, Mỹ bắt giữ Mehmet Hakan Atilla, một quan chức cấp cao thuộc Ngân hàng nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ Halkbank. Ông Atilla bị cáo buộc hỗ trợ Chính phủ Iran xử lý hàng triệu USD thông qua các ngân hàng Mỹ, hành động bị coi là vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ. Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim tuyên bố Ankara sẽ điều tra vụ việc đồng thời theo dõi chặt chẽ tiến trình pháp lý.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng phản đối vụ nhân viên Tổng lãnh sự quán Mỹ tại Istanbul tiếp xúc với một nhà truyền giáo bị Ankara cáo buộc liên quan tới âm mưu đảo chính, từng bị bắt giữ sau vụ việc và đang chạy trốn.
Tháng trước, Giám đốc Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Mike Pompeo cũng đã đến Ankara trong chuyến thăm nước ngoài đầu tiên sau khi chính quyền Tổng thống Trump nhậm chức.