Một giàn khoan dầu tại Nga. Ảnh: TASS/ TTXVN
Kênh RT của Liên bang Nga tối 15/5, theo giờ địa phương, cho biết Chính phủ Mỹ đã cho phép các công ty Mỹ và quốc tế tiếp tục các hoạt động liên quan đến dầu mỏ trong một dự án lớn có liên quan đến Liên bang Nga nhằm đưa dầu từ khu vực Caspian ra thị trường toàn cầu.
Giấy phép nới lỏng các hạn chế đối với Liên doanh Đường ống Caspian (CPC) và công ty Tengizchevroil (TCO) của Kazakhstan đã được Bộ Tài chính Mỹ cấp vào thứ Năm (15/5).
CPC bao gồm cổ đông là những tập đoàn dầu khí lớn của Mỹ như Chevron và ExxonMobil, chủ yếu phục vụ cho việc xuất khẩu dầu Kazakhstan thông qua lãnh thổ Liên bang Nga để vận chuyển ra quốc tế.
Giấy phép số 124 do Bộ Tài chính Mỹ mới ban hành cho phép thực hiện tất cả các giao dịch từng bị chặn theo quyết định ngày 101, vốn cấm một số dịch vụ dầu khí liên quan đến cơ sở hạ tầng năng lượng có liên hệ với Liên bang Nga.
CPC điều hành một tuyến đường ống lớn vận chuyển dầu từ miền Tây Kazakhstan đến bờ Biển Đen của Liên bang Nga, từ đó dầu được chuyển đi toàn cầu bằng tàu chở dầu. Tuyến đường ống dài 1.511 km này là một trong những tuyến xuất khẩu quan trọng nhất của dầu Kazakhstan, xử lý hơn 80% lượng dầu thô xuất khẩu của nước này.
Tuyến đường ống được sở hữu chung bởi nhiều công ty và chính phủ. Liên bang Nga nắm giữ 24% cổ phần thông qua công ty nhà nước Transneft. Các cổ đông lớn khác bao gồm Chevron, ExxonMobil của Mỹ, Lukoil của Nga và KazMunayGas, công ty dầu khí quốc gia của Kazakhstan. Một số công ty quốc tế nhỏ hơn cũng có cổ phần.
Tengizchevroil (TCO) là một liên doanh vận hành mỏ dầu Tengiz khổng lồ ở Kazakhstan. Được thành lập vào năm 1993, TCO hiện có cơ cấu sở hữu như sau: Chevron 50%, ExxonMobil 25%, KazMunayGas 20% và Lukoil 5%.
Các biện pháp trừng phạt trước đó được áp dụng theo Sắc lệnh Hành pháp 14071, nhắm vào các dịch vụ liên quan đến các dự án năng lượng của Liên bang Nga. Tuy nhiên, chính quyền Mỹ đã đưa ra ngoại lệ đối với các dự án được coi là thiết yếu cho thị trường năng lượng toàn cầu hoặc có sự tham gia của các bên không thuộc Liên bang Nga.
Giấy phép số 121, được ban hành hồi tháng 1, đã tạm thời cho phép một số dịch vụ đối với CPC và TCO. Giấy phép này vẫn còn hiệu lực cho đến ngày 28/6/2025, nhưng giấy phép mới dường như đã làm rõ và tái khẳng định rằng các công ty có thể tiếp tục tham gia vào các dự án này mà không bị phạt cho đến thời điểm đó.
Theo Bộ Tài chính Mỹ, giấy phép cho phép các hoạt động như khoan, lọc dầu, vận chuyển và tiếp thị dầu, với điều kiện các hoạt động này có liên hệ đến CPC hoặc Tengizchevroil.
Đầu năm nay, CPC đã buộc phải tạm ngừng hoạt động sau hai cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái (UAV) của Ukraine, gây hư hại cho các trạm trung chuyển dầu thuộc mạng lưới đường ống trên lãnh thổ Liên bang Nga.
Các cuộc tấn công diễn ra sau khi Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng phê duyệt lệnh ngừng bắn một phần, theo đó cả Moskva (Moscow) và Kiev cam kết không tấn công các cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau.