Các doanh nghiệp Mỹ hoạt động tại Trung Quốc kỳ vọng sẽ có cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Tập Cận Bình trong năm nay. Điều họ mong đợi nhất tại cuộc gặp lần này chính là việc nới lỏng rào cản thương mại từng được dựng lên dưới thời ông Donald Trump.
Theo kết quả khảo sát được Phòng Thương mại Mỹ (Amcham) tại Trung Quốc công bố ngày 10/9, có hơn 60% các công ty cho rằng cần khôi phục lại dịch vụ visa cho doanh nhân và người thân trong gia đình. 47% muốn dỡ bỏ thuế trừng phạt, trong đó có hơn 2/3 công ty phàn nàn hoạt động bị ảnh hưởng từ việc áp thuế trong chiến tranh thương mại Mỹ-Trung.
Khảo sát được thực hiện trong tháng trước, với đối tượng là 125 công ty đang có dự án sản xuất, kinh doanh tại Trung Quốc. Đa phần đại diện các công ty đều cho rằng điều trước tiên cần làm là giảm căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Trung, vốn leo thang mạnh trong 4 năm cầm quyền của ông Trump và chưa có dấu hiệu lắng dịu khi ông Joe Biden lên nắm quyền tại Nhà Trắng.
54% số công ty được hỏi cho biết họ ủng hộ việc bình thường hoá kênh thông tin giữa chính phủ với chính phủ để xây dựng lại quan hệ Mỹ-Trung, 38% bày tỏ mong muốn sẽ có cuộc gặp Joe Biden-Tập Cận Bình trong năm 2021.
Theo Greg Gilligan, Chủ tịch Amcham tại Bắc Kinh, hố sâu ngăn cách giữa hai nước đã bị kéo rộng ra trong năm vừa qua. Nếu như hai nhà lãnh đạo tiếp xúc, trao đổi và thúc đẩy tiến trình giao thiệp, điều đó sẽ mang lại kết quả tích cực.
Ở thời điểm hiện tại, triển vọng về một cuộc gặp mặt trực tiếp giữa ông Joe Biden và Tập Cận Bình vẫn chưa rõ ràng, dù hai nhà lãnh đạo vừa có cuộc điện đàm trong tối ngày 9/9. Ông Tập Cận Bình chưa có bất kỳ chuyến công du nước ngoài trong hơn 600 ngày qua, trong bối cảnh Bắc Kinh vẫn duy trì các quy định nghiêm ngặt về kiểm soát COVID-19.
Điều này hủy hoại kỳ vọng về cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Trung bên lề phiên hợp Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York trong tháng 9 hay Hội nghị thượng đỉnh nhóm G20 trong tháng 10 ở Rome, Italy. Nguồn tin ngoại giao tại Bắc Kinh và châu Âu cho biết Chủ tịch Tập Cận Bình đến thời điểm hiện nay vẫn chưa xác nhận sẽ tham dự hội nghị G20.
Các cuộc đàm phán cấp cao giữa đặc phái viên hàng đầu của Mỹ như Ngoại trưởng Antony Blinken hay John Kerry với các đối tác Trung Quốc chưa mang lại kết quả tích cực, hai bên còn nhiều bất đồng. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen – người từng công khai bày tỏ hoài nghi về hiệu quả của đòn trừng phạt thuế mà ông Trump dựng lên, dự kiến sẽ có chuyến thăm Trung Quốc trong thời gia tới.
Bất chấp đòn trừng phạt thuế trả đũa lẫn nhau cũng như tác động của đại dịch COVID-19, thương mại Mỹ-Trung vẫn có được mức tăng trưởng ấn tượng và là điểm sáng hiếm hoi trong quan hệ song phương. Tổng kim ngạch trao đổi thương mại hàng hóa giữa Mỹ và Trung Quốc trong 7 tháng năm 2021 tăng 40% so với cùng kỳ. Trong đó Trung Quốc nhập khẩu từ Mỹ tăng 50,4%, xuất khẩu sang Mỹ tăng 36,9%.