Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại một cuộc họp báo ở thủ đô Kiev. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong cuộc họp báo hôm 28/6 tại Kiev, Tổng thống Zelensky tuyên bố ông đang xây dựng một kế hoạch mới mà phần lớn thế giới nên ủng hộ.
“Chúng tôi cũng sẽ phát triển các điểm khác trong kế hoạch hòa bình và chuẩn bị một kế hoạch toàn diện để đặt lên bàn của tất cả đối tác. Điều quan trọng với chúng tôi là phải đưa ra kế hoạch chấm dứt chiến sự được phần lớn các quốc gia trên thế giới ủng hộ. Đó là con đường ngoại giao chúng tôi đang thực hiện”, ông Zelensky nói và cho biết thêm rằng sẽ công bố kế hoạch trong năm nay.
Trước đó một ngày, Tổng thống Zelensky cũng khẳng định nước này không có quá nhiều thời gian và không muốn kéo dài cuộc chiến thêm nhiều năm nữa.
“Chúng tôi đã có nhiều người thiệt mạng và bị thương trên chiến trường. Chúng tôi phải đưa ra kế hoạch giải quyết trong vài tháng tới”, ông Zelensky nhấn mạnh. Đây là lần đầu tiên nhà lãnh đạo Ukraine thừa nhận thương vong lớn trên chiến trường.
Bình luận về những tuyên bố trên, chuyên gia về quan hệ quốc tế và an ninh Mark Sleboda nhận định đây có thể là những bước thăm dò đầu tiên của Kiev để ngồi vào bàn đàm phán với Nga.
“Thực tế là Tổng thống Zelensky nói rằng ông ấy sẵn sàng đàm phán với Nga thông qua một bên trung gian tại một thời điểm không được tiết lộ trong vài tháng tới. Tôi đoán đó là tiến triển, nhưng không nhiều. Có khả năng đây là bước thăm dò đầu tiên, một bước tiến, hai bước lùi theo hướng đàm phán cuối cùng để chấm dứt xung đột”, ông Sleboda giải thích.
Ông Zelensky đã đưa ra tuyên bố trên không lâu sau hội nghị thượng đỉnh hoà bình tại thành phố Lucerne của Thụy Sĩ. Trung Quốc từ chối tham dự hội nghị và một số quốc gia có ảnh hưởng bên ngoài phương Tây từ chối ký vào tuyên bố chung - bao gồm Brazil, Nam Phi, Ấn Độ và Saudi Arabia. Iraq và Jordan đã yêu cầu rút chữ ký ngay ngày hôm sau.
“Phần còn lại của thế giới nói rằng họ muốn đàm phán hòa bình thực sự. Và có lẽ, ít nhất đây là một cái gật đầu theo hướng đó”, ông Sleboda nói.
Theo ông Sleboda, động thái của Tổng thống Zelensky không chỉ phản ánh rằng hội nghị thượng đỉnh hòa bình không đạt kết quả như kỳ vọng, mà còn phản ánh thực tế trên chiến trường, khi Ukraine đang liên tục mất lãnh thổ trong thời gian gần đây.
Hôm 1/7, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố lực lượng này đã kiểm soát Stepovaya Novoselovka ở Kharkov và Novopokrovskoye ở Donbass.
“Ngay cả khi bình luận của ông Zelensky là một bước đi mang tính biểu tượng, thì động thái đó vẫn bị tình hình chiến trường tác động”, ông Sleboda lập luận.
Tuy nhiên, dù những bình luận của ông Zelensky chỉ mang tính biểu tương, ông sẽ phải hành động thận trọng với các phe phái Banderite ở Ukraine, những người vẫn kiên quyết phản đối đàm phán với Nga.
Hơn nữa, các vấn đề pháp lý giữa hai quốc gia cũng làm phức tạp thêm vấn đề. Năm 2022, ông Zelensky đã ký sắc lệnh bác bỏ mọi khả năng đàm phán với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Sau khi ông Zelensky gia hạn nhiệm kỳ mà không cần bầu cử bằng thiết quân luật vào đầu năm nay, ông Putin lập luận rằng Zelensky không còn là nhà lãnh đạo hợp pháp của Ukraine và cho biết ông sẽ chỉ công nhận thẩm quyền của Quốc hội Ukraine.
Chuyên gia Sleboda cũng cho rằng các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine sẽ không xảy ra khi Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn còn tại nhiệm.