Người phát ngôn điện Kremlin, Dmitry Peskov phát biểu tại Moskva, Nga. Ảnh: AFP/TTXVN
Trước đó, trong tuần này, Litva đã kêu gọi Ủy ban châu Âu (EC) sử dụng các cảng Baltic để xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine sau khi Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen hết hạn, nói rằng các cảng này có thể đóng vai trò là một giải pháp thay thế đáng tin cậy để quá cảnh các sản phẩm của Ukraine.
Bình luận về đề xuất, ông Peskov nói: "Đó là quyền chủ quyền của các quốc gia này và chúng tôi không phải đưa ra bất kỳ đánh giá nào ở đây".
Phát biểu với báo giới cùng ngày, ông Peskov tuyên bố Nga hiện không thể quay trở lại thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc ở Biển Đen, vì một thỏa thuận liên quan đến lợi ích của Nga không được thực hiện. Tuy nhiên, ông Peskov nói rằng Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh thỏa thuận có thể được khôi phục nếu thỏa thuận liên quan đến Nga được thực thi.
Theo đó, tuyên bố của ông Peskov bác bỏ lời kêu gọi của Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres về việc Nga tham gia trở lại thỏa thuận. Ngày 24/7, ông Guterres hối thúc Nga nối lại việc cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc an toàn từ một số cảng biển của nước này trên Biển Đen. Tuy nhiên, Điện Kremlin cho rằng đề xuất của ông Guterres không giải quyết được mối lo ngại chính của Nga bởi không có tiến triển trong thỏa thuận tạo điều kiện xuất khẩu các sản phẩm và phân bón của Nga trong khi phương Tây áp đặt trừng phạt Nga.
Tháng 7/2022, Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ đã đứng ra làm trung gian cho Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu ngày càng trầm trọng do tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine - hai nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới. Trong khuôn khổ sáng kiến, Nga và LHQ đã ký bản ghi nhớ về việc tạo điều kiện cung cấp các sản phẩm nông nghiệp và phân bón của Nga ra thị trường thế giới, trong khi Ukraine ký thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ về xuất khẩu thực phẩm và phân bón an toàn từ Ukraine qua Biển Đen.
Thỏa thuận đã 3 lần được gia hạn và đã hết hiệu lực vào ngày 17/7. Sau thời hạn này, Nga không gia hạn thỏa thuận này với lý do phần thỏa thuận liên quan đến nước này đã không được thực hiện và ngay khi các bên còn lại tuân thủ đầy đủ các cam kết đối với Moskva, Nga sẽ "ngay lập tức" quay trở lại thực hiện thỏa thuận.